Hamsinin (engraulis encrasicolus L. 1758) balıkçılık biyolojisi bakımından çeşitli özelliklerine ilişkin bir araştırma

Abstract

6- ÖZET Hamsi stoku ile ilgili bazı temel özellikleri saptamak, ileride yapı lacak daha detaylı diğer çalışmalara ve stok tesbiti çalışmalarına katkı da bulunabilmek için bu araştırmada hamsi populasyonunun yaş, uzun luk, ağırlık, cinsiyet kompozisyonu, bu özellikler arasındaki ilişkiler ve büyüme oranının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma doğu ve orta Karadeniz bölgesinde 1985 Kasım - 1986 Mart ayları arasında 5 ay sürmüş ve toplam 842 hamsi balığı incelen miştir. Alınan örneklerde boy-ağırlık ölçümü, cinsiyet tayini, otolitlerden yaş tayini işlemleri yapılmıştır. Hamsi balıklarının % 24.19'u 0, % 24.91 'i 1, % 47.17'si 2 ve % 3.73'ü 3 yaşında bulunmuştur. Minimum balık boyu 6.7 cm., maksimum balık boyu ise 16.1 cm. olarak tesbit edilmiştir. Hamsinin % 41.1 'i 12-14 cm. arasında, % 33. 25'i 8-10 cm. arasında bulunmaktadır. Ortalama balık boyu 11.33 +- 0.21 g. cm olarak saptanmış, ortalama hamsi boyunda aylara göre düşüş görül müştür. Bireysel ağırlık 2.0-26.46 g. arasında değişmiş, ortalama hamsi ağır lığı ise 10.53 + 0.21 g. bulunmuştur. Aylara göre ortalama hamsi ağır lığında azalma görülmüştür. 3 4130 Boy-ağırlık ilişkisi W = 0.002324. l olarak hesaplanmıştır. Kondüsyon faktörünün Kasım ayında 0.6980 + 0.0043 iken av sezonu sonunda yani Mart ayında 0.5328 + 0.0031'e düştüğü tesbit edilmiştir. Cinsiyet oranı ise % 39.09 erkek, % 60.91 dişi olarak saptanmıştır. Karadenizdeki hamsi balıklarında Von Bertalanffy büyüme denklemi Lt = 16.7679 f 1_e-0.3235(t+2.0695)] bulunmuştur. Ülkemizde ilgili bakanlığın getirdiği herhangi bir yasal kısıtlama ol madığı için yaşına dahi gelmemiş küçük hamsi balıklarının avlanarak balık unu ve yağı fabrikalarına verildiği gözlenmiştir. Bu durum sadece stokun değil ulusal ekonominin de zarar görmesine neden olmaktadır. Bunun için av yasaklarında hamsi balıklarının avlanmalarına ilişkin bazı sınırlamalar konulması önerilebilir. - 37 -

SUMMARY This research hasbeen conducted to fix the same basic specialty of anchovy (fish) stock, to aid the researches which is going to be done here after, and therefore age, length, weight, sex composition of anc hovy population and relationships among them and growth ratio are examined in this research. The research has been done during five months period in between November 1985-March 1986 and Total 842 anchovy are examined in this period. Measurement of length - weight, determine of the sex and deter mine of the ages from otholit in the anchovy which are chosen as spe cimens are conducted 24.19 percent, zero age; 24.91 percent one year age, 47.17 percent, two years ages and 3.73 percent, three years ages of the anchovy has been found respectively. Minimum length of the fishes, 6.7 cm. and maximum length of them are found 16.1 cm. respectively. 41.1 percent, of the fishes are bet ween 12-14 cm. and 33.25 percent of the fishes are between 8-10 cm. the avarage length of the fishes are found as 11.33 + 0.07 cm. and the avarage length of the fishes are decreased according to months. The relation between length and weight of the fishes are calcula- 3 4139 ted as w = 0.002324. L3'H y In November condition factor was 0.6980 + 0.0043 while the and of the fishing season that means in March, it has been found to dec rease as 0.5328 + 0.031 sex ratio of the fishes has been conducted as 39.09 percent male, 60.91 female. In Black Sea region, the equation growth of Von Bertalanffy has ben found as L{ = 16,7679 [1_e-°-3235(t+2.0695)j -n anchovy fish There is no any requlation of fishing restriction by government, for this reason the fishes which are zero ages are observed to huntand to send to the factory of the fish meal and fish oil. This odiation very harmfull for anchovy (fish) stock and also national economy. We suggest had some regulatory resti rictions must be for fishing. - 38 -