İnci kefali (Alburnus tarichi (Güldenstädt, 1814))`nin otolit stronsiyum izotop oranlarından (87Sr/86Sr) faydalanılarak en uygun doğal üreme alanının belirlenmesi ve türün biyolojik döngüsü

Abstract

Otolit jeokimyası kullanılarak balıkların geçmiş hayat evrelerinde hangi doğal habitatta yumurtadan çıktıklarının belirlenmesi mümkündür. Juvenil bireylerin doğal habitatlarını belirlemek için otolit merkezindeki stronsiyum izotop oranları (87Sr/86Sr) anahtar kısmı oluşturmaktadır. Ancak yapılan araştırmalarda, ülkemizde balık otolitlerinde stronsiyum izotop oranları (87Sr/86Sr) ile ilgili gerçekleştirilen herhangi bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Alburnus tarichi Van Gölü ile buraya dökülen akarsularda yaşayan anadrom, endemik bir türdür. Araştırmamızda uygulanan yöntem, inci kefalinin göç özelliklerinin ortaya çıkarılmasını sağlamanın yanı sıra benzer yaşam şekli olan türler için de anahtar özelliğini gösterecektir. Bu amaçla, Van Gölü'nden 120 inci kefali örneklenmiştir. Her bir bireyden çıkarılan otolitlerin morfometrik özellikleri belirlenmiştir. Van Gölü ve göle dökülen akarsulardan su örnekleri alınmış, fizikokimyasal özellikleri tespit edilmiştir. Otolitlerin ve su örneklerinin mikrokimyasal özellikleri California Üniversitesi'nde yüksek hassasiyetli LA-MC-ICPMS (Lazer Ablasyon-Multi Collector-Inductively Coupled Plasma Mass Spectroskopy) cihazı yardımıyla belirlenmiştir. Van Gölü'nden elde edilen ergin bireylerin otolitlerinde larval döneme denk gelen kısım belirlenerek bu kısımdaki 87Sr/86Sr izotop oranı ölçülmüştür. Larvaların bulunduğu farklı habitatlardan alınan su örnekleri ergin bireylerin merkez kısmındaki 87Sr/86Sr izotop oranı değerleri ile karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırmalarda otolit ve su örneklerinin iz element analizlerinden de faydalanılmıştır. İstatistiksel analizlerde, Excel 2010, SPSS 20, R-Studio programları kullanılmıştır. Analizler sonucunda 40 bireyin Engil, 27 bireyin Deliçay, 18 bireyin Gevaş, 12 bireyin Karasu, 11 bireyin Karmuç, 8 bireyin Bendimahi, 3 bireyin Zilan çaylarından Van Gölü stoğuna katıldığı belirlenmiştir. 1 bireyin hangi habitattan Van Gölü stoğuna katıldığı belirlenememiştir. Türün üreme alanlarının korunması noktasında bu bilgilerin yönlendirici olacağı düşünülmektedir.

By utilizing the otolith geochemistry, it is possible to define in which natural habitat the fish came into being in the past life phases. Strontium isotope rates (87Sr/86Sr) holds the key point for spotting the natural habitats of the juvenile individuals. However, as a result of our research, no studies on strontium isotope ratios (87Sr/86Sr) fish otoliths were encountered in our country. Alburnus tarichi is an anadromous and endemic species living in the Lake Van and the rivers flowing into it. This method which applied in this study, also it will show the key characteristic for species with similar life style in addition to revealing the migratory characteristics of tarek. A total of 120 tarek individuals were sampled from Lake Van for this purpose. Morphometric characteristics of otoliths extracted from each individual were determined. Water samples were taken from Lake Van and the streams pouring into the lake and their physicochemical properties were determined. Microchemical properties of otoliths and water samples were determined at the University of California with the help of high-precision LA-MC-ICPMS (Laser Ablation-Multi Collector-Inductively Coupled Plasma Mass Spectroskopy). In the otoliths of the adult individuals sampled from Lake Van by defining the section that coincides the larval phase, 87Sr/86Sr isotope ratio are subtracted from this part. Water samples taken from the different habitats where larvae found are compared with the adult individuals' 87Sr/86Sr ratios. In these comparisons, trace element analysis of otolith and water samples were also used. In statistical analysis, Excel 2010, SPSS 20, RStudio package-software programs were used. As a result of the analyzes, it was determined that 40 individuals from Engil, 27 from Deliçay, 18 from Gevaş, 12 from Karasu, 11 from Karmuç, 8 from Bendimahi and 3 from Zilan streams participated in the stock of Lake Van. It was not determined which habitat an individual participated in the stock of Lake Van. It is thought that this information will be a guide for the protection of the breeding areas of tarek.