Fındık bahçelerinden elde edilmiş Ambrosia böceklerinde tespit edilen entomopatojen fungusların ve bazı trıchoderma türlerinin etkinliğinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, fındık bahçelerindeki ambrosia böceklerine karşı entomopatojen fungus ve Trichoderma türlerinin etkinliği test edilmiştir. Bu amaçla, 2018-2019 yılları arasında Samsun, Ordu, Giresun, Düzce ve Sakarya illerindeki fındık bahçelerinden toplanan ambrosia böcekleri (Anisandrus dispar Fabricius, Xylosandrus germanus Blandford ve Xyleborinus saxesenii Ratzeburg)'nin ölü erginlerinden entomopatojen fungus izolasyonu yapılmış ve moleküler araçlar kullanılarak tanımlanmıştır. Sonuç olarak, Beauveria bassiana, B. pseudobassiana, Isaria fumosorosea, Isaria farinosa, Lecanicillium lecanii, Purpureocillium lilacinum, Clonostachys rosea ve Metarhizium anisopliae türlerine ait 47 adet izolat elde edilmiştir. Bu izolatlar 1×108 spor mL−1 konsantrasyonda A. dispar, X. germanus ve X. saxesenii (seçilen bazı izolatlar) erginlerine karşı test edilmiştir. Özellikle B. bassiana, B. pseudobassiana, I. fumosorosea, L. lecanii ve M. anisopliae'nın bazı izolatları 7-9 gün içinde böceklerde %100 ölüm meydana getirmiştir. Ayrıca, 1×108 spor mL−1 konsantrasyondaki B. bassiana (TR-55-034) ve M. anisopliae (TR-55-019)'nın A. dispar ve X. germanus'un ergin popülasyonunda etkili bir şekilde horizontal olarak yayıldığı tespit edilmiştir. Buna ek olarak, B. bassiana (TR-55-034), I. fumosorosea (TR-55-002), L. lecanii (TR-81-004) ve M. anisopliae (TR-55-019) ile muamele edilen fındık dallarına maruz bırakılan X. germanus dişileri sırasıyla %50, %50, %20 ve %60 oranında enfekteli yumurtaya sahip olmuştur. İlginç olarak, Trichoderma harzianum, T. asperellum ve T. atroviride ile muamele edilmiş fındık dallarına maruz kalan X. germanus dişilerinin galerilerinde simbiyotik fungus gelişmesi ve böcek yumurtası görülmemiştir. Ayrıca, T. hamatum uygulanmış dallardaki böcek galerilerinde ise kontrole kıyasla daha seyrek simbiyotik fungus gelişmesi ve daha az yumurta bulunmuştur. Bu sonuçlar, bazı entomopatojenik fungus ve Trichoderma türlerinin ambrosia böceklerini kontrol için alternatif bir yöntem olarak kullanılabileceğini göstermektedir.

In this study, the efficacy of entomopathogenic fungi and Trichoderma species against ambrosia beetles in hazelnut orchards were tested. For this purpose, entomopathogenic fungi were isolated from dead adults of ambrosia beetles (Anisandrus dispar Fabricius, Xylosandrus germanus Blandford and Xyleborinus saxesenii Ratzeburg) collected from hazelnut orchards in Samsun, Ordu, Giresun, Düzce and Sakarya provinces between 2018-2019, and identified using molecular tools. As a result, 47 isolates belonging to Beauveria bassiana, B. pseudobassiana, Isaria fumosorosea, Isaria farinosa, Lecanicillium lecanii, Purpureocillium lilacinum, Clonostachys rosea and Metarhizium anisopliae species were obtained. The isolates at 1×108 spores mL−1 concentration were tested against adults of A. dispar, X. germanus and X. saxesenii (selected some isolates). Especially, some isolates of B. bassiana, B. pseudobassiana, I. fumosorosea, L. lecanii and M. anisopliae caused 100% death of beetles within 7-9 days. It is also determined that B. bassiana (TR-55-034) and M. anisopliae (TR-55-019) at 1×108 spores mL−1 were effectively spread horizontally on the adult populations of A. dispar and X. germanus. In addition, X. germanus females in the hazelnut branches treated with B. bassiana (TR-55-034), I. fumosorosea (TR-55-002), L. lecanii (TR-81-004) and M. anisopliae (TR-55-019) have 50%, 50%, 20% and 60% infected eggs, respectively. Interestingly, the galleries of X. germanus females exposed to branches treated with Trichoderma harzianum, T. asperellum and T. atroviride had no symbiotic fungus growth and eggs. Also, some galleries in the branches treated with T. hamatum had very sparse mycelial growth of symbiotic fungus and fewer broods compared to the control. These results indicate that some entomopathogenic fungi and Trichoderma species may be used to effectively control ambrosia beetles as an alternative method.