Parkinson hastalığı ve Parkinson hastalığı demansı olan hastaların optik koherans tomografi bulguları

Abstract

Retina; reseptörleri, gangliyon hücreleri, glial destek hücreleri ve aksonları ile beynin bir uzantısı olarak kabul edilmektedir. Afferent görme yollarının en proksimali olan retina sinir lifi tabakası (RSLT), gangliyon nöronları ve bu nöronların optik sinir başını oluşturan aksonlarından oluşur. PH'deki dopaminerjik nörodejenerasyonun derecesini belirlemek için, retina, beynin bir penceresi olarak kabul edilebilir. Son dönemde yapılan çalışmalarda RSLT' nin Parkinson Hastalığı (PH)'nda inceldiğine dair kanıtlar sunulmuştur.Çalışmamızın amacı; optik koherens tomografi (OKT) yöntemi ile ölçülen RSLT kalınlığının, PH'nin evresi ve şiddeti ile ilişkisini araştırmaktır. Çalışmamıza Aralık 2012-Aralık 2013 tarileri arasında nöroloji polikliniğine başvuran 60-87 yaş arası, 20 Parkinson hastası, 20 PH demansı (PH-D) hastası ve 20 gönüllü sağlıklı birey kontrol grubu olarak dahil edilmiştir. PH evresini belirlemek için Hoehn&Yahr evrelemesi ve PH şiddetini belirlemek için Birleşik PH Değerlendirme Ölçeği (BPHDÖ) kullanılmıştır, ayrıca nörokognitif değerlendirme amaçlı standardize mini mental test (SMMT) ve Montreal bilişsel (kognitif) değerlendirme ölçeği (MoCA) kullanılmıştır. OKT yöntemi ile RSLT kalınlığı ölçülerek gruplar arası fark araştırılmıştır. RSLT kalınlığının H&Y evresi ve BPHDÖ skorları ve demografik özellikler ile arasındaki ilişki araştırılmıştır. RSLT kalınlığı, kontrol grubu ile karşılaştırıldığında, PH ve PH-D gruplarında anlamlı derecede düşük saptanmıştır (p<0.01). PH-D grubu ile PH grubu arasında ise RSLT değerleri açısından anlamlı bir fark bulunamamıştır (p>0,05). Bu bulgulara ek olarak, BPHDÖ skorları, H&Y evresi ve hastalık süresi ile RSLT kalınlığı değerleri arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır (p>0.05). Yaş ile birlikte RSLT'de anlamlı derecede incelme saptanmıştır (p<0.05). Çalışmamızda, PH ve PH-D gruplarında OKT yöntemi ile ölçülen RSLT'de incelme olması, retina sinir lifi dejenerasyonu ile santral sinir sistemindeki dopaminerjik dejenerasyonun eş zamanlı olabileceğini ve gelecekte RSLT kalınlığının ölçümünün hastalığın erken tanısında ve progresyonunun izleminde yararı olabileceğini düşündürmektedir.Anahtar Kelimeler: Retina sinir lifi tabakası, optik koherens tomografi, Parkinson hastalığı, Parkinson hastalığı demansı, korelasyon

Retina is thought to be an extension of the brain with its receptors, ganglion cells, glial support cells and axons. Retinal nerve fiber layer (RNFL) which is the most proximal part of the afferent visual pathway consists of; ganglion neurons and the axons of these neurons which also form the optic nerve head. Recent studies show some evidence that the RNFL becomes thinner in Parkinson disease (PD). The retina as a window on the brain may reveal the state of dopaminergic neurodegeneration in PD.The aim of our study is to investigate the relationship between the stage and severity of PD and RNFL thickness which is measured by the optical coherence tomography (OCT). Twenty patients with PD, 20 patients with dementia associated with PD, 20 healthy volunteers, between the age of 60 to 87, who were examined in the neurology outpatient clinic among December 2012-December 2013 were involved in our study. PD staging was assessed with the Hoehn and Yahn (H&Y) scale, Parkinson's disease severity was evaluated by using UPDRS which scores cognitive disturbances, activities of daily living, motor features of PD, severity of PD, cognitive impairment was evaluated using the Mini Mental State Examination (MMSE) test and Montreal cognitive assessment (MoCA) were used for the neurocognitive evaluation. RNFL thickness was measured by the OCT technique and the differences among groups were studied. The relationship between RNFL thickness and stage of H&Y, severity of PD, PD duration with demographic characteristics were investigated. RNFL thickness was significantly lower in PD and dementia associated with PD groups compared with the control group (p<0.01). No significant differences of RNFL were found between the dementia associated with PD and the PD groups (p>0,05). No significant correlation was found between H&Y stage, UPDRS scores, motor subscores, PD duration and the RNFL values. (p>0.05). Significant thinning in RNFL along with age was detected (p<0.05). In our study it is thought that retinal nerve fiber degeneration and central nerve system dopaminerjik degeneration may be concurrent according to the thinning of RNFL measured by OCT in PD and dementia associated with PD groups. RNFL measurement can also be useful for early diagnosis and evaluation of the disease progression.Key Words: Retinal nerve fiber layer, optical coherence tomography, Parkinson's disease, dementia associated with Parkinson' s disease, correlation