Orta Karadeniz bölgesi balarısı (Apis mellifera L.) genotipinin morfolojik karakterizasyonu, davranış ve performanslarının belirlenmesi ve ebeveyn generasyonun oluşturulması

Abstract

Bu çalışmada, Orta Karadeniz Bölgesi Giresun, Ordu ve Tokat illeri arı populasyonlarını temsil eden kolonilerden toplam 69 işçi arı örneğinde 41 karakterin morfolojik karakterizasyonu yapılmıştır. Morfolojik olarak toplam 42435 biyometrik ölçüm alınmıştır. Ayrıca, sezon içerisinde denemeyi tamamlayabilen 69 koloniye ait 6 dönemde kuluçka üretim etkinliği, 7 dönemde koloni populasyon gelişimi, 3 dönemde hijyenik davranış, 4 dönemde hırçınlık eğilimi ve sezon sonunda toplam bal verimi, populasyonun oğul eğilimi ve yaşama gücü belirlenmiştir. Kolonilerin erken ilkbahar gelişimi, hijyenik davranış ve bal verim özellikleri yönünden ortalama indeks değerleri hesaplanmıştır. Ortalama indeks değeri üzerinden üstün özelliklere sahip olan koloniler bir sonraki generasyonun ebeveynleri (anne ve baba) olarak seçilmiştir. Üç yöreyi temsil eden arı kolonileri bal verimi, kuluçka üretim etkinliği, koloni populasyon gelişimi, hırçınlık eğilimi ve 24. saatte hijyenik davranış karakterleri arasındaki farklılık önemli bulunmuştur. Genotip grupların dördüncü tergum (keçe bant) genişliği, metatarsus uzunluğu, metatarsus genişliği, metatarsal indeks, mum aynası uzunluğu, mum aynası genişliği, altıncı sternit genişliği, altıncı sternum indeks, kübital b kanat damar uzunluğu, D7, E9, G12, J16 ve O26 kanat damar açısı karakterleri arasında önemli varyasyon belirlenmemiştir. Giresun, Tokat ve Ordu illerinin yerli arıları olduğu iddia edilen kolonilerin, özellikle ıslahı amaçlanan bal verimi, erken ilkbahar gelişimi ve hijyenik davranış karakterleri bakımından aralarında önemli düzeyde varyasyon belirlenmiş ve bu karakterlerin ıslah amaçlı iyileştirilebileceği tahmin edilmiştir.

In this study, morphological characterization were made of 69 bee samples representing 41 bee populations representing the bees populations of Ordu and Tokat provinces of Central Black Sea Region Giresun. A total of 42435 biometric measurements were made morphologically. In addition, the efficiency of hatchery production in 6 periods, colony population development in 7 periods, hygienic behavior in 3 periods, combat tendency in 4 periods and honey yield at the end of the season were determined and tendency viability of the population were determined. Colonies that passed all tests successfully were subjected to index selection in terms of early spring development, hygienic behavior and honey yield characteristics and colonies having superior characteristics in the population were selected as the parents of the next generation (mother and father). The differences in honey yield, hatchability, colony population development, aggressiveness and hygienic behavior at 24 hour were statistically significant among bee populations representing three regions. There were no sicnificant variation among the characters in, fourth tergum width, metatarsus length, metatarsus width, metatarsal index, wax mirror length, wax mirror width, sixth sternite width, sixth sternum index, cubital b wing length, D7, E9, G12, J16 and variation in O26 wing vein angle. Giresun, Tokat and Ordu honey bee genotypes had significants variation in terms of honey yield, early spring development and hygienic behavior characteristics. These genotypes should be improved in terms of these characteristics.