Samsun ilinde farklı kültür bitkilerinde domates lekeli solgunluk virüsü (TSWV)`nün bulaşıklık durumunun belirlenmesi ve bazı ticari domates çeşitlerinde dayanıklılığı kıran TSWV varyantlarının araştırılması

Abstract

Bu çalışmada, Samsun'un Bafra, Çarşamba, Alaçam, Vezirköprü ve Tekkeköy ilçelerindeki domates, biber ve tütün alanlarından 2008 yılında 414 adet örnek toplanmış ve örnekler Domates lekeli solgunluk virüsü (Tomato spotted wilt virus; TSWV) poliklonal antiserumu kullanılarak DAS-ELISA (Double antibody sandwich-enzyme linked immunosorbent assay) yöntemi ile test edilmiştir. Test edilen örneklerin 28 (% 6.8)'inin TSWV ile enfekteli olduğu belirlenmiştir. Virüsün ilçelere göre bulaşıklık oranı Alaçam'da % 21.2, Vezirköprü'de % 9.6, Çarşamba'da % 7.5 ve Bafra ilçesinde % 6.3 olarak tespit edilirken, Tekkeköy ilçesinden alınan hiçbir örnekte TSWV enfeksiyonu saptanmamıştır. Surveyler sırasında toplanan tütün örneklerinin % 39.4'ü, domates örneklerinin % 35.6'sı, biber örneklerinin % 25'i TSWV ile bulaşık olarak tespit edilmiştir.ELISA testi sonucuna göre biber, tütün ve domates örneklerine ait ve yüksek absorbans değerlerine sahip birer TSWV izolatı [sırasıyla Ba-Ağ-Bi (1), Al-Ka-Tü (1), Ba-Gü-Do (1)] seçilerek, konukçu reaksiyonlarına göre izolatların biyolojik olarak ayrımında ve dayanıklılık çalışmalarında kullanılmıştır. Seçilen 3 izolatın bazı bitkilerde oluşturdukları simptomlara göre, biyolojik olarak birbirinden farklı olduğu belirlenmiştir.TSWV'ye karşı dayanıklılıkta rol oynayan Sw-5 genini içerdiği belirlenen Esin F1, Logero RZ F1, Swanson F1 ve Petek F1 domates çeşitleri ve kontrol olarak hassas olduğu bilinen Falcon çeşidi kullanılarak domateste dayanıklılığı kıran TSWV varyantlarının Samsun ilinde bulunup bulunmadığı araştırılmıştır. Bu çeşitlere ait bitkiler, Ba-Ağ-Bi (1), Al-Ka-Tü (1), Ba-Gü-Do (1) izolatları ile ayrı ayrı mekanik olarak inokule edilmişler ve 25 gün sonra ELISA ve RT-PCR ile test edilmişlerdir. Al-Ka-Tü (1) izolatının Esin F1 çeşidinde, Ba-Gü-Do (1) izolatının ise Logure RZ F1 ve Petek F1 çeşitlerinde dayanıklılığın kırılmasına sebep olduğu saptanmıştır.

In this study 414 pepper, tomato and tobacco samples were collected during surveys conducted in Alaçam, Bafra, Çarşamba, Vezirköprü and Tekkeköy districts of Samsun province in the 2008 growing season and tested by DAS-ELISA (Double Antibody Sandwich-Enzyme Linked Immunosorbent Assay) using the polyclonal antiserum of Tomato spotted wilt virus. The results of ELISA tests showed that a total of twenty eight samples (6.8%) were infected with TSWV. Incidences of TSWV infection were 21.2 % in Alaçam, 9.6 % in Vezirköprü, 7.5 % in Çarşamba, 6.3 % in Bafra districts, but none of the samples collected from Tekkeköy district were found to be positive for TSWV. The percentages of TSWV infection in tobacco tomato, pepper samples collected during surveys were 39.4%, 35.6% and 25%, respectively.Three TSWV isolates [Ba-Ağ-Bi (1), Al-Ka-Tü (1), Ba-Gü-Do (1) belonging to pepper, tobacco and tomato, respectively], which had higher absorbance values in ELISA tests, were selected to inoculate indicator plants and tomato cultivars for host reactions and resistance tests. It was found that these three isolates differ in biological characteristics in respect to their symptom occurrence in some test plants.Tomato varieties (Esin F1, Logero RZ F1, Swanson F1 and Petek F1) containing resistance gene ?Sw-5? were used to investigate whether TSWV isolates determined in Samsun province were resistant-breaking variants or not. Three seedlings of each tomato cultivars were mechanically inoculated with Ba-Ağ-Bi (1), Al-Ka-Tü (1), Ba-Gü-Do (1) isolates separately and tested by ELISA and RT-PCR 25 days after inoculation. The TSWV isolate named Al-Ka-Tü (1) was found to break resistance in Esin F1, and the other isolate, Ba-Gü-Do (1) in Logure RZ F1 and Petek F1 cultivars.