Samsun kıyı kesiminde bazı buğday (triticum aestivum L.) çeşitlerinin verim ve verim unsurlarına farklı tohum miktarlarının etkisi üzerine bir araştırma

Abstract

8.ÖZET Samsunilinin kıyı kesiminde yetiştirilen bazı buğday çeşitlerinin, ve rim ve verim unsurları üzerine tohum miktarlarının etkilerinin araştırıldığı bu çalışma, 1987 yılında Ondokuz Iîayıs üniversitesi Kurupelit Kampus ündeki Ziraat Fakültesi'nin deneme sahasında, Ziraat Fakültesi'nin imkanlarıyla yü rütülmüş olup, elde edilen bulgular aşağıda özetlenmiştir: 1. Tane verimi, bitki boyu, bin tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, üst boğum arası uzunluğu, başak boyu ve bayrak yaprağı uzunluğu bakımından çeşitler arasında farklılık olduğu tesbit edilmiştir. Farklı tohum miktarları Cumhuriyet-75 buğday çeşidini, Bezostaya buğday çeşidinden daha fazla etkilemiştir. 2. VT de fertil başak sayısı, başakta tane sayısı ve kardeş sayısı ba kımından çeşitler arasında farklılık bulunmamıştır. 2 3. Tane verimi, m ' de fertil başak sayısı başakta tane sayısı ve kar deş sayısı üzerine tohum miktarları etkili olmuştur. 4. Bitki boyu, bin tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, üst boğum arası uzunluğu, bayrak yaprağı uzunluğu ve başak boyunu farklı tohum miktarı uygu lama etkilememiştir, 5. Tane verimi ile bitki boyu ( r=0.235), başak boyu (r=CÎ329) ve m de fertil başak sayısı (r=0.254) arasında önemi i-olumlu; tane verimi ile bin ta ne ağırlığı (r=0.627), hektolitre ağırlığı (r=0538) ve üst boğum arası uzunlu ğu (r=0.690) arasında çok önemi i-olumlu; tane verimi ile başakta tane sayısı fr= -0'199) ve kardeş sayısı (r= -0.139) arasında olumsuz ilişki ve tane verimi ile bayrak yaprağı uzunluğu (r=0.070) arasında ise hiç bir ilişki bulunamamıştır. Bir yıllık araştırma sonuçlarına göre buğdayda uygun tohum miktarının o (ekim sıklığının)m ye 50O600adet olduğu ve tane verimi bakımından Cumhuriyet- 75 buğday ceşitinin, Bezostaya buğday çeşidine tercih edilmesi gerektiği tesbit edilmiştir.

9.SUM.ÎARY This study was conducted to determine the effects of different seed rate on the yield and yield components in some winter wheat varieties on the Samsun region at the experiment area of the Agricultural Faculty of Ondokuz Mayıs Universty, in 1987. The results obtained from the study summarized as below: 1. Some significant differences were obtained between the varieties for the seed yield, plant height, 1000-seed weight, hectoliter weight, lenght of upper internodium, lenght of spike, and lenght of the upper leaf. The different seed rates were effect the Cumhuriyet-75 variety more than the Bezos taya variety. 2. Ho difference '. was observed between the varieties in respect to the fertil spike per square meter number of seed per spike and number of tiller. 3^ Seed rates effected the seed yield, number of spike per `square meters, seed per spike, and number of tiller. 4. Seed rates did not effect the plant height, 1000-seed weight, hectoliter weight, lenght of upper internodium, lenght of upper leaf and lenght of spike. 5. Significant and positive correlations were observed between the seed yield and plant height (r=0.235); lenght of spike (r=0.329) and number of fertil spike per square meter (r=0.254). And also seed yield was highly significantly and possitively correlated with the 1000-seed weight, (r=0,627), hectoliter weight (r=0.538), and lenght of upper internodium (r=0.690). There were negative correlations between the seed yield and number of seed per spike (r= -0.199) and yield and number of tiller (r=-0.189), on the other hand, there was on unsignificant correlation (r=0,070) between the yield and the lenght of the upper leaf.47 According to the one-year results of this experiment in order to obtain the highest seed yields the optimum seeding rate of 500-600 kernels per square meter and the variety of Cumhuriyet-75 over the Bezostaya is suggested on the Samsun region.