Türk dış politikasında yumuşak güç aracı olarak dış yardımlar: Somali örneği

Abstract

Güç, uluslararası ilişkileri açıklayan temel bir kavramdır. Zaman içerisinde hem uluslararasıilişkilerin hem de ilişkileri belirleyen gücün içeriğinin değişmesi ile gücün niteliği de değişimeuğramıştır. Küreselleşme sürecinde gücünü devlet dışı yapılarla paylaşmak zorunda kalan ulusdevletlerin gücü aşınmıştır. İletişim teknolojilerindeki olağanüstü gelişim ve Batıdemokrasilerindeki sosyal değişim ile klasik güç uygulamalarının maliyeti artmış ve yumuşakgüç uygulamaları önem kazanmıştır. İkinci Dünya Savaşı sonrasında uygulanan Marshallyardımlarıyla kurumsallaşmaya başlayan ve önemli bir dış politika açılımı olan dış yardımlar,21.yüzyılda ulus devletlerin amaçlarını gerçekleştirmek için müracaat ettikleri, etkili biryumuşak güç aracı olarak öne çıkmıştır.Türkiye, Soğuk Savaş sonrasında uluslararası sistemde meydana gelen yapısal değişikliklerçerçevesinde, çok yönlü, çok boyutlu aktif bir dış politika anlayışını uygulamaya koymuştur. Buanlayış gereği yöneldiği Afrika ülkeleri ile ilişkilerin geliştirilmesinde, yumuşak güç aracıolarak dış yardımlar önemli bir yere sahiptir. Türkiye, dış yardımların bir disiplin içerisinde,etkin ve verimli bir şekilde uygulamasını, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı(TİKA) ile gerçekleştirmektedir.Türk Dış Politikasında yumuşak güç aracı olarak dış yardımların etkisini ve önemini ortayakoymayı amaçlayan bu çalışmada, Türkiye'nin Afrika açılımı ve TİKA'nın Somali yatırımlarıaraştırmaya konu edilmiştir. Bu kapsamda ilk bölümde gücün, sert güçten yumuşak güce evrimive dış yardımların, bir dış politika aracı olarak kurumsallaşma süreci incelenmiştir. Soğuk Savaşsonrası dönemde Türk Dış Politikasındaki değişimin ve Türkiye'nin yumuşak güç kaynağıolarak kurumlarının değerlendirildiği ikinci bölümde, Türkiye'nin dış yardım kurumu olarakTİKA'nın çalışmaları incelenmiştir. Üçüncü bölümde, iç ve dış dinamiklerin etkisiyle ve birprogram dâhilinde gerçekleştirilen Türkiye'nin Afrika açılımı incelenmiştir. Son bölümde ise,Türkiye-Somali ilişkileri ve TİKA'nın Somali yatırımları, Türkiye'nin yumuşak güçuygulamaları çerçevesinde değerlendirilmiştir.Bu değerlendirmeler neticesinde, çok yönlü aktif dış politika anlayışının bir gereği olarak,Türkiye'nin siyasi ve ticari etkinliğini yakın coğrafyasının dışına taşıma çabası kapsamındagerçekleştirmiş olduğu yumuşak güç uygulamalarının Türk Dış Politikasına olumlu katkısağladığı sonucuna ulaşılmıştır.

Power is the basic concept that displays international relations. With the changes of theinternational relations and the content of the determinative power on international relations, thequality of power has changed through time. In the process of globalization, the nation stateswhich had to share their power with non-state formations got weaker. Therewithal thephenomenal improvement on communication technologies and the social change of westerndemocracies causes, the increasing the cost of classic power practices and consequently softpower practices gained importance. Foreign aids, an important foreign policy initiative thatstarted institutionalise with Marshall Plan after World War II, become prominent as aneffective soft power factor that recourse by 21th century's nation states to achieve their aims.Turkey has implanted understanding of a multilateral active policy pursuant to structuralchanges on international system right after the Cold War. To corroborate the relations with theAfrican countries which Turkey has relations with because of in consequences of thisunderstanding foreign aids have an important position as a soft power factor. Turkey practicethe foreign aids disciplined efficiently and productively with the Turkish Cooperation andCoordination Agency (TİKA).In this paper, which aims to propound the importance of foreign aids as soft power factor onTurkish Foreign Policy, mentioned Turkey's Africa initiative TİKA's Somalia investments asthe research subject. In this context, the first part has reviewed evolution of power to soft powerand institutionalise process of foreign aids as a foreign policy factor. In the second part, inwhich the paper considers changes on Turkish Foreign Policy after the Cold War and Turkey'sorganizations as soft power source, TİKA has reviewed as Turkey's foreign aid organization. Inthe third part with the impact of Internal and external dynamics and actualise within the scope ofa program Turkey's Africa initiative has reviewed. And in the last part Turkey-Somalia relationsand TİKA's Somalia investments have been evaluated as pursuant to Turkey's soft powerpractices.As a result of these considerations, soft power practices implement as the result of multilateralactive foreign policy to carry Turkey's political and commercial activity out of the nearbygeography to ensure that soft power practices has positive contribution for Turkish ForeignPolicy