Samsun yöresinde koyun ve sığırlarda gongylonema pulchrum yayılışı ve moleküler teşhisi

Abstract

Amaç: Bu araştırma, Samsun bölgesinde Kasım 2017 - Haziran 2019 tarihleri arasında, yerel mezbahalarda ve kurban kesim yerlerinde kesilen koyun ve sığırlarda Gongylonema pulchrum'un yayılışı ve moleküler karakterizasyonunun belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Materyal ve Metot: Çalışmada 52'si dişi (%13,6), 328'si (%86,4) erkek olmak üzere 380 sığır, 254'ü dişi (%30), 594'ü (%70) erkek olmak üzere 848 adet koyun özofagusu muayene edilmiştir. Sığırların 358'i genç, 22'si yaşlı, koyunların ise 816'sı genç, 32'si yaşlıydı. Kesim sonrası alınan özofaguslar plastik torbalar ile laboratuvara getirildi, makas yardımı ile açıldıktan sonra ışık altında ve büyüteç yardımı ile incelendi. Enfekte özofaguslardaki parazitler göz pensi ile çıkartılıp % 70'lik etil alkole konuldu. Morfolojik olarak incelenen parazitler 3 parçaya ayrıldı, ön ve arka kısımlar morfolojik, orta kısımları ise moleküler teşhis amacıyla kullanıldı. Moleküler teşhis için Bp CoxI-F1 ve Bp CoxI-R1 primerleri kullanılarak parazitin COI gen bölgesi çoğaltıldı.Bulgular: İncelenen 380 sığırdan sadece yaşlı (4 yaş üstü) iki hayvanda parazite rastlandı, yayılış oranı % 0,53 olarak saptandı. Enfekte hayvanlardan 18 erkek ve dokuz dişi olmak üzere 27 parazit toplandı. Muayene edilen 828 koyununun hiçbirinde parazite rastlanmadı. Morfolojik ve moleküler teşhis sonucu, her iki sığırda saptanan örneklerin tamamı G. pulchrum olarak saptandı ve pozitif bantlar 400 bp'de elde edildi.Sonuç: Çalışma sonucunda Samsun yöresinde koyunlarda G. pulchrum'a rastlanmadı, sığırlarda ise yayılış oranı çok düşük bulundu. Bunun olası nedenleri; kapalı sistemde beslenen ve meraya çıkarılmayan hayvanların arakonak yeme olasılığının zayıf olması, gençlerde ise merada geçirilen sürenin kısa olmasından dolayı arakonakla karşılaşma olasılığın düşük olması veya alınan parazitlerin henüz gelişmemiş olması olarak tahmin edildi. Yaşlı sığırlarda, düşük oranda olsa bile, parazitin varlığı çevrenin bulaşması açısından risk oluşturacağı için, yaşlı hayvanlarda belirli aralıklarla parazitin takip edilmesinde yarar bulunmaktadır.Anahtar Kelimeler: Gongylonema pulchrum; Koyun; Sığır; PCR; Samsun

Aim: This study was carried out between November-2017 and June-2019 to determine distribution and molecular characterization of Gongylonema pulchrum in cattle and sheep slaughtered in local abattoir and slaughtering areas during the feast of sacriface.Material and Method: In this study, esophagi collected from 380 cattle, 52 (13,6%) of which were female and 328 (86%) of which were male and 848 esophagi from sheep, 254 (30 %) of which were female and 594 (70 %) of which were male were examined. While 358 of 380 cattle were young and 22 were old, and 816 of 848 sheep were young and the rest were old. After slaughtering, the esophagi collected and put into a plastic bag and tranferred to laboratory. In the laboratoy, all the parasites were cut open via a scissors and all of materials were examined using a loupe under the light source. Parasites on infected esophagi were taken out using an eye tweezers and placed in 70% ethyl alcohol. Following the primary morphological examination all the esophagi cut into 3 parts, anterior and posterior parts were used for morphologic identification and mid part was used for molecular identification. COI region of mitochondrial DNA of G. pulchrum were amplified by a primer pair of Bp CoxI-F1 and Bp CoxI-R1. Results: Only two cattle (older than four years) were infected with the parasite and infection rate was 0.53%. A total of 27 parasites were identified, 18 were male and nine were female. None of the 828 sheep were infected. All of the samples collected from two infected cattle were identified as G. pulchrum after morphological examinations and molecular confirmation. Positive bands were detected at 400bp. Conclusions: According to this study, G. pulchrum infection was not identified in the sheep and the infection rate was rather low in cattle from Samsun province. This situation could be related to low probability of taking intermediate host by animals raused in intensive animal farming without grazing, the short grazing period in young animals or immature parasites in young animals. The presence of mature parasites in older animals have a risk of environmental contamination so it would be useful to monitor animals for the presence of the parasite, periodically.Keywords: Gongylonema pulchrum; Sheep; Cattle; PCR; Samsun