Aile hekimliği birimine kayıtlı hastaların ağrı kesici ilaç kullanımlarının akılcı ilaç kullanımı açısından değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırmanın amacı, Samsun ili Asarcık ilçesi 6 no'lu aile sağlığı merkezi birimine kayıtlı 18 yaş ve üstü bireylerin; ağrı kesici kullanımıyla ilgili bazı bilgilerinin, bildikleri ve kullandıkları ağrı kesicilerin, ağrı kesici kullanma düzeyinin, ağrı kesicileri elde etme yollarının saptanması, ağrı kesici kullanımı üzerinde, bazı demografik özelliklere göre farklılık olup olmadığının belirlenmesi ve elde edilecek sonuçlara göre akılcı ağrı kesici kullanımına katkıda bulunulmasıdır.Materyal ve Metot: Epidemiyolojik bir anket çalışması olarak kurgulanan bu tez 5503006 numaralı aile hekimliği birimi hastaları üzerinde 01.12.2018-01.02.2019 tarihleri arasında yapılmıştır. Gönüllü kişiler ile yüz yüze görüşmeler yapılmış ve literatür eşliğinde hazırlanan toplam 27 soru bulunan bir anket uygulanmıştır. İstatistiksel analizler, Jamovi 0.9.2.8 programı ile yapılmıştır.Bulgular: Toplam 506 katılımcı dahil edilmiş olup, kadınların sayısı 275 (%54,3), evli olanların sayısı 335 (%66,2), yaş ortalaması ise 33,58 ± 14,09'tur. Ağrı kesici tercihlerinin %51,1'i parasetamoldur. Katılımcıların %24,7'sinde ağrı kesici kullanmayı gerektiren ve doktor tarafından tanı konulmuş bir hastalık bulunmaktadır, %25,1'inde ise olası yan etkilerin hiçbirinin bilinmediği saptanmıştır. Hastaların %41,4'ü doktor önerisi olmadan ağrı kesici kullanmakta, %42,7'si reçetesiz ağrı kesici alabilmenin doğru olduğunu düşünmektedir. Cinsiyetler arası ağrı kesici kullanım sıklığı farklı değildir. Eğitim düzeyi düştükçe ve yaş arttıkça ağrı kesici kullanma sıklığı artmaktadır (p<0,01). İşsiz kesim daha sık ağrı kesici kullanmaktadır (p=0,004). NSAİİ kullananlar ağrı kesici ilaçları daha sık tüketmektedir (p<0,001). Bilgi düzeyi azaldıkça ağrı kesici kullanımının arttığı görülmüştür (p=0,001)Sonuç: Kişiler hasta olduklarında daha önceki deneyimlerinden hareketle; ellerindeki mevcut ağrı kesicilerden herhangi birini kullanabilmekte, yakınlarının tavsiyesiyle ilaç alabilmekte ya da eczaneden doğrudan aldıkları bazı ilaçları kullanabilmektedir. Bu da erken tanı fırsatının kaçırılmasına, tedavi olunmamasına, komplikasyon gelişmesine, ülke ekonomisinin olumsuz etkilenmesine sebebiyet vermektedir. Aile hekimliği sisteminin büyük rolü ve multisektörel işbirliği ile akılcı olmayan ağrı kesici kullanımının önüne geçilmelidir.

Aim: The aim of this study is to determine the individuals aged 18 and over who were registered to the 6th unit of family healthcare center at Asarcık district in Samsun; some of the information about the use of painkillers, the painkillers they know and the level of the use of painkillers, the determination of the ways of getting painkillers, the use of painkillers, the determination of differences according to some demographic features and according to the results obtained to contribute to the use of rational painkiller.Materials and Method: This thesis was designed as an epidemiological survey and was conducted between 01.12.2018-01.02.2019 on 5503006 family medicine unit patients. Face to face visits were conducted with the volunteers and a questionnaire with a total of 27 questions was applied. Statistical analysis was performed by Jamovi 0.9.2.8 programme.Results: A total of 506 participants were included in the study. The number of women was 275 (54,3%), the number married was 335 (66,2%) and the mean age was 33,58 ± 14,09. 51,1% of the painkillers preferences were paracetamol. In 24,7% of the participants, there was a physician diagnosed with pain medication and 25,1% of the patients had no known side effects. 41,4% of the patients were using painkillers without the recommendation of a physician, 42,7% thought that it was correct to take a non-prescription painkillers. The prevalence of analgesic usage among genders was not different. As the level of education decreased and age increased, the frequency of using painkillers increased (p<0,01). Unemployed people used more painkillers (p=0,004). NSAİİ users consume pain medication more frequently (p<0,001). As the level of knowledge decreased, the use of painkiller increased (p=0,001).Conclusion: Based on previous experiences when people become ill; they can use any of the existing painkillers, take medication on the advice of their relatives or use some medicines they take directly from the pharmacy. This causes the opportunity for early diagnosis to be missed, not to be treated, complication development and negative impact on the country's economy. The use of irrational painkillers should be avoided with the great role of family medicine system and multisectoral cooperation.