Liderlik tarzlarının örgütsel sessizlik ve tükenmişlik düzeyi üzerine etkisi: Bir alan araştırması

Abstract

Araştırmada öncelikle liderlik, örgütsel sessizlik ve tükenmişlik ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Daha sonra liderlik tarzlarının örgütsel sessizlik ve tükenmişlik düzeyi üzerine etkisini araştıran özel ve devlet okullarında 107 işgören üzerine uygulama gerçekleştirilmiştir. Çalışmada özel ve devlet okullarındaki liderlik tarzlarının, örgütlerde olumsuz sonuçlara yol açan örgütsel sessizlik ve tükenmişlik düzeyini nasıl etkileyeceğinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak anket tekniği kullanılmıştır. İstanbul'daki çeşitli okullarda görev yapan 107 çalışan üzerinde gerçekleştirilen bu araştırma sonucunda, çalışanların ilişkisel sessizlik tutumlarının bireysel sessizlik tutumlarından yüksek olduğu görülmüştür. Çalışanların nispeten tükenmişlik algısına sahip oldukları ve yöneticilerini daha çok dönüştürücü lider olarak algıladıkları tespit edilmiştir. Anket formunda öncelikle sosyo-demografik özelliklerin belirlenmesine yönelik olarak hazırlanan toplam 5 soru bulunmaktadır. Çalışanların algıladıkları liderlik tarzının belirlenmesinde Bass ve Avolio (1990) tarafından geliştirilen `Çoklu Faktör Liderlik Ölçeği (Multifactor Leadership nuestionnaire – MLn) kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan anket formunun bir diğer kısmında, 22 soruluk Maslach tükenmişlik ölçeği bulunmaktadır. Belirtilen tükenmişlik ölçeği literatüre göre; duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarı olmak üzere üç boyutu kapsamaktadır. Araştırmada kullanılan anket formunda 14 soruluk örgütsel sessizlik ölçeği yer almaktadır.

İn this study leadership, organizational silence and burnout are investigated in a detailed manner. Later on, 107 occupations were implemented in private and public schools investigating the influence of leadership styles on organizational silence and burnout. It is aimed to determine how leadership styles in private and public schools influence the level of organizational silence and burnout leading to negative outcomes in organizations.Survey technique was used as data collection method in the study. As a result of this research carried out on 107 employees working in various schools in Istanbul, it was seen that the employees' attitudes of relational silence were higher than the attitudes of individual silence. It has been found that employees have a relatively burnout perception and that they perceive the managers as more transforming leaders.In the questionnaire form, there are 5 questions which are prepared primarily for determining socio-demographic characteristics. The `Multifactor Leadership nuestionnaire (MLn)` developed by Bass and Avolio (1990) was used to determine the leadership style perceived by employees. In another part of the questionnaire used in the survey, there is a Maslach burnout scale with 22 questions. The stated exhaustion scale is according to the literature; Emotional exhaustion, desensitization and personal success. In the survey form used in the research, there is a 14-item organizational silence scale.