Beslenme ve diyetetik bölümü öğrencilerinde sağlıklı yeme takıntısının(ortoreksiya nervoza) değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışma, Marmara Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü'nde 2017-2018 eğitim öğretim yılında eğitim alan öğrencilerde ortoreksiya nervozaya yatkınlığın, cinsiyet, yaş ve beden kitle indeksi değişkenlerine göre değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma verileri anket yöntemi kullanılarak toplanmıştır. Anket 4 bölümden oluşmaktadır. Birinci kısımda katılımcıların sosyo-demografik özellikleri (cinsiyet, yaş, kalınan yer vb.) ve antropometrik ölçümleri sorgulanmıştır. Anketin diğer kısımlarında yeme bozukluklarının değerlendirilmesi için ''Yeme Tutum Testi (EAT-40)'', ortoreksiya nervozanın tanımlanabilmesi için `ORTO-15` testi ve obsesif belirtilerin değerlendirilmesi için ''Maudsley Obsesif Kompülsif Envanteri'' kullanılmıştır. Araştırmaya 17-28 yaş aralığında 184 kadın ve 21 erkek olmak üzere toplam 205 kişi katılmıştır. EAT-40 puanına göre yeme bozukluğu yönünden risk taşımayanlar örneklemin %94,1'ini oluşturmaktadır. Erkeklerin EAT-40 puanı ortalaması 9,10±0,91, kadınların ise 9,33±0,40 olarak bulunmuş; cinsiyetler arası anlamlı bir farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmıştır (p=0,858>0,05). ORTO-15 değerlendirmesinde kadınların %72,3'ü, erkeklerin %71,4'ü 40 puan ve altında değerlendirilmiş, ortorektik eğilim gösterdikleri saptanmıştır (p=0,934>0,05). BKİ değeri 18,49 kg/m2 ve altı olanların %59,4'ünün, 18,50-24,99 kg/m2 olanların %74,4'ünün ve 25,00-29,99 kg/m2 olanların ise %76,9'unun ORTO-15 puanı 40 ve altındadır (p=0,208>0,05). EAT-40 puanı ile ORTO-15 puanı arasında negatif yönlü, istatistiksel olarak anlamlılık tespit edilmiştir (p=0,00<0,05). ORTO-15 puanı ile MOCI ölçeği puanı negatif yönlü ilişkilidir (p=0,00<0,05). ORTO-15 puanına etki eden değişkenleri saptamak amacıyla lojistik regresyon analizi uygulanmış; incelenen değişkenlerden sadece BKİ değeri ve EAT-40 puanının ORTO-15 üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir. Ortoreksiya nervoza ve ilişkili faktörlerin değerlendirildiği daha geniş kapsamlı uluslararası çalışmaların yapılması ve DSM tanı kriterlerinin belirlenmesi ON açısından yararlı olacaktır.

This study is conducted to evaluate predisposition to orthorexia nervosa according to variables of sex, age, and body mass index (BMI) among students attending to Department of Nutrition and Dietetics at Marmara University during the school year of 2017-2018. Research data has been collected by conducting a survey. The survey consists of four parts. In the first part, students socio-demographic characteristics such as sex, age, living place and anthropometric measurements are questioned. In other parts of the survey, in order to evaluate Eating Disorder Eating Attitude Test, to diagnose orthorexia nervosa `ORTO-15` questionnaire, and to evaluate symptoms of obsessive behaviors, Maudsley Obsessive Compulsive Inventory has been used. Total of 205 people participated in survey, of which 184 of them were women aged between 17-28 and 21 of them were men. According to EAT-40 scores, people who are not at risk account for 94.1 % of sample size. Average scores of EAT-40 evaluations are 9.10 ± 0.91 for males and 9.33 ±0.40 for females. Hence, it has been concluded that there is not a significant difference between the sexes based on the results (p=0.858 > 0.05). According to ORTO-15 questionnaire, 72.3% of females and 71.4 % of males scored 40 and below, hence it is determined that they showed orthorectic tendencies (p=0.934 > 0.05). 59.4 % of those with BMI score of 18.49 kg/m2 and below, 74.4 % of those with BMI score between 18.50 and 24.99 kg/m2 and the 76.9 % of those with BMI score between 25.00 and 29.99 kg/m2 scored 40 and below according to ORTO-15 questionnaire (p=0.208>0.05). The statistical data identifies a negative correlation between the variables of EAT-40 scores and ORTO-15 scores (p=0.00 <0.05). In order to identify variables affecting ORTO-15 scores, logistic regression analysis was applied and it has been determined that, only BMI and EAT-40 scores has an effect on ORTO-15 scores of the variables studied. More comprehensive universal studies on orthorexia nervosa and related variables, and identifying diagnostic criteria will be beneficial for dealing with ON.