Meydan Yaylası-Karagöl-İspirtepe civarı karbonatlı kurşun-çinko yataklarının minerolojisi ve sentezi

Abstract

ÖZET MEYDAN YAYLASI-KARAGÖL-İSPİRTEPE CİVARI KARBONATLI KURŞUN-ÇİNKO YATAKLARININ MİNERALOJİSİ VE JENEZİ ALTUNCU Sinan Niğde Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Ana Bilim Dalı Danışman: Yrd. Doç. M. Gürhan YALÇIN Ocak 2000, 91 sayfa İnceleme alanı, Orta Toroslar'da, nap tektoniğinin kırık ve faylarının yoğun olduğu bir alan içerisinde yer almaktadır. Devoniyen-Alt Kretase zaman aralığında oluşan çeşitli özelliklerdeki karbonatlı kayaçlar içerisinde, irili ufaklı çok sayıdaki kurşun-çinko cevherleşmesi damar, damarcık, fay ve genellikle K-G, D-B ve KD-GB yönlerindeki tektonik kırıklarla karst boşluklarında gözlenmektedir. Söz konusu yataklarda birincil cevher minerali olarak galenit, sfalerit, pirit, kalkopirit, fahlerz (frayberjit), ikincil mineral olarak simitsonit, serüzit, anglezit, hidrozinkit, malakit, azurit, lepidokrokit, gang minerali olarak ise kalsit, dolomit ve kil mineralleriII belirlenmiştir. Cevher parej enezlerine ait oluşan bu mineraller ve bunların optik özellikleri ile sfalerit ve galenitin bünyesinde bulunan Fe, Cu, Mn, Al, Mg, Ni, Ti, V, W, Co, Cd ve Ge elementlerinin varlığı, bize cevherleşmenin hidrotermal olarak oluştuğuna işaret etmektedir. Cevherin kaynağım, levha hareketlerine göre oluşan ve inceleme alanın yakın civarında görülen Üst Paleosen-Alt Eosen yaşlı Yahyalı Granatoid'iue bağlı metal iyonlannca zengin cevher magmasının zayıf zonları kat ederek yankayaçlarm kırık ve çatlaklarına yerleşmiş olabileceği düşünülmektedir. Söz konusu cevherin yerleşiminden sonra, atmosferik şartlar ve hidrotermal etkileşim sonucu karstlaşma, remobilizasyon ile damarlar içerisindeki sedimantasyon sonucu cevherleşme son halini almıştır.

Ill SUMMARY MINERALOGY AND GENESIS OF CARBONATE-BEARING ZINC-LEAD DEPOSITS OF MEYDAN YAYLASI-KARAGÖL-İSPİRTEPE (Nİ?DE) REGION ALTUNCU, Sinan University of Niğde Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Geological Engineering Supervisor: Assist. Prof. Dr. Gürhan YALÇIN January 2000, 91 pages The area under investigation in middle Touros mountain lies when fault and cracks of nape tectonic are mostly seen. In the period from Devonian to Lower Cretaceous, a number of small and big lead-zine mineralization within numerus different carbonates-rocks depozited are found an carst caved as veins, vein like and generally along the tectonice fructures trending N-S and NE-SW directions. In the abone mentioned deposits, primary one minerals galena, sphalerite, pyrite, kalkopyrite, freibergite, secondery ore minerals; ceriizite, anglesite, simithsonite, hidrozinkite, malachite, azurite, and lepidocrosite, gang mineralsIV calsite, dolomite, clay minerals are determined. The minerals paragenesis and the featuns of these with the existance of sphalerite and galena which contain Fe, Cu, Mn, Al, Mg, Ni, Ti, U, W, Co,Cd and Ge, additionaly existance, belongs to the same paragenesis, indicate that mineralization took place by hyrotermal procers. Ore depozite, is thought to be formed from magma rich in metal ions which belong to Yahyalı Granatoid formed in the perriod from upper Paleocene to lower Eocene that is seen in the study region and dependiy on tectonic plate movement, it goes through weak zones and remains in the break fractures of side rock after this movement, this remanatt one takes its final form from the semantation whivh takes place in vein by mobilazitain and the formation of carast due to atmospharic candition and hydrotermal reactions.