Tip II diyabet tanısı almış bireylerin sosyodemografik özellikleri ve hastalıkla yaşam deneyimleri açısından iyi oluş düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmada tip 2 diyabet tansı almış bireylerin sosyodemografik özellikleri ve hastalıkla yaşam deneyimleri açısından iyi oluş düzeylerinin incelenmesi amaçlanmaktadır.Materyal ve Metot: Bu araştırma Eylül 2019-Eylül 2020 tarihleri arasında yürütülmüş, dahil edilme kriterlerine uyan 254 kişi araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında `Tanıtıcı Bilgi Formu` ve `PERMA ölçeği` kullanılmıştır.Bulgular: Tip 2 diyabet tanısı almış bireylerin PERMA ölçeği alt boyut puan ortalamaları yüksekten düşüğe doğru sırasıyla başarı 8,49±0,99; ilişkiler 8,42±0,87; bağlanma 8,40±0,80; olumlu duygular 8,33±0,93; anlam 8,10±1,01; sağlık 7,56±1,56 ve olumsuz duygular 3,17±1,60 olarak bulunmuştur. Bireylerin yaşadıkları yere göre bağlanma, başarı, olumsuz duygular ve sağlık; eğitim durumlarına göre olumsuz duygular ve sağlık; çalışma durumlarına göre olumlu duygular, anlam, başarı, olumsuz duygular ve sağlık alt boyutları arasında anlamı bir fark saptanmıştır (p<0,05). Ayrıca bireylerin tedavi şekilleri, hastalığa bağlı başka sağlık sorunu olma durumları, hastaneye yatış öyküleri, önerilen diyete uyum sağlayabilme, önerilen aktivitelere uyum sağlayabilme, informal destek alma durumları açısından ölçek alt boyut puanlarında anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır (p<0,05).Sonuç: Tip 2 diyabet tanısı almış bireylerin sosyodemografik özelliklerinden yaşadıkları yer, eğitim durumu ve çalışma durumu; hastalıkla yaşam deneyimlerinden tedavi şekilleri, hastalığa bağlı başka sağlık sorunu olma durumları, hastaneye yatış öyküleri, önerilen diyete uyum sağlayabilme, önerilen aktivitelere uyum sağlayabilme ve informal destek alma durumları açısından iyi oluş düzeylerinin değiştiği sonucuna ulaşılmıştır.

Aim: The aim of this study is to examine the sociodemographic characteristics of individuals with type 2 diabetes and healthiness in terms of disease experience.Material and Method: This research was conducted between September 2019 and September 2020, and 254 people who met the inclusion criteria formed the sample of the research. `Introductory Information Form` and `PERMA scale` were used to collect data.Resul: As a result of the analysis of the data, the PERMA scale sub-factors with their mean scores of individuals diagnosed with type 2 diabetes are listed from high to low as follows: success, 8.49 ± 0.99; relationship, 8.42 ± 0.87; attachment, 8.40 ± 0.80; positive emotions, 8.33 ± 0.93; meaning, 8.10 ± 1.01; health, 7.56 ± 1.56 and negative emotions, 3.17 ± 1.60. The mean scores of the PERMA scale sub-factors were examined according to the sociodemographic characteristics of the individuals and the individual's relationship. Attachment, success, negative emotions and health scores were significantly different according to where they live, negative emotions and health according to education status, positive emotions, meaning, success, negative emotions and health according to working status (p<0,05). In addition, sub-factors of the scale were significantly different according to type of treatment, existence of health problem related to disease, hospitalization stories, adaptation status to suggested diet, adaptation to suggested activities, and informal support status (p<0,05).Conclusions: The well-being levels of individuals diagnosed with type 2 diabetes vary in terms of the place they live in, their educational and working status, disease experience, type of treatment, existence of health problem related to the disease, hospitalization stories, adaptation to suggested diets and activities and informal support status.