İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin çatışma yönetimi stratejileri ve iş doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma ilkokul ve ortaokul öğretmenlerinin kendi meslektaşlarıyla çatışma yaşamaları durumunda kullandıkları çatışma yönetim stratejilerini ve iş doyumu düzeylerini incelemeyi ayrıca öğretmenlerin kullandıkları çatışma yönetimi stratejileri ile iş doyumları arasındaki ilişkiyi ortaya koymayı amaçlamaktadır. İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin çatışma yönetimi stratejileri ve iş doyumları kişisel değişkenler çerçevesinde incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini 2012–2013 eğitim-öğretim yılı Van ili Erciş ilçesine bağlı ilkokul ve ortaokullarda görev yapan 237 öğretmen oluşturmaktadır. Örneklem, basit seçkisiz örnekleme yoluyla seçilmiştir. Araştırmada veri toplama araçları olarak `Minnesota Doyum Ölçeği (MDÖ)`, `Rahim Örgütsel Çatışma Envanteri (ROCI-II)` ve `Kişisel Bilgi Formu` kullanılmıştır. Elde edilen veriler, SPSS 15.0 programı kullanılarak istatistiksel analiz ve yorumlarda kullanılmıştır. Analizlerin yapılmasında aritmetik ortalama, standart sapma gibi betimsel istatistiklerin yanı sıra t testi, tek yönlü varyans analizi ve korelasyon analizi kullanılmıştır.Araştırmadan elde edilen çatışma yönetimi stratejilerine ilişkin sonuçlara göre ilkokul ve ortaokul öğretmenleri meslektaşlarıyla çatışma yaşama durumunda en fazla problem çözme ve uzlaşma stratejilerini sonra sırayla kaçınma, uyma ve hükmetme stratejilerini kullanmaktadırlar. Öğretmenlerin kullandıkları çatışma yönetimi stratejileri cinsiyet ve yaş değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir.Araştırmadan elde edilen iş doyumuna ilişkin sonuçlara göre öğretmenlerin iş doyumu seviyeleri yüksek bulunmuştur. Öğretmenlerin iş doyumu düzeyleri medeni durum dışında cinsiyet, yaş ve branş değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Ayrıca araştırma sonuçlarına göre öğretmenlerin iş doyumu düzeyleri ile meslektaşları ile çatışma yaşama durumunda kullandıkları problem çözme ve uzlaşma stratejileri arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Bu bulgular literatür çerçevesinde yorumlanmıştır. Elde edilen veriler ışığında öneriler geliştirilmiştir.Anahtar Kelimeler: İlkokul ve Ortaokul Öğretmenleri, Çatışma Yönetimi Stratejileri, İş Doyumu.

This study aims to investigate the strategies that the primary and secondary school teachers use in the case of a conflict with their colleagues and their level of job satisfaction and determine the relationship between the conflict management strategies and job satisfactions of the teachers as well. The conflict management strategies and job satisfactions of the teachers were analyzed within the frameworks of their personal variables.The sample of the study consisted of 237 teachers working at primary schools in a district of Van –Erciş in 2012-2013 academic year. Subjects were identified through simple random sampling. In this study `the Minnesota Satisfaction Inventory`, `Rahim Organizational Conflict Inventory` and the `Personal Information Form` were used as data collection tools. Obtained findings were used in statistical analysis and comments by using SPSS 15.0 program. While analyzing the data, arithmetic average, standard deviation, t test, one way analysis of variation and correlation analysis were used.According to the results about theacher's conflict managment strategies that obtained from the study, primary and secondary school teachers use mostly problem solving and compromising strategies. Other strategies used in case of a conflict with their colleagues are consecutively avoiding, accommodating and dominating strategies and it is found that there are significant differences according to age and sex in teacher's conflict management strategies.According to the results about teachers' job satisfaction level that obtained from the study, teachers have high job saticfaction level and there is significant differences according to teachers' personal variables (age, sex and subject taught) apart from marital status in teacher's job satisfaction level.According to the results of the study there is statistically positive and significant relationship between the job satisfaction and `collaboration and compromise` conflict styles used by teachers in the case of a conflict with their colleagues. These findings were analyzed within the context of literature. Some suggestions were drawn from the findings.Keywords: Primary School Teachers, Conflict Management Strategies, Job Satisfaction.