Türkiye`de gıda rejimleri, kırsal yoksulluk ve devletin değişen rolü: Sosyal hesaplar matrisi çerçevesinde bir değerlendirme`

Abstract

Küresel birikim koşullarına göre yaratılan ve iç hukukla desteklenen mülksüzleşme süreci ile birlikte DTÖ öncesi büyük ölçüde geçerli olan küçük köylü işletmeleri ile kapitalizmin yan yana ve ona rağmen varlığını devam ettirdiği görüşü değişime uğramıştır. Türkiye açısından bu değişim 1999 yılında başlayan IMF taahhüt mektupları ile sinyalini vermiş ve küçük köylülüğün kapitalizme rağmen yaşayamayan 'ilkel' biçimini aldığı iddia edilmiştir. Bu sonuca ulaşılmasında büyük ölçüde birikim rejimlerinin etkili olduğu düşünülmektedir. Günümüzde geçerli olan şirket birikim rejimine kadar tarım üreticilerinin aynı zamanda müşteri ve tüketici kimliklerini korumaları gerekmiştir. Buna rağmen 2008 krizi sonrası, tarımsal ürünlerin biyo-yakıt üretimi gibi farklı alanlarda da kullanılmasının kıtlığa neden olduğu kabul edilmektedir. Dolayısıyla biriken aşırı üretimin tüketilmesinde satın alma ya da borçlanabilme gücüne sahip hanehalkı değil, ithal etme ya da egemenlik haklarını ipotek ettirebilme kapasitesine sahip devletler de tüketici birimler olarak öne çıkmaktadır. Tüm bunlardan hareketle bu tez çalışmasında analiz birimi olarak hanehalkı alınmakla birlikte devlet politikalarının da temel belirleyici olduğu kabul edilmektedir. Sonuç olarak gıda fiyatları üzerinden dışsal şoklara maruz kalan yoksul hanelerin karşı karşıya kaldığı mücadelede devletin değişen rolünün de olduğu düşünülmektedir.

The argument in that small peasant establishments prevailed largely before the WTO continue have existed with capitalism side-by-side and even against capitalism in the process of expropriation created by global accumulation conditions and supported by domestic law has been changed. This changing in Turkey has been signaled with IMF commitment letters since 1999 and it is thought that the small peasantry being 'primitive' form cannot be survive in spite of capitalism. In achieving this result, it is seen that the requirements of the accumulation regimes have been influenced. Agricultural producers need to protect customer and consumer identities at the same time until the corporate accumulation regime is effective in nowadays. However, the 2008 crisis confirms the fact that agricultural products may be consumed in different areas, such as biofuel production, and they can create scarcity. Hence, when overproduction is exhausted, it is not only a household that has the power to buy or to borrow but also states having the capacity to import or to use sovereign rights stand out as the consumer units. From all of these arguments in this thesis, on the one hand households are taken into consideration for analysis unit other hand it is assumed government policy is main determinant. Therefore, during the struggle of the poor households exposed to external shocks by the food price increases, the role of the state is important as well.