Ostomili hastalarda yaşam kalitesi ile psikolojik iyilik hali arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırmanın amacı ostomili hastalarda yaşam kalitesi ile psikolojik iyilik hali arasındaki ilişkinin incelenmesidir.Materyal ve Metot: İlişki arayan tanımlayıcı araştırma ilkelerine uygun olarak yapılan bu çalışma, OMÜ Sosyal ve Beşerî Bilimler Etik Kurulundan izin alınarak, Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi'nde 15 Ocak-15 Ağustos 2019 tarihleri arasında ostomi operasyonu yapılmış olan 175 hastadan oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak; Umut Merkezi Ostomi Yaşam Kalitesi Ölçeği, Psikolojik İyi Oluş Ölçeği, bireylerin sosyo-demogrofik ve klinik özelliklerini belirlemek için Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. PİÖ'den alınan puanın yüksekliği (min-max=8-56), bireyin yaşam kalitesinin yüksekliğini göstermektedir. Araştırma verileri değerlendirilirken; sayı, yüzdelik, Ki-Kare (X²) testi, Kruskal Wallis (KW) ve Mann Whitney U testleri kullanılmıştır.Bulgular: Hastaların %52'sinin kadın, %15,4'ünün lise mezunu olduğu görülmektedir. Hastaların %89,7'sinin evli, %16'sının ekonomik düzeyinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Hastaların %84 ameliyat sonrası ekonomik gelirlerinde değişiklik olmadığı; %76,6'sının ameliyat sonrası harcamalarının arttığını belirttikleri saptanmıştır. Hastalarda yaşam kalitesi arttıkça psikolojik iyilik halinin yükseldiği tespit edilmiştir (p<0.01). Eğitim durumunun yükselmesi ile psikolojik iyilik hali puanının yükseldiği saptanmıştır (p<0.01). Ameliyat sonrası ekonomik harcamalardaki artma ile yaşam kalitesi ölçeği ve alt boyutları puan ortalamalarının düştüğü saptanmıştır (p<0.001).Sonuç: Ostomili hastalarda yaşam kalitesinin yükselmesi ile psikolojik iyilik halinin yükseldiği saptanmıştır. Araştırma sonuçları doğrultusunda yaşam kalitesinin psikolojik iyilik halinin yükseltilmesine yönelik öneriler geliştirilmiştir.Anahtar Kelimeler: Ostomi; Hasta; Psikolojik iyilik hali; Yaşam kalitesi

Aim: The aim of this study is to examine the relationship between quality of life and psychological well-being in patients with ostomy.Material and Method: This study, which was conducted in accordance with descriptive research principles seeking relationship, consisted of 175 patients who underwent ostomy operation between January 15 and August 15, 2019 at Kocaeli University Medical Faculty Research and Application Hospital with the permission of OMU Social and Human Sciences Ethics Committee. As a data collection tool; Hope Center Ostomy Quality of Life Scale, Psychological Well-Being Scale, Personal Information Form was used to determine the socio-demographic and clinical characteristics of the individuals. The high score obtained from the PIO (min-max = 8-56) indicates the high quality of life of the individual. While evaluating the research data; Number, percentage, Ki-Square (X²) test, Kruskal Wallis (KW) and Mann Whitney U tests were used.Results: It is seen that 52% of the patients are female and 15.4% are high school graduates. It was found that 89.7% of the patients were married and 16% had high economic level. 84% of the patients had no change in their economic income after surgery; 76.6% of the patients reported increased postoperative expenses.It was found that psychological well-being increased with increasing quality of life (p <0.01). It was found that psychological well-being score increased with increasing educational status (p <0.01). It was found that the post-operative economic expenses and the mean scores of quality of life scale and sub-dimensions decreased (p <0.001).Conclusion: It was found that psychological well-being increased with increasing quality of life in patients with ostomy. In line with the results of the research, suggestions for improving the psychological well-being of the quality of life were developed.Keywords: Ostomy; Patient; Psychological well-being, Life quality