Rassal talepli, tek dönemli envanter sistemlerinin bulanık küme teorisi kullanılarak modellenmesi

Abstract

öz RASSAL TALEPLİ, TEK DÖNEMLİ ENVANTER SİSTEMLERİNİN BULANIK KÜME TEORİSİ KULLANILARAK MODELLENMESİ Gözde Yazgı Tütüncü ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ Ankara, 2003 Bir işletme kesintisiz ve verimli çalışmayı garanti etmek için yeterli düzeyde envanter bulundurmalı ve bu envanter düzeyini sistemin yapısına göre kontrol altında tutmalıdır. Uygulamada, envanter sistemleri kontrol altında tutulmaya çalışılırken bir çok belirsizlikle karşı karşıya kalınmaktadır. Geleneksel yaklaşıma göre bu belirsizlikleri ifade edebilmek için olasılık teorisinden faydalanılmaktadır. Ancak çoğu envanter sisteminde meydana gelen belirsizlikler sistemin kontrolü sırasında insan yargısının kullanılmasından ortaya çıkmaktadır. Bu tip belirsizlikleri ifade edebilmek için 1980'li yılların başından itibaren, bulanık küme teorisinden faydalanılmaya başlanmıştır. Bu çalışmada, belirsizlik içeren tek ürürdü ve tek dönemli envanter sistemlerinin olasılık ve bulanık küme teorisi bir araya getirilerek modellenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, envanter sistemi içinde yer alan talebe ilişkin belirsizlik olasılık teorisi kullanılarak, sipariş, elde bulundurma ve yoksatma maliyetlerine ilişkin belirsizliklerse bulanık küme teorisi kullanılarak modellenmiştir. Chen(1985)'in fonksiyon prensibine dayalı sayısal işlemler kullanılarak, söz konusu sistem için uygun sipariş miktarını belirleyen iki yöntem önerilmiştir. Anahtar Kelimeler : Tek dönemli Envanter Sistemleri, Bulanık Küme Teorisi, Fonksiyon Prensibi

ABSTRACT MODELLING SINGLE PERIOD INVENTORY SYSTEMS WITH STOCHASTIC DEMAND USING FUZZY SET THEORY Gözde Yazgı Tütüncü DEPARTMENT OF INDUSTRIAL ENGINEERING MASTER THESIS Ankara, 2003 In order to operate continuity and efficiency, a firm should hold inventory and control the level of inventory according to the system characteristics. In the real-life application, many uncertainties are encountered in controlling inventory systems. Traditional approaches tend to utilize probability theory to model these uncertainties. But many of these uncertainties arise from human behavior. Consequently, fuzzy set theory is being used to model these uncertainties from the beginning of 1980' s. The aim of this study is to model single period and single item inventory systems with uncertainty using both probability and fuzzy set theory. According to this goal, the uncertainty in the demand is modeled using probability theory whereas uncertainties in holding, order and shortage costs are modeled using fuzzy set theory. Two different methods to determine the optimal order quantity are proposed, based on Chen (1985)'s function principle. Key words: Single Period Inventory Systems, Fuzzy Set Theory, Function Principle