Okul öncesi dönem bağlanma stillerinin sosyal davranışlara etkisinin incelenmesi

Abstract

Araştırmanın amacı; okul öncesi dönem çocuklarının bağımlılık stillerini belirleyerek göstermiş oldukları sosyal davranışlara olan etkisini incelemektir. Aynı zamanda bağlanma stillerini ve okul öncesi dönem sosyal davranışları çeşitli demografik değişkenler açısından ele almaktır. Araştırmada ilişkisel model kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma evrenini 2014-2015 eğitim-öğretim yılında İstanbul ili Pendik ilçesinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı özel ve devlet okullarının anasınıfına devam eden çocuklar oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklem grubuna ise anasınıfına devam eden altı yaş grubundaki 44'ü kadın, 55'i erkek toplam 81 öğrenci katılmıştır.Bu araştırmada veri toplamak için ''Veli Tanıma Formu'', ''Okul Öncesi Sosyal Davranış Ölçeği-Öğretmen Formu'' ve ''Güvenli Yer Senaryoları Testi'' kullanılmıştır.Araştırmada kullanılan ölçme araçlarından elde edilen puanlar SPSS 15.0 istatistik programı ile analiz edilmiştir. Katılımcıların cinsiyeti ve doğum şekli değişkenlerine göre ve bağlanma stillerinin kategorize edilmiş gruplarına (güvensiz bağlanma, güvenli bağlanma) göre karşılaştırılmasında Bağımsız İki Örneklem t Testi; çocuğun anne-baba birliktelik durumu değişkenine göre karşılaştırılmasında Mann Whitney U testi; anne öğrenim düzeyi, baba öğrenim düzeyi, çocuğun kardeşler arasındaki doğum sırası ve doğumdan sonra çocuğun bakımını üstlenen kişi değişkenlerine göre karşılaştırılmasında Tek Yönlü Varyans Analizi (One Way ANOVA) testi uygulanmıştır. ANOVA testinde gruplar arasında anlamlı farklılık görüldüğünde farkın hangi iki grup arasında olduğunu belirlemek amacıyla LSD Post Hoc testinden yararlanılmıştır. Sosyal Davranış Ölçeği puanları ile Güvensiz bağlanma ve Güvenli bağlanma ilişki için Pearson Korelasyonu kullanılmıştır. Araştırma sonuçları gösteriyor ki:•Katılımcıların bağlanma stilleri ortalama olarak ''Güvenli bağlanma Stili'' düzeyinde bulunmuştur. Çocukların %37 'si güvensiz bağlanma davranışı, % 63'ü güvenli bağlanma davranışı gösterdiği görülmüştür.•Çocuğun bağlanma stilleri ile cinsiyet, anne-baba birliktelik durumu, anne-baba öğrenim düzeyi, doğum sıralaması, doğum şekli, çocuğa ilk iki yıl bakım veren arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır.•Açık/fiziksel saldırganlık puanlarının çocuğun cinsiyetine göre anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği bulgusu elde edilmiştir. Erkek çocukların açık/fiziksel saldırganlık puanları kadın öğrencilerin puanlarından anlamlı düzeyde daha yüksektir.•Depresif-duygulanım puanlarının cinsiyet faktörüne dayalı anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği bulgusuna ulaşılmıştır.•Bağlanma stilleri ile okul öncesi dönem sosyal davranışlar arasında anlamlı bir ilişki elde edilmemiştir.Anahtar Kelimeler: Bağlanma kuramı, okul öncesi dönem, sosyal davranış

The purpose of the study is to determine attachment styles of preschool children and to examine effects of these on their social behaviors. At the same time, attachment styles and social behaviors at preschool period will be studied in terms of various demographic variables. Correlational model was adopted for the study. Working population of the study contains preschool children who continue to public and private preschools at İstanbul-Pendik during 2014-2015 educational year. The sample of the study consists of 44 girls and 55 boys, totally 81 preschool students who are at age six.In the study, `Parent Information Form`, `Preschool Social Behavior Instrument- Teacher Form` and `Safety Place Scenarios Test` were used to get data.The data getting through the measurement tools were analyzed by statistics program SPSS 15.0. According to participants' sex, birth style and attachment styles (insecure attachment, secure attachment) categories were compared through Independent Sample t- Test; children's parental status (whether together or not) were compared through Mann Whitney U test; education level of mother and father, birth order of child and primary caregiver variables were analyzed through One Way ANOVA test. LSD Post Hoc test was used to determine the significant group when significant difference was detected by ANOVA test. Analyze the relationshio between Social Behavior Instrument scores and Insecure Attachment and Secure Attachment were analyzed through Pearson Correlation. The results of the study shows that:-Attachment styles of participants were found on average level of `Secure Attachment Style`. 37% of children show insecure attachment behavior, 63% of them show secure attachment behavior.-There is no significant relationship found between attachment styles of children and parental status (together or divorced), parental educational status, birth order, birth style and primary caregiver.-There is a significant difference found between children Open/Physical Aggression scores and sex. Open/physical aggression scores of boys are significantly higher than girls.-It is found that depressive emotion scores shows significant difference according to sex.-The is no significant relationship found between attachment styles and social behaviors at preschool period.Key words: Attachment theory, preschool period, social behavior.