Koroner yavaş akım hastalarında uzun dönem klinik takip sonuçları

Abstract

Koroner yavaş akım fenomeni (KYA), önemli epikardiyal koroner arter hastalığı olmaksızın gecikmiş distal damar kanlanması ile karakterizedir. İstirahat ve egzersizde göğüs ağrısına sebep olması nedeni ile klinik öneme sahiptir. Koroner anjiografi uygulanan hastaların %1-4 ünde koroner yavaş akım saptanır. Koroner yavaş akımlı hastalarda göğüs ağrısı nedeni ile hastaneye yatış ve kardiyak kateterizasyon oranları yüksek olmasına rağmen prognoz normal populasyona benzer olarak bilinir. Bu konuda yapılmış randomize çalışma sayısı yok denecek kadar azdır. KYA etyolojisi ve tedavisi ile ilgili çalışmalar yapılmıştır. Altta yatan, yüksek mikrovasküler direnç ve yaygın koroner ateroskleroz gibi bazı etyolojik sebepler sorumlu görülmesine rağmen, bu fenomeni'nin patofizyolojik mekanizması tam olarak ortaya konamamıştır. Koroner yavaş akım, koroner arterlerin lokal bir hastalığı olarak tanımlanabilir. Bununla birlikte, daha yaygın vasküler anormalliklerle sık birlikteliği Koroner yavaş akım fenomeni'nin diğer bir özelliğidir. Klinik seyir sık tekrar eden göğüs ağrıları nedeni ile önemli derecede bozulmuş yaşam kalitesi ile karakterizedir. Koroner yavaş akım, üzerinde çok sayıda çalışma olmasına rağmen, tanı kıstasları, tedavisi, takibi ve klinik önemi hakkında fikir birliğine varılamamıştır. Bu çalışmada KYA'ın uzun dönem takibi ve klinik sonuçlarının, hastaların ilk başvuru sırasındaki tedavi ve izlemi hakkında katkı sağlıyabileceği, biz klinisyenlere yeni pencere oluşturabileceği düşünülmüştür. Bu çalışmaya Mayıs 2004 - Mayıs 2008 arasında Başkent Üniversitesi Adana Dr. Turgut Noyan Araştırma ve Uygulama hastanesine kararlı anjina veya anstabil anjina pektoris (USAP) yakınmaları ile başvurmuş hastalar alınmıştır. Koroner anjiografi ile sol ana koroner arter, diğer üç major koroner arter ve bunların 2.0 mm üzerindeki yan dallarında anlamlı stenoz bulunmayan KYA tanısı almış hastalar ve kontrol grubu olarak normal koroner arterler tanısı almış hastalar dahil edilmiştir. Koroner Anjiografi laboratuvarı arşiv dosyaları taranarak 11.156 hasta içinden toplamda 112 koroner yavaş akım hastası çalışmaya alınmıştır. Dışlanma kriterleri, iletişim yetersizliği, kayıt arızası gibi nedenlerden ötürü bu sayı 50'ye düşmüştür. Çalışmaya alınan 50 hastaya telefon yolu ile ulaşılmış ve çalışma için gereken bilgiler kayıt edilmiştir. Koroner yavaş akım grubu'nun 38'i erkek (%76), 12'si kadın (%24) iken, normal koroner arterler grubu'nun 26'sı erkek (%52), 24'ü kadın (%48) idi. Koroner yavaş akım grubunun ortalama yaşı 60,9 ± 6,3 yıl, normal koroner arterler grubu'nun ortalama yaşı 56,4 ± 8,7 yıl idi. Koroner yavaş akım hastalarında sonradan tekrarlayan acil başvuru, sonradan yapılmış ve pozitif sonuçlanmış efor testi, devam eden anjina şikayetleri, başvuru sırasındaki iskemik EKG değişikliği ve devam eden dispneik şikayetler, soradan gelişmiş ve tanısı konmuş periferik arter hastalığı, normal koroner arter hastaları ile karşılaştrıldığında daha fazla idi. Bu fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur.Çalışmamızda ilk defa KYA hastalarının uzun dönem sonuçları karşılaştırılmıştır. İlk defa KYA grubunda PAH oranları yüksek bulunmuştur. İlk defa istatistiksel olarak anlamlı olmasada KYA hastalarında mortalite oranları fazla çıkmıştır. Bu tezi doğrulayacak daha fazla hasta kapasiteli çalışmaların yapılması gerekmektedir.

Coronary slow-flow phenomenon(CSF), characterized by delayed distal vein opacification with the absence of important epicardial coronary disease. It has clinical importance because of causing chest pain during resting and exercise. CSF is detected in %1-4 of patients who applied coronary angiography. Even though high catheterization rates and hospitalization due to chest pain of patients with coronary slow-flow, medical prognosis is known to be good same as normal population. There are not so many studies about this field. There are studies about disease etiology and treatment rather than patient follow-up. Underway, although it seems to be caused by etiologic factors such as high microvascular resistance and extensive coronary atherosclerosis, pathophysiological mechanism of this phenomenon is not fully revealed. CSF, could be defined as local disease of coronary arteries. In addition to this, frequent togetherness with more common vascular anomaly is an another characteristic of coronary slow-flow. Clinical course is characterized by significantly impaired quality of life because of frequent chest pains. Even though there are so many studies on coronary slow-flow, it hasn't been reached a consensus about its, diagnosis criterias, treatment, follow-up and clinical significance. The long term follow up of patients and clinical results of this study can contribute the managment of diesease in the first application and follow-up. Also it could form a new perspective for clinicans. Patients who has applied to Başkent University Adana Md. Turgut Noyan Research And Application Hospital on May 2004 - May 2008 with complaints of stable angina or unstable angina pectoris(USAP), which left main coronary arter disease and significant stenosis in other three major coronary arter and minors above 2.0 mm excluded with coronary angiography and patients with normal coronary artery are included in this study. With scanning old archive files, totally 112 conscutive coronary slow flow patients were chosen from 11.156 patients and included to the study. For reasons such as exclusion criteria, communication deficiency, record problems this number has decreased to 50 patients. Chosen patients were reached by phone and required informations were recorded. Coronary slow-flow group consist of 38 male (%76) and 12 female (%24), normal coronary arter group consist of 26 male (%52) and 24 female(%48). The avarage age of the coronary slow-flow group was 60,9 + 6,3 years and the normal coronary arter group was 56,4 + 8,7 years. By comparison with normal coronary patients, rates of subsequently recurring urgent application, subsequently made and positive eventuated effort test, subsequently continuing angina pain complaints, ischemic ECG change during application and continuing dyspneic complaints were higher in coronary slow-flow patients. This differences was statistically significant. Later developed and diagnosed peripheral arterial disease was more frequent in CSF group. For the first time in our study, long-term outcomes of CSF patients were compared. For the first time, peripheral artery disease has been found more frequent in CSF patients (%8 vs %0, p:0,059). For the first time mortality rates found higher in CSF patients (%6 vs %3, p:0.243). Larger patient capacity studies are needed to confirm this thesis.