Okul öncesi dönem çocuklarında imgelem gücü ve masal kitabı illüstrasyonları

Abstract

Okul öncesi dönem eğitiminde, çoklu gelişimsel evreler açısından (bilişsel,sosyal, davranışsal, duyuşsal, psikolojik) büyük bir öneme sahip olan masal kitaplarıile masal kitabı illüstrasyonlarının niteliği ve önemi, bilim insanları ve araştırmacılartarafından sürekli dile getirilmektedir. Çünkü, masallar ve masal karakterleriçocukların ilgisini çekerek, özellikle tutum ve davranışlar, alışkanlıklar, imgelemgücü gelişimleri açısından yönlendirici olabilmektedir. Masalların gizemli, sıradışıolaylar dizgisi ile karakterlerin olağanüstü özellikleri ve güçlerinin, çocuklarınimgelem dünyasıyla yakından ilişkili olduğu bilinmektedir. Buna bağlı olarak,masallardaki olayların, karakter özelliklerinin ve davranışlarının çocuklar için örnekteşkil ettiği ve gördüklerini model alarak, dikkat çekmek, takdir edilmek istediklerigörülmektedir. Okul öncesi eğitim, çocukların kişilik gelişimlerinin ve diğer bütüngelişimsel özelliklerinin kazanılması açısından özel bir yere sahiptir. Bu dönemdegerçekleştirilen eğitimin niteliği, çocukların birey olma özellikleriyle doğrudanilişkilidir. Bu sebeple, okul öncesi evrelerde eğitimin büyük bir kısmını oluşturanmasal kitabı okuma - anlatma etkinlikleri ve masal kitaplarının seçimi, çocuklarınilerleyen dönemlerdeki kişilik gelişimleri ve eğitim - öğretim süreçleri boyuncaönemli etkiler yaratmaktadır. Araştırmanın amacı; okul öncesi dönemde başlayarak, eğitim - öğretim süreci boyunca azımsanmayacak kadar büyük öneme sahip olan masal kitabıillüstrasyonlarının, çocukların gelişimsel evrelerine, özellikle de imgelemgelişimlerine ilişkin önemini ve etkilerini sorgulayarak, konu kapsamında belirlenenproblemlere pedagojik ve kuramsal çerçevede çözüm üretebilmektir. Bu amaçdoğrultusunda, 4 - 5,5 yaş grubu çocuklardan oluşan gruplar (denek ve kontrol)belirlenerek, bilir kişilerin deneyimleri ve fikirleri eşliğinde gruplar tarafındancevaplanmak üzere 2 adet veri kayıt formu oluşturulmuştur. Planlanan gözlem veuygulama çalışması, Samsun Bahçeşehir Okulları Anaokulunda, yetkili öğretmenleraracılığıyla denek ve kontrol grubuna dahil olan çocuklarla birlikte masal kitabıokuma, illüstrasyonlarını inceleme ve gözlemleme şeklinde gerçekleştirilmiştir.Çalışma sonucunda ulaşılan vargılar, çocukların masal kitaplarında öncelikle masalkarakterlerine ve kitabın diğer illüstrasyonlarına dikkat ederek, karakterlerdenetkilendiklerini, taklit etme eğiliminde olduklarını göstermiştir. Ayrıca,illüstrasyonlarını çok beğenerek inceledikleri masal kitabının tekrar okunmasınıistedikleri, buna karşı, hoşlanmadıkları, korkutucu buldukları masal kitaplarıhakkında eleştirilerde bulundukları gözlemlenmiştir. Araştırmadan elde edilenveriler, tasarım konusunda yeterli düzeyde eğitimi bulunmayan, pedagojik anlamdabilgi ve donanıma sahip olmayan kişiler ve yayın evleri tarafından hazırlanarak satışıyapılmakta olan masal kitaplarının sayıca fazla olduğunu göstermektedir. Bunun yanısıra, tasarım kriterlerine uygun, çocukların gelişimleri ve beklentileri dikkatealınarak illüstrasyonları başarılı illüstratörler tarafından özenle gerçekleştirlmişbaşarılı masal kitaplarının oldukça sınırlı sayılarda olduğu görülmektedir. Bu durum,çocukların gelişimsel dönemleri açısından olumsuz örnek teşkil ederek, bireyselgelişimlerine ilişkin tehlikeli alışkanlık ve davranışlara özendirebilmektedir.Bilirkişilerin desteğiyle ulaşılan verilere göre; çocuklara yönelik hazırlanmasıplanlanan tüm masal kitapları, çocukların imgesel, davranışsal, sosyal, psikolojik,duyuşsal vb. gibi gelişimleri göz ardı edilmeden, yalnızca bu konuda yetkin olanillüstratörler tarafından tasarlanmalıdır. Diğer taraftan, çocukların kişilik gelişimleriiçin hedeflenen yaratıcılık ve becerilerin sağlıklı bir şekilde kazandırılmasıkonusunda ailelerin, eğitimcilerin ve toplumun bu konuda bilinçli davranarak gereklihassasiyeti taşımaları gerekmektedir.Anahtar Sözcükler: Okul öncesi dönem, İmgelem, İmgesel gelişim, Masal kitapları,İllüstrasyon.

In preschool education, in terms of multiple developmental stages (cognitive,social, behavioral, emotional, psychological) with a big fairy tale books withimportant storybook nature and importance of illustrations, they are told constantlyby scientists and researchers. Because, fables and fairytale characters attracted theattention of children, especially attitudes and behaviors, habits, the router can be interms of the development of imagination. Tales of mystery, unusual events withoutstanding features and power of the character string, is known to be closelyassociated with the world of children's imagination. Accordingly, in the event offairy tale, character traits and behavior as a role model for their children and seethem modeled, to attract attention, they want to be seen to be appreciated. Preschooleducation, in terms of children's personality development and the acquisition of allother developmental characteristics has a special place. This is the nature of thetraining carried out in the period, it is directly related to their children's individualcharacteristics. Therefore, reading storybook make up a large part of the training instages preschool - telling events and the selection of fairy tale books, children'spersonality development and education in later stages - create significant effectsthroughout the teaching process. Purpose of the research; starting in preschool education not least during theteaching process as well as having great importance storybook illustrations of, theirchildren's developmental stages, especially by questioning the importance related to vision development and its effects, to produce solutions in pedagogical andtheoretical framework to identified problems within the scope of the subject. For thispurpose, from 4 to 5,5 years of age groups of children (experimental and control)was determined, accompanied by the experience and ideas of the person knows to beanswered by the group 2 data registration form has been created. Plannedobservation and practice, in Samsun Bahçeşehir Schools Kindergarten, storybookwith children involved in the subjects and the control group read through competentteachers, inspection and monitoring were performed in the illustrations. Theconclusions reached in the study, paying attention primarily to other fairy talecharacters and storybook illustrations in children's books, they were impressed by thecharacter, it showed that imitate the slope. Also, very approvingly illustrations offairy tale books they want to read again they examined, against it, like they haveobserved in their criticism about fairy tale books they find frightening. The dataobtained from this study, without adequate training in the design, pedagogical sense,knowledge and equipment to people who do not have fairy tale books andpublications prepared by the sales carried out shows that outnumber homes. As wellas, according to design criteria, and successful development of children's fairy talebook illustrator carefully it was proven by successful illustrations expectations areconsidering seems to be quite limited in number. In this case, constitute a negativeexample in terms of children's developmental stages, may encourage dangeroushabits and behaviors related to personal development.With the support of the people he knows, according to the accessed data;preparation for children planned all fairy tale books, children's imaginative,behavioral, social, psychological, emotional and so on. development, such as beingignored, should only be designed by illustrators who are competent in this matter. Onthe other hand, the targeted creativity and personality development skills for childrenof families about to gain a healthy way, educators and society must bear the requiredsensitivity by acting consciously about it.Keywords: Early childhood development, Imagine, Imaginative development, Fairytale book, Illustration.