Jersey ırkı sığırlarda ısı stresinin bazı verim özellikleri üzerine etkisi

Abstract

Amaç: Bu araştırma, bazı çevresel faktörlerin ve iklim koşullarının, Jersey ırkı sığırlarda üretim ve üreme özellikleri üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Materyal ve Metot: Araştırmada 2014-2016 yılları arasında Amasya Gökhöyük Tarım İşletmesinde yetiştirilen 419 baş Jersey ırkı sığırın laktasyon ve dölverimi kayıtları kullanılmıştır. Sıcaklık Nem İndeksi (SNİ), Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nden elde edilen iklim verileri kullanılarak hesaplanmıştır. Buzağılama yaşı, buzağılama mevsimi, servis periyodu süresince maruz kalınan SNİ ve laktasyon sayısının dölverimi ve 305 günlük süt verimi üzerine etkileri değerlendirilmiştir. Kayıtlar, buzağılama yaşı için üç; 2-3, 4-5 ve 6+, buzağılama mevsimi için dört; kış, ilkbahar, yaz ve sonbahar, SNİ için üç; <70, 70-72 ve 72 < ve laktasyon sayısı için dört; 1, 2, 3, 4+ gruba ayrılmıştır. İstatistiksel analizlerde En Küçük Kareler Metodu kullanılmıştır. Gruplar arasındaki farklılıklar Duncan testi ile belirlenmiştir. Bulgular: Servis periyodu, gebelik süresi, buzağılama süresi, 305 günlük süt verimi, laktasyon süresi ve kuru dönem ortalamaları sırasıyla 78.16 gün, 284.82 gün, 363.02 gün, 5126.00 kg, 326.00 gün ve 60.98 gün olarak bulunmuştur. Bu araştırmada, buzağılama yaşı ve laktasyon sayısının artması ile servis periyodu da artmıştır, ancak artan SNİ ile servis periyodu azalmıştır. Bu araştırmada, buzağılama yaşının artışı ile 305 günlük süt veriminin arttığı belirlenmiştir. Araştırmada, kış mevsimindeki 305 günlük süt verimi ve laktasyon süresinin yaz ve sonbahar mevsimlerindeki 305 günlük süt verimi ve laktasyon süresinden daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Jersey ırkı sığırlarda buzağılama yaşı, buzağılama mevsimi, SNİ ve laktasyon sayısının; servis periyodu, gebelik süresi, buzağılama aralığı, 305 gün süt verimi, laktasyon süresi ve kuru dönem üzerine olumsuz bir etkisinin olmadığı belirlenmiştir. Anahtar kelimeler: Döl verimi; Jersey, Sığır, Sıcaklık nem indeksi, Süt verimi Haşim Umut KOÇ (Yüksek Lisans Tezi) Ondokuz Mayıs Üniversitesi-Samsun-Temmuz-2019

Aim: This researh was performed in order to determine effect of some environmental factors and climatic conditions on productive and reproductive traits in the Jersey cattle. Material and Method: Lactation and reproduction records of 419 Jersey cows raised at Amasya Gökhöyük State Farm between 2014-2016 were used in this study. Temperature humidity index (THI) was calculated by using climatic data obtained from General Directorate of Meteorology. The effects of calving age, calving season, THI of days open and lactation number on reproductive traits and 305 days milk yield were assessed. The records, three calving age were established; 2-3, 4-5 and 6 yrs and older. Calvin season was divided into four groups; winter, spring, summer and fall. THI was divided into three groups; <70, 70-72 and 72<. Lactation number was divided into four groups; 1, 2, 3, 4+. Least square analyses were used for statistical analyzes. Statistical significances among subgroups were determined with the Duncan Multiple Range Test. Results: The overall means of day open, gestation period, calving period, total milk yield, lactation length and dry period were 78.16 days, 284.82 days, 363.02 days, 5126.00 kg, 326.00 days and 60.98 days respectively. In this study, days open was increased with increasing calving age and lactation number but it was decreased with increasing temperature humidity index. Gestation lenght (P<0.001). In terms of milk yield, calving age was increased with increasing 305 days milk yield in tis study. The total milk yield and lactation length in winter-spring were higher than for summer-autumn. Conclusion: Calving age, calving season, temperature humidity index and lactation number were no negatively effect on days open, gestation lenght, calving interval, 305 days milk yield, lactation lenght nad dry period in Jersey cattle. Anahtar kelimeler: Reproduction; Jersey; Cattle; Temperature humidity index; milk yield Haşim Umut KOÇ (MSc Thesis) Ondokuz Mayis University-Samsun-July-2019