Ayvacık, Suat Uğurlu Baraj Gölü` nün su kirliliği açısından araştırılması

Abstract

ÖZETYüksek Lisans TeziAYVACIK, SUAT UĞURLU BARAJ GÖLÜ'NÜN SU KİRLİLİĞİ AÇISINDAN ARAŞTIRILMASIAyşe Gökçen KASAPOndokuz Mayıs ÜniversitesiFen Bilimleri EnstitüsüÇevre Mühendisliği Anabilim DalıDanışman: Prof. Dr. Yüksel ARDALIBu çalışmada, Samsun İli, Ayvacık İlçesindeki çalışma alanı olan Suat Uğurlu Baraj Gölü için dört farklı numune alma istasyonu belirlenmiş olup 2014 Eylül ayında başlayan numune alma ve analiz işlemleri 2015 Ağustos ayına kadar devam etmiştir. Bu bir yıllık süreç boyunca numune alma analiz işlemleri aylık periyotlarla sürdürülmüştür. Araştırmanın amacı Suat Uğurlu Baraj Gölü'ndün su kirliliği açısından değerlendirilmesi, ötrofikasyona neden olan kirleticilerin ve kirlilik yüklerinin tespiti, göl trofik seviyesinin belirlenmesi ve göl iyileştirme çalışmalarına çözüm önerileri sunmaktır.Bu kapsamda her ay tüm istasyonlar için pH, sıcaklık, elektriksel iletkenlik, çözünmüş oksijen, çözünmüş oksijen doygunluk, seki diski, klorofil-a, toplam katı madde, toplam çözünmüş madde, kimyasal oksijen ihtiyacı, biyokimyasal oksijen ihtiyacı, amonyum azotu, organik azot, toplam kjeldahl azotu, nitrit, nitrat, toplam azot, toplam fosfor ve ağır metal (Cu, Zn, Cd, Ni, Hg, Pb) konsantrasyonları analiz edilmiştir. Çıkan sonuçlar `Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği, Tablo 1: Kıtaiçi Su Kaynaklarının Sınıflarına Göre Kalite Kriterleri`, `Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliği, Ek-5, Tablo 2: Kıtaiçi Yerüstü Su Kaynaklarının Genel Kimyasal ve Fizikokimyasal Parametreler Açısından Sınıflarına Göre Kalite Kriterleri`, ve `Ek-6, Tablo 9: Göl, Gölet ve Baraj Gölleri Ötrofikasyon Kriterleri` ne göre değerlendirilmiş, su kalite indeksi ve trofik durum indeksi modelleri uygulanmıştır.Araştırma sonuçları Suat Uğurlu Baraj Gölü'nde ciddi seviyede azot ve fosfor kirliliğinin olduğunu, buna bağlı olarak tüm istasyonlarda yıl boyunca fitoplankton biyokütlesini temsil eden klorofil-a konsatrasyonlarının yüksek olduğunu göstermektedir. Bunun sonucunda göl trofik seviyesi genel anlamda ötrofik ve hipertrofik olarak belirlenmiştir. Ayrıca yapılan ağır metal analizlerinin sonuçları değerlendirildiğinde Suat Uğurlu Baraj Gölü' nde ağır metal kirlenmesinin mevcut olduğu, en yüksek kirlenmenin ise Hg, Pb, Cu, ve Ni' den kaynaklandığı görülmektedir. Suat Uğurlu Baraj Gölü' nde ağır metal konsantrasyonları Hg>Pb>Cu>Ni>Cd>Zn şeklinde belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Ötrofikasyon, su, kirlilik, Suat Uğurlu Baraj Gölü, klorofil-a, ağır metal, su kalite indeks modeli, trofik durum indeksi

ABSTRACTMaster's ThesisRESEARCH ON THE WATER POLLUTION OF SUAT UĞURLU DAM LAKEAyşe Gökçen KASAPOndokuz Mayıs UniversityGraduate School of SciencesDepartment of Environmental EngineeringSupervisor: Prof. Dr. Yüksel ARDALIIn this study,sampling and analysis, which started in September 2014, have been continued until August 2015, with four different sampling stations for the Suat Uğurlu Dam Reservoir, which is the study area in the province of Samsun and Ayvacık. During this one-year period, sampling analysis procedures have been carried out monthly. The purpose of the survey is to evaluate the water pollution of Suat Ugurlu Dam Lake in terms of water pollution, to determine the pollutants and pollution loads causing eutrophication, to determine the lake trophic level and to propose solutions to the lake improvement studies.In this context, pH, temperature, electrical conductivity, dissolved oxygen, dissolved oxygen saturation, secchi disc, chlorophyll-a, total solid matter, total dissolved matter, COD, BOD, NH4, organic nitrogen, TKN, nitrite, nitrate, TN, TP and heavy metals (Cu, Zn, Cd, Ni, Hg, Pb) concentrations were analyzed. The results are given in Table 1: `Quality Criteria According to Classes of Continuous Water Resources`, `Quality Criteria According to Classes in Terms of General Chemical and Physicochemical Parameters of Continuous Surface Water Resources`, Annex 5, Table 2: `Water Quality Control Criteria` `Appendix-6, Table 9: Lakes, Pond and Reservoir Lakes Eutrophication Criteria`. In addition, water quality index and trophic state index models were applied.The results of the study show that nitrogen and phosphorus pollution are at the serious level in Suat Uğurlu Dam Reservoir and so the concentration of chlorophyll-a, which represents phytoplankton biomass throughout the year at all stations, is high. As a result, the lake trophic level is generally defined as eutrophic and hypertrophic. Moreover, when the heavy metal analyzes were made, it is seen that heavy metal contamination is present in Suat Ugurlu Dam Lake, and Hg, Pb, Cu, and Ni are the highest pollutants. The heavy metal concentrations in Suat Uğurlu Dam Lake are determined as Hg> Pb> Cu> Ni> Cd> Zn.Key words: Eutrophication, water, pollution, Suat Ugurlu Dam Lake, chlorophyll-a, heavy metal, water quality index, WQI, trophic state index, TSI.