Kırşehir ili Abdallarında geçiş ritüelleri

Abstract

Bir toplumun tarihsel zaman içinde ürettiği ve nesilden nesile aktardığı her türlü maddi ve manevi özelliklerin tümüne kültür denir. Kültürü oluşturan değerlerin en önemlilerinden olan geçiş dönemleri, toplumun gelenek, görenek, örf, anane ve inanışlarını bünyesinde yaşatmaktadır. Araştırma yaptığımız alanda da kültür öğelerinin geçmişe nazaran şekil değiştirse de özünü korumaya devam ettiği gözlenmiştir.Araştırmamızda bilgiler toplanırken röportaj, anket, katılımlı gözlem, gözlem yöntemleri uygulanmıştır. Alan araştırması olan tezimizin konusunu ise `Kırşehir İli Abdallarında Geçiş Ritüelleri` oluşturmaktadır.Araştırmamızın giriş bölümünde araştırmanın konusu, amacı ve metodu üzerine bilgi verilmiştir. Çalışmamızın birinci bölümünde ise Kırşehir hakkında genel bilgi verilmiştir. Çalışmamızın ikinci bölümünde ise `Abdal` kavramı üzerinde durulmuştur. Abdal kimdir? Kime denir? Geçmişten Günümüze Abdal Kavramı ve Kırşehir Abdalları konu başlıkları ele alınmıştır ve Abdal kavramına bir anlam büründürülmeye çalışılmıştır. Çalışmanın üçüncü bölümünde sırasıyla geçiş dönemleri incelenmiştir. Üç önemli geçişten ilki olan `doğum`; doğum öncesi, doğum sırası ve doğum sonrasında yapılan uygulamaları Türk Dünyası ve Anadolu'daki benzerleri ile karşılaştırmalı olarak incelenmiş ele alınmıştır. Yaptığımız araştırmada görülmüştür ki, çocuk isteme arzusuyla başlayan süreç çocukluk çağında anne ile çocuğu etkileyen birçok adet, inanış ve uygulamadan oluşmaktadır. Bu inanışlar ve uygulamalar Abdallarda da karşımıza çıkmakta ve onların hayatlarına yön vermektedir.Bir başka geçiş dönemi olan evlenmede ise, evlilik öncesi süreçten başlayarak evlilik sonrası zamana kadar yapılan uygulamalar ele alınmıştır. Ayrıca evlenemeyen kişiler ve boşanma kavramları üzerinde de durulmuştur.Üçüncü geçiş dönemi olan ölüm ise, diğer geçiş dönemleri gibi üç bölüme ayrılmış, ölümü düşündüren belirtilerden başlanılarak mezar ziyaretlerine kadar uzanan uzun bir süreç olarak düşünülmüş ve incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Halk Bilimi, Halk Kültürü, Geçiş Ayinleri, Kırşehir, Abdallar.

All concrete and moral features which a society generates and passes on from generation to generation are called culture. Passing rituals which are among the most important values constituting culture live beyond centuries with the help of a society's custom, tradition, manners and beliefs. In the field we have done research, it has been observed that though the elements of culture have changed shape when compared to past, they still preserve their essence. When collecting information for our research; interview, survey, field research methods have been benefitted from. The subject of my thesis which is a field study is `The Passing Rituals of Kırşehir Abdals`In the introduction part of our research, information on the subject, aim and methodology of the research are given. In the first part of our research, a general information on Kırşehir has been enabled. In the second part, `Abdal` notion has been laid emphasis on. With topic titles like `Who is Abdal?`, `Who is called as Abdal?` `Abdals in History`, the notion of Abdal has been tried to explained more in detail to add more meaning to the notion. In the third part of the research, passing rituals have been analyzed respectively. `Birth` which is the first among the three passing rituals; the practices for prenatal, natal and postnatal periods have been analyzed and handled together with their counterparts in Turkish World and in Anatolia comparatively. In the research we have done, it has been found out that the period which starts with desiring a child consists of a lot of tradition, belief and practice which, in turn, affect mother and child and shape their lives. In another passing ritual, marriage, the period which starts before marriage and lasts with the practices after marriage have been handled. In addition, people who have never married and divorce have been touched upon too.The third passing ritual, death, is divided into three parts like the rest and it has been thought and investigated as a long period which extends from the indications which triggers death to grave visits.Keywords: Folklore, Folk Culture, Rites of Passage, Kırşehir, Abdals.