Kömürcü kaya balığı (Gobius niger L, 1758)`nda ideal yaş tayini yönteminin belirlenmesi ve farklı iki habitatta büyüme parametrelerinin karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmada, Karadeniz'de yaşayan kömürcü kaya balığı (Gobius niger L,1758) `nın ideal yaş tayininde kullanılabilecek en güvenilir kemiksi yapısının seçimi, büyüme parametrelerinin belirlenmesi ile farklı habitatlarda (Kızılırmak-Yeşilırmak ve Melet Irmağı şelf sahası ) büyüme parametrelerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla, Şubat 2010 ile Mart 2011 tarihleri arasında Karadeniz littoralinde faaliyet gösteren ticari trol balıkçı teknelerinden ve periyodik olarak düzenlenen deneysel deniz saha sörveylerinden 2751 (1175 dişi, 975 erkek, 601 belirlenemeyen) örnek temin edilmiştir.Örneklerden çıkarılan omur, otolit ve pul gibi yapılar yaş tayinine hazır hale getirilerek, binoküler mikroskopta iki okuyucu tarafından üçer kez olmak üzere belli zaman aralıklarıyla okunmuştur. Elde edilen yaş verisi ortalama yaş, uyum, ortalama yüzde hata (%) ve değişim katsayısı (%) sert yapıların yaş tespitine uygunluğunu sınayan kriterlerin değerlendirilmesinde kullanılmıştır.Otolit boyutu total boy ve ağırlık arasındaki ilişkiler eşeyler için ayrı ayrı incelenmiştir. Kenar Birikim Analizi ile annulus oluşum periyodu izlenerek yaş halkalarının yıllık olduğu tespit edilmiştir.Boy-ağırlık ilişkileri erkek, dişi ve genel için hesaplanmıştır. Her bir yaş grubu için elde edilen ortalama boy değerleri kullanılarak büyüme parametreleri von Bertalanffy büyüme denklemi yardımıyla hesaplanmıştır. Kızılırmak-Yeşilırmak şelf sahasından yakalanan bireylerde denklem Lt= 13,50 [ 1-e-0,28 (t-(-1,60)) ] ve ?=1,71, Melet Irmağı şelf sahasından yakalanan bireylerde ise denklem Lt= 14,87 [ 1-e-0,25 (t-(-1,61)) ] ve ?=1,74 olarak tespit edilmiştir. Kızılırmak-Yeşilırmak ve Melet Irmağı şelf sahaları için hesaplanan ölüm oranları sırasıyla Z= 1,26 yıl-1 ve Z= 1,01 yıl-1'dır. İki alanın büyüme modelleri ve av eğrileri Genel Lineer Model ile karşılaştırılmıştır.

In this study, it is aimed to find out the most reliable hard structure in ageing of black goby (Gobius niger L, 1758) inhabiting Black sea and to compare the growth parameters estimated from two differently located sampling area (Kizilirmak-Yesilirmak and Melet River shelf area. For this purpose, 2751 individuals (1175 females, 975 males and 601 undetermined) were obtained from commercial trawl vessels operating along Kizilirmak-Yesilirmak and Melet River offshore between February 2010 and March 2011.Vertebra, otolith and scale were removed from fish for age determination and each hard structure was read three times by two readers independently using a binocular microscope within certain intervals. Age data was used to calculate mean age, precision (%), average percent error (%) and coefficient of variation (%).The relationships between otolith dimensions and total length-weight were examined separately for sexes. Moreover, the timing of annulus formation was determined by means of marginal increment analysis and it is proved that a single opaque and a single hyaline zone were deposited on otoliths throughout a year.The length-weight relationships were estimated for females, males and the whole sample. The growth parameters were calculated by means of `von Bertalanffy growth equation? from length-at-age data for all age range. The VBGF parameters were calculated for Kizilirmak-Yesilirmak offshore as; Lt= 13,50 [ 1-e-0,28 (t-(-1,60)) ] and ?=1,71; and for Melet River offshore as Lt= 14,87 [ 1-e-0,25 (t-(-1,61)) ] and ?=1,74. Mortality rates were calculated for Kizilirmak-Yesilirmak and Melet River offshore as Z= 1,26 year-1 and Z= 1,01 year-1, respectively. Growth models and catch curves obtained from two sampling localities were tested by General Linear Model.