Fibromiyalji sendromu ve huzursuz bacak sendromu birlikteliği: Yaşam ve uyku kalitesi analizi

Abstract

Fibromiyalji Sendromu Ve Huzursuz Bacak Sendromu Birlikteliği: Yaşam Ve Uyku Kalitesi Analizi, Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon AD, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanlık Tezi, Ankara, 2011. Fibromyalji Sendromu (FMS) ve Huzursuz Bacak Sendromu (HBS) toplumda oldukça sık görülen ve tanıları klinik olarak konulan hastalıklardır. FMS'li hastalarda HBS daha sık görülmekte ve bu durumun nedeni tam olarak bilinmemektedir. HBS farkındalığı istenilen düzeyde değildir. FMS'li hastalarda HBS eşlik etmesi durumunda HBS'ye tanı konmaması ve tedavi edilmemesi FMS tedavisini güçleştirir ve hastaların yaşam kalitesini olumsuz etkiler. Bu çalışmada FMS'li hastalarda HBS sıklığının ve şiddetinin bulunması, FMS ve HBS birlikteliğinin yaşam kalitesi ve uyku kalitesi üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada FMS tanısıyla takip edilen veya FMS tanısı yeni konulan hastalarda yüz yüze görüşme yöntemi ile HBS varlığı ve şiddeti belirlendi ve tüm hastaların Pittsburg Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ), Epworth Uykuluk Skalası (EUA) ve Fibromyalji Etki Anketi (FEA) skorları bulundu. Ayrıca tam kan sayımı, ferritin, kreatinin, TSH düzeyleri ölçüldü. Araştırmaya ortanca yaşları 49.0(39.0-57.0) [ortanca(%25-75)] 115 kadın hasta katıldı. Hastaların %42.6'sında FMS'ye eşlik eden HBS olduğu bulundu. HBS hastaların %20.4'ünde şiddetli, %18.3'ünde orta şiddetli olarak sınıflandırıldı. FMS'li hastaların %91.3'ü kendilerinde uyku bozukluğu olduğunu belirtti ve %76.5'inde PUKİ ile uyku bozukluğu olduğu saptandı. HBS'si olan ve olmayanFMS hastalarının PUKİ skorları 9.0±4.4vs7.8±4.3,p=0.003; EUS skorları 5.0(3.0-7.5)vs3.0(1.0-4.3),p=0.036 ve FEA skorları 68.1±9.8vs59.4±16.9,p=0.027 olarak bulundu. HBS'si olan hastalarda uyku kalitesi bozukluğu ve anemi sıklıkları daha fazlaydı. HBS'si şiddetli ve çok şiddetli olan grubun FEA skorları hafif ve orta olanlardan yüksekti. Araştırmamızda FMS'de HBS sıklığının normal toplumdan fazla olduğu, HBS'si olan olan FMS hastalarının uyku ve yaşam kalitelerinin daha kötü olduğu bulundu. Bu sonuçlara dayanarak FMS tanısı konulan her hastada HBS varlığının araştırılması ve varsa bu hastalığa yönelik tedavilerin planlanması gerektiği söylenebilir. FMS ve HBS birlikteliğini daha iyi açıklayabilecek prospektif kohort çalışmaları yapılmalıdır.

Fibromyalgia Syndrome And Restless Legs Syndrome Coexistence: Analysis Of Quality Of Life And Sleep, Başkent University, Faculty of Medicine, Department of Pyhscial Medicine and Rehabilitation, Thesis of Pyhscial Medicine and Rehabilitation specialist, Ankara, 2011. Fibromyalgia syndrome(FMS) and restless legs sydrome(RLS) are very common diseases in general population and both are diagnosed clinically. RLS is more common in patients with FMS and etiology of this condition is not fully known. Awareness about RLS is low. If RLS is underdiagnosed and not treated in case of FMS and RLS coexistance, treatment of FMS becomes more difficult and quality of life decreases. The aim of this study is finding prevalence and severity of RLS in patients with FMS and detection of effect of FMS and RLS coexistance on quality of life and quality of sleep. In this study, presence and severity of RLS were detected in patients followed with the diagnosis of FMS or newly diagnosed as FMS by face to face interview and Pittsburgh Sleep Quality Index(PSQI), Epworth Sleepiness Scale(ESS) and Fibromyalgia Impact Questionnaire(FIQ) scores of all patients were found. Full blood count, ferritin, creatinine, TSH levels were measured. 115 female patients with median age 49.0(39.0-57.0) [median(%25-75)] were included in the study. In 42.6% of patients RLS coexisting with FMS was found. RLS was classified as severe in 20.4% of patients and as moderate in 18.3% of patients. 91.3% of patients with FMS reported that they had sleep disorders and sleep disorders were detected in 76.5% of patients with PSQI. In patients with and without RLS, PSQI scores were9.0±4.4vs7.8±4.3,p=0.003; ESS scores were 5.0(3.0-7.5) vs 3.0(1.0-4.3), p=0.036 and FIQ scores were 68.1±9.8 vs 59.4±16.9, p=0.027. Prevalence of sleep disorders and anemia were higher in patients with RLS. FIQ scores were higher in severe and very severe RLS groups than mild and moderate RLS groups. In our study, prevalence of RLS was found higher in FMS than normal population and quality sleep and quality of life were worse in patients with RLS. As a result, presence of RLS should be investigated in every patient with FMS and treatment plans should also cover RLS in case of coexistance with FMS. Prospective cohort studies are needed for better explanation of RLS and FMS coexistance.