Tiroid hormon disfonksiyonu olan hastalarda trombosit agregasyon bozukluğunun in vitro olarak ASPİ/ADP testleri ile değerlendirilmesi

Abstract

Tiroid hormon bozukluğu genel popülasyonda sık karşılaşılan bir durumdur. Hemostaz ve tiroid hormonları arasındaki ilişki uzun yıllardır bilinmekle beraber, mekanizmalar halen tam olarak açıklığa kavuşturulabilmiş değildir. Literatürde tiroid hormon düzeylerinin primer hemostazı birçok basamakta etkilediği görülmektedir. Bu çalışmada tiroid hormon bozukluğunun trombosit agregasyonu üzerindeki etkisinin araştırılması hedeflenmiştir. Çalışmaya Aralık 2013 - Mart 2014 tarihleri arasında Endokrinoloji polikliniklerinde hipotiroidi ve hipertiroidi tanısı alan, henüz medikal tedavi almayan 37 hasta alınmıştır. Hasta grubu ile verilerin karşılaştırılması amacıyla 37 kişiden oluşan bir sağlıklı kontrol grubu da oluşturulmuştur. Yetmiş dört hastadan tiroid fonksiyon testleri, tam kan sayımları ile ASPİ (araşidonik asit indüklü agregasyon) ve ADP (adenozin difosfat indüklü agregasyon) testleri çalışılmıştır. Kontrol ve vaka grupları arasında ortalama ASPİ ve ADP düzeyleri istatistiksel olarak benzer bulundu (p=0,053 ve p=0,546). Hipertiroidi ve hipotiroidi tanısı olan hasta grupları arasında ortalama ASPİ ve ADP düzeyleri istatistiksel olarak benzerdi (p=0,490 ve p=0,803). ASPİ'deki değişimi en fazla yaşın etkilediği, yaş ilerledikçe ASPİ düzeylerinin azaldığı görüldü [B=-5,065; (%95 Güven Aralığı: -9,165 – -0,966) ve p=0,016] ve trombosit düzeyi arttıkça ASPİ düzeylerinin de arttığı görüldü [B=0,0008; (%95 Güven Aralığı: 0,0001 – 0,002) ve p=0,029]. ADP'deki değişimi ise sadece trombositin etkilediği, trombosit düzeyi arttıkça ADP düzeylerinin de arttığı görüldü [B=0,0007; (%95 Güven Aralığı: 0,0001 – 0,0013) ve p=0,024]. Sonuç olarak tiroid fonksiyon bozukluğuna sahip olmanın, henüz trombosit sayısında değişme yapmamış ise trombosit agregasyonunu tek başına etkilemediği görüldü. Araşidonik asit ile indüklü agregasyonu etkileyen ana etkenlerin yaş ve trombosit sayısı olduğu görülürken, adenozin difosfat ile indüklenmiş agregasyonda ana etkenin trombosit sayısı olduğu görüldü. Tiroid fonksiyon bozukluğu primer hemostaz testlerinden olan araşidonik asit ve adenozin difosfat indüklü agregasyonu etkilememektedir. Bu konuda daha fazla hasta sayısına sahip çalışmalara ihtiyaç vardır.

Thyroid dysfunction is common in general population. The relationship between haemostasis and thyroid hormones has been known for years but the mechanisms haven't been clarified yet. In literature, it is shown that thyroid hormone levels effect primary haemostasis in many steps. In this study we evaluated the affect of thyroid dysfunction on platelet aggregation. Thirty seven patients who were diagnosed with hypothyroidism or hyperthyroidism between December 2013 and March 2014 and who did not received medical treatment yet were included in the study. Control group consisted 37 healthy persons. Thyroid function tests, complete blood count, platelet aggregation tests were studied in both patient and control group. Mean arachidonic acid and adenosin diphosphate induced platelet aggregation levels between patient and control groups and between hypothyroidy and hyperthyroidy groups were similar (p=0.053, p=0.546 and p=0.490, p=0.803). We found that age and platelet count effected the most arachidonic acid induced platelet aggregation levels. Arachidonic acid induced platelet aggregation levels decreased with age [B=-5,065; (95% Confidence interval: -9.165 – -0.966) p=0.016] and increased with platelet counts [B=0.0008; (%95 Confidence interval: 0,0001 – 0.002) p=0,029]. We found that the changes of adenosin diphosphate induced platelet aggregation levels were effected only by platelet counts and adenosin diphosphate induced platelet aggregation levels increased with platelet counts [B=0.0007; (%95 Confidence interval: 0.0001 – 0.0013) and p=0.024]. We found that thyroid dysfunction does not effect platelet aggregation alone if it does not change the levels of platelets. Age and platelet count were the main factors that effected arachidonic acid induced aggregation and platelet count was the main factor that effected adenosin diphosphat induced aggregation. Thyroid dysfunction does not effect arachidonic acid induced and adenosin diphosphat induced aggregation test. More studies are needed to detect the relationship between thyroid dysfunction and platelet aggregation.