19. yüzyılın ikinci yarısında Kastamonu`nun sosyal ve ekonomik durumu

Abstract

ÖZET Bu çalışmada Kastamonu'nun XIX. yy.'ın ikinci yarısındaki sosyal ve ekonomik durumu ile birlikte tarihçesi, fiziki, idari ve demografik yapısı incelenmiştir. Çalışma 3 bölüm halinde kaleme alınmıştır. Birinci bölüm Kastamonu Vilayeti'nin idari taksimatı ile başlamaktadır. Ardından şehrin fiziki ve demografik yapısı ile mahalleleri ve dini-sosyal yapıları ele alınmıştır. Kastamonu, Anadolu'nun kuzeybatısında yer alan bir şehirdir. Karadeniz'e yakın olmasına rağmen coğrafi konumunun elverişsizliği nedeni ile incelenen dönem içersinde sınırlı bir ekonomik yapıya sahiptir. Fiziki yapısı merkezdeki yenileşme çabalarının ve çıkan yangınların etkisi ile dönüşüme uğramıştır. Bu dönemde nüfus 17.000 civarında tahmin edilmektedir. Bu sayının çoğunluğunu Müslüman Türkler oluşturmakla birlikte az da olsa Ortodoks Rumlar ve Gregoryen Ermeniler de bulunmaktadır.. İkinci bölümde şehrin sosyal ve kültürel durumu ele alınmıştır. Şehirde eğitim-öğretim faaliyetleri geleneksel ve modern kurumlar olmak üzere iki alanda gelişme göstermiştir. Medreseler en çok talep gören okullar arasında yer alırken, modern okullar da yavaş yavaş toplum içindeki yerini almıştır. Mesleki eğitim ise modern meslek liselerinde sürdürülmüştür. Halkın en önemli sağlık sorunu fırengi salgınıdır. Bu hastalık alınan tedbirler neticesinde büyük ölçüde azaltılmıştır. Üçüncü bölüm ise şehrin ekonomik durumuna ayrılmıştır. Halkın en önemli geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Bu faaliyetlerin yanı sıra ticaret ve sanayi de yerel üretim kaynaklarına dayalı olarak gelişme göstermiştir. Özellikle dokumacılık, bakırcılık en çok ön plana çıkan sanayi dallarıdır.

SUMMARY Within this project not only the social and economic situation of Kastamonu considering the 19th century but also the history, administrative and demographic structure of the city have been examined. This project has got three parts. The first part of the project starts with the administrative structure of Kastamonu After that both the demographic and social structure of the ctiy have been examined. Kastamonu is situated in the northwest of Anatolia. Although it is very close to Black sea Region, because of the inappropriate geographical location of the city, The city has got a limited economical structure. The physical structure of the city started to change clue to the innovative studies which were held in the city center. During this period its population was supposed to be 17.000. Turkish muslims formed most of the population and orthodox Greeks and Gregorian Armenians remained minority groups. The second part of the plan is concerned with the social and cultural structure of the city. The educational activities of the city have showed improvement in fields, traditional and modern instituation. While the religious schools attracted the attention of the people, modern schools gradually gained importance in the community. Vocational education was carried out in modern vocational high schools. The third part of the plan is concerned with economical situation of the city. Agriculture and animal raising forms the basis of income resources of the people in the city. Besides these activities commerce and industry has showed improvement local production in accordonce with the resources.