Zoledronik asit uygulanan ratlarda kemik defektinin iyileşmesi üzerine ekstrakorporeal şok dalga tedavisinin ve düşük enerjili lazer tedavisinin etkisinin incelenmesi

Abstract

Amaç: İlaçlara bağlı çene osteonekrozu (mronj), son dönemde ağız diş çene cerrahisinin giderek daha fazla karşılaştığı hem hasta hem de hekim açısından sıkıntılı bir durumdur. Bifosfonat türevi ilaçların osteoporoz ve malign tümörlerin kemik metastazlarında gittikçe yaygınlaşan kullanımı ile bu lezyonların prevalans ve insidansları artmaktadır. Düşük enerjili lazer tedavisi (DELT), maksillofasiyal cerrahi alanında biyositümülatif amaçla hem kemik hem de yumuşak doku iyileşmesinde yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Ekstrakorporeal şok dalga tedavisi (ESWT); ortopedide, kötü kırık iyileşmesi tedavisinde yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Kırık bölgesinde büyüme faktörü salınımını ve kanlanmayı artırarak iyileşmeyi artırdığı bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı uzun süreli bifosfonat uygulanan ratlarda diş çekimi sonrası oluşan çekim soketi iyileşmesine DELT ve ESWT'nin etkilerinin incelenmesidir.Materyal ve Metod: Bu çalışmada; 40 adet 6 haftalık, 250-300 gr ağırlığında, erkek Wistar Albino rat kullanılmıştır. Deney hayvanları Kontrol, DELT, ESWT ve DELT+ESWT grubu olmak üzere dört gruba ayrılmıştır. Her grupta 10 rat bulunmakla beraber tüm gruplara diş çekiminden önce 8 hafta süreyle haftada üç kez intraperitoneal olarak 0,1 mg/kg zoledronik asit uygulanmıştır. Her grupta sağ üst 1. molar diş çekildikten sonra kontrol grubuna hiçbir tedavi uygulanmamış; DELT grubuna çekimden iki gün sonra başlanarak iki hafta boyunca gün aşırı olarak 16 mj/cm2, 810 nm dalga boyunda GaAlAs lazer uygulanmıştır. ESWT grubuna diş çekiminden 4 gün sonra tek doz 1000 impuls 0,21 mj/mm2 odaksız olarak ESWT uygulanmış ve son grup olan ESWT+DELT grubuna iki tedavi metodu birlikte uygulanmıştır. Her grup diş çekiminden sonra kendi içinde takip sürelerine göre iki alt gruba ayrılmış ve 4. ve 8. haftalarda sakrifiye edilmişlerdir. Elde edilen örnekler stereolojik ve immunohistokimyasal yöntemlerle değerlendirilmiş ve sonuçlar istatistiksel olarak karşılaştırılmıştır.Bulgular: En yüksek yeni kemik hacmi değeri 4 hafta takip edilen DELT-ESWT grubunda görülmüştür. MMP-2 ekspresyonunun DELT ve ESWT uygulanması ile arttığı görülmüştür. Yeni damar hacmi ve CD31 ekspresyonu bakımından en yüksek değerler DELT gruplarında bulunmuştur. DELT ve ESWT gruplarında ise MMP-2 ekspresyonunun diğer gruplara oranla daha fazla olduğu gözlenmiştir. Sonuç: Çalışmamızda immünohistokimyasal incelemelerde MMP-2 ekspresyonunun tüm gruplarda kontrol grubuna göre artmış olması DELT ve ESWT'nin iyileşmeye ve rejenerasyona olumlu katkıları olduğunu desteklemektedir. Ayrıca CD31 ekspresyonunun DELT gruplarında belirgin olarak artmış olması, aynı zamanda DELT grubunda tam mukozal iyileşme ve en yüksek yeni damar hacmi değerlerinin birlikte bulunması, DELT'nin yumuşak doku iyileşmesine ve neoanjiogenezise önemli katkıları olduğunu göstermektedir. Çalışmada elde edilen stereolojik inceleme sonuçlarına göre ise DELT ve ESWT'nin erken dönemde yeni kemik oluşumu üzerine benzer etkileri olduğu ve DELT ve ESWT'nin birlikte uygulanmasının erken dönemde yeni kemik oluşumu üzerine sinerjik etki göstererek daha etkili olduğu görülmüştür. Uzun dönemde DELT ve ESWT'nin soket iyileşmesini destekleyerek yeni kemik oluşumu üzerine olumlu etkileri olduğu sonucuna varılmıştır.

Aim: Medicine related osteonecrosis of jaw (mronj) is an increasingly common complaint of both the patient and the physician in the last period of oral and maxillofacial surgeons. Prevalence and incidence of these lesions are increasing with the increasing use of bisphosphonate drugs in osteoporosis and malignant tumors in bone metastases. Low level laser therapy (LLLT) is widely used for bone and soft tissue as well as analgesic and anti-inflammatory after surgery in the field of maxillofacial surgery. Extracorporeal shock wave therapy (ESWT); orthopedic is widely used in the treatment of impaired fracture healing in orthopedics. It is known that in the fracture area, it increases the healing by increasing the growth factor release and blood supply. The purpose of this thesis is to investigate the effects of LLLT and ESWT on socket healing after tooth extraction in rats given long-term bisphosphonates.Materials and Methods: In this study; 250-300 g weighing and six weeks old 40 Male Wistar Albino rats were used. Our experimental study comprise four group which is control, LLLT, ESWT, ESWT+LLLT. Ten rats were used in each group and 0.1 mg/kg zoledronic acid was administered intraperitoneally to all groups three times a week for 8 weeks before tooth extraction. Upper right first molar teeth extraction was performed in each group; no treatment was given to the control group after molar tooth extraction; the LLLT group was exposed to GaAlAs laser at 16 mJ / cm2, 810 nm wave length for two weeks, starting two days after exraction. İn ESWT group after four days of tooth extraction ESWT was applied with a single dose of 1000 pulses, 0,21 mj/mm2 unfocused and the two treatment methods were applied to the last ESWT + LLLT group at the same time. That four group were divided two sub group according to sacrification time and sacrified at 4 and 8 weeks. Steorological, histopathological and immunohistochemical evaluation and statistical analysis were performed.Results: The highest new bone volume was observed in the LLLT-ESWT group followed for 4 weeks. MMP-2 expression was found to be increased by the application of LLLT and ESWT. The highest values for new vessel volume and CD31 expression were found in the LLLT groups. In the DELT and ESWT groups, MMP-2 expression was higher than the other groups.Conclusion: In our study, the increase in MMP-2 expression in immunohistochemistry compared to control group in all groups; supports the positive contribution of LLLT and ESWT to healing and regeneration. In addition, CD31 expression was significantly increased in LLLT groups, but also in the LLLT group, complete mucosal healing and the highest values of new vascular volume were found to be the major contributors to soft tissue healing and neoangiogenesis. According to the results of the stereological examination obtained in the study, LLLT and ESWT had similar effects on the formation of new bone in the early period and the co-administration of LLLT and ESWT was found to be more effective in the early period by showing synergic effect on new bone formation at zoledronic acid administered rats. In the long term, it was concluded that LLLT and ESWT had positive effects on new bone formation by supporting socket healing.