Geriatrik hastalarda uyku bozuklukları ile ilişkili faktörler ve yaşam kalitesi üzerine etkileri

Abstract

Yaşlı hastalar çok çeşitli uyku bozuklukları açısından risk altındadırlar. Kronik uykubozuklukları; duygu durumda bozulma, yaşam kalitesinde azalma, kaza risklerinde vesağlık hizmetlerinden faydalanma talebinde artma ile ilişkilidir. Özellikle yaşlıpopülasyonda yetersiz ve etkisiz uyku; önemli derecede artmış morbidite ve mortalite,azalmış yaşam kalitesi, artmış depresyon ve anksiyete oranları, denge ve ambulasyondazorluk, düşme riski ve bakıcı ihtiyacının artması ile ilişkilidir. Bu yüzden bu bozuklukklinik dikkat ve araştırmayı gerektirmektedir. Bu çalışmadaki amacımız geriatrikhastalarda uyku bozuklukları ile ilişkili faktörleri saptamak, bunların yaşam kalitesiüzerine etkilerini incelemek, fiziksel fonksiyon, depresyon ve anksiyete semptomları,psikolojik iyilik ve psikofarmasötik alımı arasındaki ilişkileri gözlemlemektir.Çalışma 65 yaş üstü, mini mental test skoru 11'den fazla olan, fonksiyonel ambulasyonölçeği 4 veya üzerinde olan 100 hasta üzerinde gerçekleşti. Ağır inme veya diğer nörolojikhastalık, ağır bilişsel bozukluk, ağır psikiyatrik bozukluğu olan hastalar dışlandı. Hastalaruyku problemleri olan ve olmayan olarak iki gruba ayrıldı. Medical Outcomes Study uykuskalası (MOS-SS) ile bireylerin uyku durumları değerlendirildi. Geriatrik depresyon ölçeğiile depresif duygu durum belirlemesi yapıldı. Charlson komorbidite indeksine görekomorbidite düzeyleri belirlendi. SF-36 anket formu ile de yaşam kaliteleri değerlendirildi.Çalışma grubumuzda bireylerin %48'inde uyku bozukluğu saptadık. Geriatrik bireylerdeuykuyu etkileyeceği düşünülen faktörler bir arada değerlendirildiğinde sadece SF-36mental sağlık skoru istatiksel olarak anlamlı bulundu.

Elderly patients are at risk for a variety of sleep disorders. Chronic sleep disorders arelinked to impaired mood, reduced quality of life, increased risk of accidents and increasedrates of health care utilization. Inadequate and ineffective sleep are related withsignificantly increased morbidity and mortality, reduced quality of life, increaseddepression and anxiety, difficulty in balance and ambulation, an increased risk of fallingand increased potential for the need of a caregiver especially in elderly population.Therefore, this disorder merits clinical attention and research. Our aim is to determine thefactors related with sleep disorders in geriatric patients and their effect on quality of life,and observe the relationship between physical function, depression and anxiety semptoms,psychological well-being and psychopharmaceutical intake.The study included 100 patients who were over 65 years old and their mini mental testexamination score were more than 11 points and functional ambulation scale score were 4or more points. Patients who have severe stroke or other neurological disorder, severecognitive impairment and psychiatric disorder were excluded. Patients were divided intotwo groups with and without sleep problems. Sleep state was asssessed with MedicalOutcomes Study Sleep Scale (MOS-SS). Depressive mood was determined by geriatricdepression scale. Comorbidity levels were determined by the Charlson comorbidity index.Quality of life was assessed using the Short Form- 36 Heart Survey (SF- 36).In our study we determined sleep disorders in %48 of individuals. When factors thought toaffect sleep were evaluated together in geriatric individuals, only SF-36 mental healthscore was statistically significant.