Sıvı (Ag0,50 Cu0,50) 100-x Gex alaşımının özdirencinin sıcaklık ve konsantrasyon ile değişimi

Abstract

Bu çalışmanın teorik kısmında, metal ve alaşımların iletkenliği için geliştirilmiş olan modeller sırasıyla an latılmıştır, îlk önce, metaller için serbest elektron modeli daha sonra sıvı metal ve alaşımlar için hemen hemen serbest elektron (NFE) modeli (Faber-Ziman modeli) ve dal galanma -saçılma modeli anlatılmıştır. Bu çalışmanın deney sel kısmı, 1989' da Berlin Freie Üniversitesinde ismet Şenel tarafından dört uç metodu ile (Agn cnCu. cn) nnn Ge alaşı- Y ^0,50 0,50 100 -x x v minin özdirenci sıcaklığa ve konsantrasyona bağımlı olarak ölçüldü. Bu ölçümlerden T=1213K` deki değerler alınarak öz- direnç ve öziletkenlik için grafikler çizildi. Bu çizilen grafiklerden öziletkenlik için x=20-30 At%Ge konsantrasyon aralığında bir minimum oluştuğu görüldü. Sıvı metal ve alaşımların elektronik' yapılarının belirlenmesi için Knight kayması, Hail katsayısı ve manyetik alınganlık önemli fiziksel ölçümlerdir. Bu ölçümler öziletkenlik ölçümleri ile karşılaştırıldığında aynı şekilde bir minimum göstermekte dir. (Ag~ rnCu-. Crt)nrvA Ge alaşımının sıcaklık çarpanı ^0,50 0,50 100-x x v Y oluşturularak özdirencin sıcaklığa göre davranışı incelen di. Farklı konsantrasyonlarda oluşturulan sıcaklık çarpanının değerine göre alaşımın metalik veya yarı iletken karakter gösterdiğini belirledik. Ayrıca elde ettiğimiz ölçümlerin teorik kısmında anlatılan modellerle uyum içerisinde olup olmadığı tartışıldı.

This work is composed of two parts. The first part is devoted to the models developed for the conductivity of pure metals and alloys, namely the free electron model for metals, the nearly free electron (NFE) model (Faber-Z iman mo del) and fluctuation-scattering model for liquid metals and alloys. The experiments were made in Freie University, Ber lin 1989, by İsmet Şenel, the temperature and concentration dependent resistivities of (Agrt cnCun r-r>)inn Ge alloy c 30,50 0,50 100 -x x were measured by means of four points probes method. Among the measurements, the one taken at T=1213K was used to plot the resistivity and conductivity of the alloy. The plots show a minimum in the concentration range x=20-30 At%Ge. In the determinations of electronic structure of liquid me tals and alloys, Knight shift, Hall coefficient and magnetic susceptibility measurements are very important, tfeasurements of those quantities, too, show a similar minimum when compar ed to the conductivity plot. The temperature coefficient of (AgQ c0Cu0 sn^lOO-x^x alloy was determined and the behavior of the conductivity with temperature was investigated. The temperature coeffi cients determined at different concentrations show that the alloy exhibit metallic or semi-conductor character depending on the temperature coefficient. Lastly the discussion was made on, whether the measurements were in agreement with the theoretical models.