Ergenlerin benlik saygılarının arkadaşlık ilişkileriyle ilgili bazı değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu çalışma, ergenlik döneminin başındaki öğrencilerin arkadaşlık ilişkilerinin ve bu arkadaşlıklarla ilgili bazı değişkenlerin benlik saygısını nasıl etkilediğini irdelemek amacı ile yapılmıştır. Bu çalışmanın genel evreni 2015-2016 eğitim öğretim yılında İstanbul İli Avcılar ilçesinde bulunan resmi ve özel ortaokulların 7. ve 8. sınıfına devam eden öğrencilerden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklem grubu, Avcılar ilçesinde bulunan 4 ortaokulun 7. ve 8. sınıfında okuyan öğrencilerden kasti örnekleme yoluyla seçilen 149 kız ve 170 erkek olmak üzere toplam 319 öğrenciden oluşmaktadır. Çalışmada kişisel bilgi formu ile bağımsız değişkenlere yönelik `Arkadaş İlişkileri Anketi` uygulanmıştır. Araştırmada öğrencilerin benlik saygısı düzeylerini belirlemek amacıyla Coopersmith (1967) tarafından geliştirilen, en son Pişkin (1997) tarafından güvenirlilik ve geçerlilik çalışmaları yapılan `Coopersmith Benlik Saygısı Envanteri` kullanılmıştır. Elde edilen bulguların analizinde frekans, ki kare analizi, bağımsız gruplar t-testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda ergenlerin arkadaş sayılarının genellikle 15'ten fazla olduğu; yakın arkadaş sayısının çoğunlukla 3-4 kişi olduğu; arkadaşlık süresinin çoğunlukla 3-5 yıl olduğu ve arkadaşlarla genellikle okulda tanışıldığı tespit edilmiştir. Öğrencilerin çoğunun karşı cinsten arkadaşı olmakla birlikte, karşı cinsten birisiyle duygusal bir ilişkisi olduğunu belirten öğrencilerin oranı oldukça düşüktür. Öğrencilerin arkadaş edinmede en çok önemsedikleri özelliklerin başında `sırdaş ve güvenilir olma` gelmektedir. Gençlerin arkadaşlarıyla iletişim kurmak ve paylaşımlarda bulunmak için sosyal medya araçlarını günde en az 1-2 saat kullandıkları bulunmuştur. Ergenlerin çoğunun arkadaşlık ilişkilerine aile bireylerinin müdahalede bulunduğu, kızlara erkeklere oranla daha çok müdahale edildiği ve en çok müdahale eden aile bireyinin anne olduğu ortaya çıkmıştır. Araştırma sonucunda 13-14 yaş ergenlerin yaş, cinsiyet, arkadaş sayısı, yakın arkadaş sayısı ile karşı cinsten normal ve duygusal arkadaş durumuna göre benlik saygısı düzeylerinde anlamlı bir farklılaşma olmadığı görülmektedir. Buna karşılık ailenin arkadaşlık ilişkisine müdahale etmesi açısından ergenlerin benlik saygısı ölçek puanları arasında anlamlı bir fark ortaya çıkmıştır. Arkadaşlık ilişkilerine müdahale edilmeyen ergenlerin benlik saygıları daha yüksek olarak bulunmuştur.

The purpose of this study is to investigate whether the students at the beginning of adolescence differerences in their self-esteem, according to some variables, related to friendship and friendship relationships. The general pattern of this research is the students who are in the 7th and 8th grades in the secondary schools in the province of Istanbul Avcılar in the academic year of 2015-2016. The sample group of the research consists of a total of 319 students, 149 girls and 170 boys selected randomly. The sample from adolescents attending 7th and 8th grades of 4 schools in Avcılar. In order to collect data, about adolescents themselves and their families in the study, a personal information Form developed by the researcher and a `Friend Relationship Questionnaire` for independent variables were applied. The Coopersmith Self-Esteem Inventory, which was developed by Coopersmith (1967) and was recently tested by Piskin (1997) for reliability and validity studies, was used to determine the self-esteem levels of the students in the study. In the analysis of the data, frequency, square analysis, independent groups, t-test and one way analysis of variance were used. According to the results of the research, the majority of the students have more than 15 students; the number of close friends often ranged from 3 to 4, and the time of friendship was usually between 3 and 5 years, and they often met at school with their friends. The majority of students who say that the opposite is a romantic relationship with a supposed to the majority of students against it. The majority of the students' preferences for their friends are `confident and trustworthy` at the beginning. It has been found that adolescents use social media tools for at least 1-2 hours per day to communicate and share with their friends. Most of the adolescents have indicated that their families interfere with friendship relationships and it turns out that the family members who are exposed to intervention and intervene more often than the boys are usually mothers. As a result of this research, it is seen that there is no meaningful difference in the level of self-esteem according to age, sex, number of friends, number of close friends and normal and romantic friend status of 13-14 aged adolescents. On the other hand, there was a significant difference between the self-esteem scale scores of the adolescents in terms of interfering with the friendship relationship of the family. Adolescents who did not interfere with friendship and relationships were found to have higher self esteem.