Elektromanyetik alana maruz kalan sıçanlarda kafeinin nöron sağkalımı üzerine etkilerinin stereolojik yöntemlerle belirlenmesi

Abstract

Amaç: Yapılan çok sayıda çalışma cep telefonlarının neden olduğu elektomanyetik alanın beynin bazı bölgelerinde nöron sayılarında azalmaya yol açtığını göstermiştir. Ayrıca kafeinin sinir hücreleri üzerinde koruyucu etkiler gösterdiği birçok çalışma ile ortaya konmuştur. Bu çalışmada elektromanyetik alana (EMA) maruz kalan canlılarda oluşabilecek olası nöron hasarını önlemede kafeinin olumlu veya olumsuz bir etkisinin olup olmadığı araştırıldı.Materyal ve Metot: Bu çalışmada her bir grupta 6 adet sıçandan oluşan 5 grup bulunmaktadır. Çalışma gruplarından olan EMA, EMA+Kafein grupları 28 gün süresince günde 60 dakika 900 MHz EMA'ya maruz bırakıldılar. Kafein grubuna ait sıçanlar 28 gün boyunca içme suyu olarak çeşme suyu yerine 1mg/L kafeinli su ile beslendiler. Sham grubunda bulunan sıçanlar 28 gün boyunca özel elektromanyetik alan düzeneğine konuldu fakat elektromanyetik alana maruz bırakılmadılar. Kontrol grubuna ait sıçanlara ise hiçbir işlem uygulanmadı. 28 gün sonucunda sıçanlar kardiyak perfüzyon işlemine tabi tutularak beyin ve beyincik dokuları histolojik işlemler için çıkarıldı. Hipokampüs ve beyincik nöron sayılarına olan etkileri stereolojik yöntemler kullanılarak incelendi.Bulgular: EMA uygulaması beyincik Purkinje nöron sayıları ile hipokampüs piramidal nöron sayılarında anlamlı bir azalmaya neden oldu. EMA uygulaması ile birlikte kafein verilen grupta ise hem hipokampüste hem de beyincikte gözlenen nöron sayısındaki azalmanın engellendiği görüldü.Sonuç: Elde edilen bulgular kafeinin sıçanlarda elektromanyetik alana maruziyet sonucu beyincik ve hipokampüste oluşabilecek nöronal hasarı azaltıcı bir etkisi olduğunu göstermektedir. Bu bulgulardan yola çıkarak kafeinin elektromanyetik alanın neden olduğu nöron hasarındaki koruyucu etkisinin mekanizmasının aydınlatılmasına yönelik yapılacak yeni çalışmalar, elektromanyetik alanın biyolojik etkilerinin de daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunacaktır.Anahtar kelimeler: Elektromanyetik alan, sıçan, purkinje hücresi, piramidal nöron, stereoloji

Aim: Several studies showed that electromagnetic field emitted by cell phones causes a decrease in the neuron number in some areas of brain. Also, the protective effect of caffeine on the neuron cells was indicated by many studies. In this study, the protective effect of caffein on the neuron loss in the animals exposed to electromagnetic field (EMF) was investigated. Material and method: This study, included 5 groups each with 6 rats. The animals in EMF and EMF + caffeine groups were exposed to 900 MHz EMF for 60 minutes per day, for 28 days. The rats of the caffeine group were fed with water containing 1 mg/L caffeine instead of tap water. The rats of the sham group were placed in the electromagnetic field device but were not exposed to electeomagnetic field. The rats of the control group were not subjected to any process. At the end of 28 days, after undergoing cardiac perfusion, the brain and cerebellar tissues of the rats were removed for histological processes. The effects of caffeine on the neuron numbers in hippocampus and brain were investigated with stereological methods. Results: The results showed that there was a significant reduction in the number of Purkinje neurons of the cerebellum and pyramidal neurons of the hippocampus in the EMF group. In the EMF + caffeine group, caffeine prevented the decrease in the neuron number in both hippocampus and cerebellum. Conclusion: The results show that caffeine can reduce neuronal loss in the cerebellum and hippocampus in rats exposed to electromagnetic field. These findings should be followed by further researches focusing on the illumination of the mechanisms of the protective effect of caffeine in neuron loss caused by electromagnetic fields, will contribute to the better understanding of the biological effects of electromagnetic field. Keywords: Electromagnetic field, rat, purkinje cell, pyramidal neuron, stereology