Sinemada yıldız olmak: Türk sinemasında kadın oyuncular

Abstract

`Sinemada Yıldız Olmak: Türk Sinemasında Kadın Oyuncular` isimli bu tez çalışmasında Türk sinemasında yıldızlık olgusunu üreten, düzenleyen ve ortaya çıkaran sinema endüstrisi ve film üretim sistemi incelenmiş ve sistem sonucunda ortaya çıkan yıldız adayları ve yıldızlar analiz edilmiştir. Analiz yapılırken Türk sinemasında yıldızlığın belli dönemlerde değişim ve dönüşeme uğradığı, bu değişim ve dönüşümde dönemin sosyal, kültürel ve ekonomik yapısının sinema endüstrisi ve film üretim sistemini etkilediği görülmüştür. Bu değişim dönüşüm sonucunda birçok yeni yıldız adayının ortaya çıkmasına rağmen değişmeyen Türk sinemasının dört kadın yıldızı Fatma Girik, Türkan Şoray, Filiz Akın ve Hülya Koçyiğit'in yıldızlıkları analiz edilmiştir. Dört kadın yıldızın yıldızlıkları, yıldız üretim alanları olarak kabul edilen filmler, üretim, dağıtım ve gösterim sistemi, dönemin sinema dergileri, reklamlar, eleştirmenler/yorumcular ve yarışmalar -artist, yıldız ve güzellik yarışmaları- birer metin olarak ele alınıp, göstergebilimsel ve metinlerarası perspektiften incelenmiştir. Yapılan inceleme sonucunda bu dört kadın yıldızın anneleri ve hayatlarındaki erkeklerle ilişkileri ve yıldızlık süreçlerinin benzer olduğu görülmüştür. Kadın yıldızların, yıldızlık süreçlerindeki benzerlikler ortaya çıkarıldıktan sonra Türk sinemasında yıldızlığı oluşturan ve yıldızlaşmayı sağlayan ortak kodlar, pratikler ve deneyimler ortaya çıkarıldıktan sonra Türk sinemasında yıldızlığın kavramsallaştırılması yapılmıştır. Söz konusu kavramsallaştırma, bu dört kadın yıldızın sinemada yıldızlaşmasını sağlayan etkenlerin neler olduğu sorusu çerçevesinde yapılmıştır.

In this thesis study, named `Being a Star in Cinema: Actresses of Turkish Cinema`, the cinema industry and film production system that produces, regulates and reveals the stardom phenomenon in Turkish cinema is examined, film production system was examined and at the end of the system resulting star candidates and stars have been analysed. It has been seen that during the analysis, stardom in Turkish cinema has experienced changing and transformation at certain times, in this changing and transformation, social, cultural and economic structure of the period has influenced the cinema industry and the film production system. As a result of this change and transformation, despite the emergence of many new star candidates, unchanging four female stars of Turkish cinema which are Fatma Girik, Türkan Şoray, Filiz Akın and Hülya Koçyiğit's stardom have been analysed. Stardom of four female stars, films that considered star production areas, production, distribution and exhibition system, cinema magazines, advertisements, critics / commentators and competitions - artist, star and beauty contests – have been approached as text and analysed in semiotic and intertextual perspectives. As a result of the review, it has been seen that mothers of these four female stars and that relationships with men in their lives and processes of stardom are similar. Once the similarities of female stars have been revealed who have been in stardom process, conceptualization of being a female star in the Turkish cinema has been tried to be done. In the conceptualization, has been asked the question of what are the factors, codes, practices and experiences that led these four female stars to become stardom in the cinema, in answer to the question, the conceptualization of female stardom in Turkish cinema has been determined as audience, face and acting.