Vücut dışı şok dalgaları ile böbrek taşı tedavisinin başarısını etkileyen faktörler

Abstract

Şok dalga litoripsi [Shockwave Lithotripsy (SWL)] başarısını öngörmek için bazı parametreler tanımlanmış ve bu parametreler ile ilgili çok sayıda araştırmalar yapılmıştır. Bu çalışmada SWL başarısını etkileyen faktörlerin tamamı, tedavi başarısını en iyi şekilde öngörebilmek için incelenmiştir.Yapılan retrospektif çalışmada, Ocak 2011 ile Aralık 2015 yılları arasında SWL tedavisi yapılan böbrek taşları incelendi. Bilgisayarlı tomografi, taş analizi, laboratuvar verileri ve hasta kayıtları tam olan erişkin hastalar (≥18 yaş) çalışmaya dahil edildi. Üriner sistem anomalisi bulunan, taşsızlık oranını etkileyebilecek tedavi alan (alfa-blokör, kalsiyum kanal blokörleri) ve böbrek fonksiyon bozukluğu bulunan hastalar çalışma dışı bırakıldı. Tomografi görüntülerinden elde edilen taş dansitesi, taş-cilt mesafesi, böbrek çevresi doku ve cilt-altı doku yoğunluğu, taş boyutu, taş yükü, infindibulopelvik açı incelendi. Bunun yanında vücut kitle indeksi ve taş analizi sonuçları değerlendirildi. İşlem sonrasında taş görülmemesi veya klinik önemsiz rezidüel fragmanlar (≤3mm) tespit edilmesi halinde tedavi başarılı kabul edildi.Çalışmamızda toplam hasta sayısı 124 olup, yaş ortalaması 45,08±14,11 idi. SWL genel tedavi başarısı %72,5 olarak hesaplandı. Lokalizasyona göre tedavi başarısının; alt polde %65,9, orta polde %70, üst polde %75, renal pelvis taşlarında ise %80 olduğu görüldü. Lokalizasyon ve tedavi başarısı arasında istatiksel olarak anlamlı ilişki saptanmadı. Hastaların ortalama beden kitle indeksi 29,8 olup tedavi başarısı ile ilişkisi yoktu. Taş boyutu ve taş yükünün tedavi başarısı ile önemli ilişkisi vardı (p=0,0001). Taş boyutu ve taş yükü için belirlenen cut-off değerleri 12,95 mm ve 121,38 mm2 idi. Taş-cilt mesafesi, böbrek çevresi doku, cilt-altı doku yoğunluğu ve infindibulopelvik açının SWL başarısı ile ilişkisi yoktu. Taş dansitesinin tedavi başarısı ile anlamlı ilişkisi vardı (p=0.0001). Taş dansitesi için belirlenen cut-off değeri 739 HU (Houndsfield Unit) idi. Sistin ve kalsiyum oksalat monohidrat taşlarında tedavi başarısı diğer taş cinslerinde göre anlamlı olarak düşüktü (p=0,019).Çalışmamızda kontrastsız bilgisayarlı tomografide saptanan taş boyutu, taş yükü ve taş dansitesinin tedavi başarısında en önemli etkenler olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Şok dalga litotripsi, böbrek taşı, kontrastsız bilgisayarlı tomografi

Multiple parameters have been individually evaluated to predict shockwave lithotripsy (SWL) outcome. In this study, we analyzed commonly used SWL predictors together to identify the best SWL outcome prediction. The data of patients treated for kidney stones between January 2011 to December 2015 were retrospectively reviewed. The adult patients (≥18 years) with complete data, non-contrast computerized tomography (NCCT) prior to SWL and stone analyses were involved. The patients with urinary system anomaly and taking medications that may affect stone passage such as alpha-blockers or calcium channel blockers and patients with renal dysfunction were excluded. The SWL outcomes were analyzed according to stone localization, stone size, stone burden, stone density on NCCT, body mass index (BMI), stone analysis, skin-to-stone distance (SSD), pararenal-tissue-density (PTD), subcutaneous-tissue-density (STD) and infundibulopelvic-angle (IA). After SWL the patients with clinically insignificant residual fragment (≤3mm) were accepted as success. A total of 124 patients with a mean age 45.08±14.11 were included to the study. The overall SWL success was 72.5 %. The SWL success according to stone localizations were 65.9% in lower pole, 70% in mid zone, 75% in upper pole, 80% in renal pelvis and there was no correlation between localizations and SWL success. The mean BMI was 29.8 and there was no correlation between BMI and SWL success. SWL success were significantly associated with stone size and stone burden (both p=0.0001). The cut-off value of stone size and stone burden were 12.95 mm and 121.38 mm2, respectively. The SSD, PTD, STD and IA were not associated with SWL success. Stone density on NCCT was significantly associated with SWL success (p=0.0001). The cut-off value for stone density was 739 HU. The SWL outcomes of cystine and calcium oxalate monohydrate stones were lower than other stones (p=0.019). In our study, stone size, stone burden and stone density on NCCT has been found as the most important predictors of SWL outcome. Keywords: Shockwave lithotripsy, kidney stones, non-contrast computerized tomography