İlköğretim kurumlarının ekonomik bağımlılığının okul yöneticileri üzerindeki etkisi ve Niğde ilinde bir araştırma

Abstract

ÖZET Eğitim olgusu insanoğlunun yaşam mücadelesi vermesi ile başlamıştır. İnsanların mutlu, başarılı, güven içerisinde yaşayabilmeleri için tarihin derinliklerinden beri vaz ge çemedikleri bir olgudur. Çünkü bireyin topluma, ortaya çıkan gelişme ve değişimlere ayak uydurma,yetişmekte olan kuşaklara uyum sağlaması gerekmektedir. Eğitimin en geniş ama cı ;bireyi gelişen ve değişen teknoloji imkanlarıyla mükemmelleştirmek, kültürlemek ve ge leceğe hazırlamaktır. Milletler arasında sürekli bir varolma mücadelesi yaşanmaktadır; Dünyadaki eko nomik, sosyal, politik ve kültürel şartlardaki değişme bu mücadelenin boyutunu etkilemek te ve acımasız hale getirmektedir. Ülkelerin içinde yaşadığı siyasi ve sosyal çalkantılar nede ni ile karşılanamayan eğitim talepleri, kalabalık sınıflar, tesis araç gereç ve öğretmen yeter sizliği G.S. M. Hasıladan eğitime yeterli kaynak aynlamayışı, ayrılan kaynakların büyük bir bölümünü eğitimin niteliğine değil personel harcamalarına yapılması günümüzün önemli problemlerini teşkil etmektedir. Okul, eğitim - öğretim çalışmalarının planlı, düzenli, kontrollü olarak yapıldığı bir ortamdır. İlköğretim Kurumlan ihtiyaç duydukları yakacak, su, temizlik malzemeleri, kırtasiye, ders araç-gereçleri, telefon vb. giderleri için paraya ihtiyaç duymaktadırlar. Milli Eğitim Bakanlarının her öğretim yılı başında kayıt paralan alınmaması hususundaki açıkla malan İlköğretim Kurumlan Yöneticileri ile öğrenci velilerini karşı karşıya getirmektedir. İlköğretim Kurumlan yöneticileri öğrenci velilerini okula çağırdıklan zaman, veliler ya para isteneceği yada öğrencisinin suç işlediği paradoksuna kapılmaktadır. Bu açıdan İlköğretim Kurumlannın ekonomik bağımlılığı İlköğretim Kurumları yö neticilerini büyük boyutta etkilemektedir.Öğretmenlerin derslerinde başanlı olabilmeleri için derste araç-gereç kullanmalan tam öğrenmeyi sağlamada son derece önemlidir.Bu araç-gereç ve materyallerin temini için büyük çapta maddi kaynağa ihtiyaç duyulmaktadır. Bu araştırmanın amacı,Niğde ilindeki İlköğretim kurumlannın ekonomik ihtiyaçlanm karşılamada karşılaştıklan güçlükleri belirlemektir.11 Araştırmanın örneklemini, il merkezinden 13, merkez ilçeye bağlı kasaba ve köylerden 6,Bor ilçe merkezinden 6,Bor ilçesine bağlı kasaba ilköğretim okullarından 4 okul oluşturmaktadır. Bu okul yöneticilerinden birisi bayan diğerleri erkektir. Araştırmanın verilerinin toplanabilmesi için bir ölçek geliştirilmiş, okul yöneticilerine uygulanmıştır. Ölçek iki bölümden oluşmuş, örnekleme giren okul yöneticilerine 1998-1999 öğretim yılında uygulanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler, tablolar halinde gösterilmiş, veriler istatistiksel işlemler kullanılarak bilgisayar ortamında değerlendirilerek yorumlanmıştır. Araştırmanın bulgularına göre,Niğde'deki İlköğretim Kurumlan yöneticileri okulun ihtiyacı olan parayı karşılamada ilk kaynak olarak okul koruma derneği,öğrenci velileri ve Milli Eğitim Müdürlüğüne başvurmakta; okulun ihtiyacı olan parayı karşılamada Milli Eğitim Müdürleri,Öğrenci Velileri ve İlköğretim Müfettişleri az düzeyde rahatsız etmektedir. İlköğretim Kurumlan yöneticilerinin paraya ihtiyacı olduğu,yöneticiİerin halkla ilişkilere daha fazla önem vermesi gerektiği, okullann açıldığı haftalarda Milli Eğitim Bakanlığının `öğrenci kayıt parası alınmayacaktır` biçimindeki açıklamaları okul yöneticilerini tedirgin etmektedir. «..'`X

Ill SUMMARY Education began with the life struggle of human-being since, individual has to live in a society without problems and adjust to new technological and social changes, Education is very important factor to provide all there and hapiness, success, and feel secure. Most broad purpose of education is to train individuals developing and changing conditions and prepare them for future. There is a continious war between nations for living changing of economic, political, social and cultural circum stances effects this war end makes it hurt. Because of the political and social crisis, educational demands can not be provided enough. Today,, most important problems in education are over populated classrooms, insufficient educational materials and facilities, lack of number of teachers, leaving of small percantage for education from national budget. Moreover, most part of this money spends for personeli expenses. Educational activities is made in school as planned and controlled. Primary education instutions need income for their gas electricty, water, cleaning material, instructional materials, telephone etc. Necessities. Each year ministry of Natioanal Education announces that registration fee would be not taken. This creates conflict between parents and school administrators. When primary school administrators called parents to school, parents or their children has got a problem. From this point of view economic dependence of primary education instutions effects school administrators heavily. To success in teaching and full learning, teacher have to use instructional materials in classrooms. To be fitting these materials, it is need large monetary funds. The purpose of this research was to investigate how primary education institutions in Niğde province have difficulties to provide their economic necessities. The sample of research covers school administrators from 13 schools in city center, 6 schools in towns and villages close to city, 6 schools in Bor town and 4 schools in different towns. Only one of these administrators is femele, the rest is male. To collect of data, a scale was developed and applied to all school administrators. The scale had two parts. It has been applied on school administrators in 1998-1999 academic year.IV Data provided from research was shown in tables. The determination of the ways and methods used by school administrator to provide school needs tried to collect by survey, and data was interpretated the result of statistical process. According to findings of research, primary institutions in Niğde province to provide money for their school apply to first assosiation for provide school expenses, and students parents and city administration of national education. To provide money for school, administrator most apply to city administration of national education, students parents and inspector. School administrators discomposed following points: a. Administrators in primary education institution need money. b. School administrators might give more importance to public relation ships, c. İn the begining of the schools, the annoncument of ministry of national education about registration fee would not be taken.