Günümüz işletmelerinde kullanılan fizibilite etüdleri ve Karaman ilinde fizibilite etüdleri ile ilgili örnek uygulamalar

Abstract

ÖZET Dünyadaki bütün ülkelerin ve ülkeler içinde yer alan bütün işletmelerin kıt kaynaklan en verimli bir şekilde kullanmaya çalıştıkları bir ortamda, bu kaynakların büyük ölçüde harcanmasını gerektiren yatırım projelerinin önemi kuşkusuz çok büyüktür. Günümüzde hala yatırım projelerinin hazırlanmasında ve değerlendirilmesinde gerekli özenin gösterilmemesi, mikro düzeyde işletmeleri, makro düzeyde ise ülkeleri olumsuz yönde etkilemektedir. Yatıran yapmayı düşünen gerek işletmeler gerekse ülkeler olumlu sonuç alabilmek için öncelikle yatırımla ilgili çok iyi bir analiz ve planlama yapmaları gerekmektedir. Ve bu da fizibilite etüdlerinin gereğince hazırlanmasına bağlıdır. Bu çalışma, yatırım projeleri ve fizibilite etüdünün aşamalarının incelendiği iki ana teorik bölümden oluşmakta, üçüncü bölümde ise Karaman ilinde uygulamaya konulabilecek örnek bir fizibilite etüdü yer almaktadır. Birinci bölümde, yatırım kavramı ve yatırım projelerinin hazırlanma safhaları hakkında genel bilgiler verilmektedir. Ayrıca yatırım projelerinin devletten teşvik alabilmesi için gerekli şartlar ve teşvik tedbirleri hakkında da genel bilgiler verilmektedir. İkinci bölümde, yatırım projelerinin hazırlanmasında en önemli safhalardan biri olan fizibilite etüdü incelenmiştir. Fizibilite etüdü, ekonomik, teknik ve mali etüdlerin birleşiminden meydana gelmektedir. Ekonomik etüd de, pazar araştırması, kapasite ve kuruluş yeri seçimi ile ilgili çalışmalar yer alır. Üretim metodu, makine ve donanımın seçimi ve işgücü ihtiyacının belirlenmesi teknik etüd aşamasında gerçekleştirilir. Mali etüd aşamasında ise projenin toplam maliyeti ile işletme dönemi gelirlerinin hesaplanması ve bunların mali tablolara aktarılması suretiyle fizibilite etüdü tamamlanmış olmaktadır. Üçüncü bölümde, fizibilite etüdü uygulamalarına yer verilmiştir. Fiili uygulamanın yansıtılması amacıyla Karaman ilinde gerçekleştirilen ve ilgili birimlere sunulan bir fizibilite örneği üzerinde çalışmanın daha anlamlı olacağı kanaati hasıl olmuştur. Yapılan çalışmanın genel kabulünün sağlanması açısından, ilgili fizibilite etüdünün 06.05.1998 tarih ve 23334 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 98/1 nolu tebliğ öncesi durumu ve tarafımızdan gerekli verilerin toplanarak oluşturulduğu tebliğ sonrası sistematik yapısı meydana çıkarılmıştır.

SUMMARY In an economic environment which every country and every business firm of any country strives for the allocation of scarce sources, investment projects which consume much of those sources will become more important. Because the required importance is not given to the invesment projects today, both the individual firms and countries are effected negatively. In order to obtain the desired results from the invesment, it is necessary to analyse and plan the invesment first. This study covers two theoric parts examining the stages of invesment projects and feasibility studies and the third part induces a sample feasibility study which can take place in Karaman. In the first part, general information about investment concept and the preparation stages of invesment projects are given and the conditions for state incitements. In the second part, we examined the most important stage of invesment project, the feasibility study. Feasibility study includes economic, technical and financial studies. In the economic study market research, capacity planing and plant take place. The production method, maching and equipment, manpower planning take place in technical study. In financial study, we calculate the total cost and revenue of project and carry them to the financial statements. In the third part, we prepare feasibility study for an invesment project. This study includes all information above. The study is prepared due to the last law about the feasibility studies ( 06.05.1998 - 23334 numbered Resmi Gazete ) and to the format of Treasury and Foreign Trade Advisory.