Üçkapılı (Niğde) altın yatağının mineralojik ve jenetik özelliklerinin incelenmesi

Abstract

ÖZET ÜÇKAPILI (NİĞDE) ALTIN YATAĞININ MİNERALOJİK VE JENETİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ UNCU Salih Niğde Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Anabilim Dalı Danışman : Prof.Dr. İbrahim ÇOPUROĞLU Haziran 2001, 67 sayfa Çalışma sahasında Paleozoyik-Mesozoyik yaşlı Niğde Grubu metamorfitleri, bunun üzerinde Alt Pliyosen yaşlı İncesu İgnimbiriti ve Kuvaterner yaşlı alüvyon yüzeylemektedir. Niğde Grubu metamorfitlerini, Üçkapılı granitoyidi ve bunun geç evre bileşenleri kesmektedir. Üçkapılı altın anomali sahası ; güneyde Gökkuyu Tepe üzerinden başlayan kuzeye doğru Çökük mevkii ve Gavurgölü mevkiine kadar uzanan 30 km2,lik alanı içine alır. Altın plaser olarak Çökük mevkiinde eski işletme paşaları, Gökkuyu tepe kuzeyinde eski işletme çukurları ve Gavurgölü mevkiinde geniş bir alüvyon birikintisinde yer alır. İlksel cevherleşmeler ise şist-mermer, kuvarsit-mermer dokanaklarmda, yaklaşık D-B ve KB-GD doğrultusundaki hatlar üzerinde yer yer limonitli-götitli, silisli-malakitli ve silisli- limonitli-malakitli breşik zonlarda tektonik olarak kontrol edilmektedir. Cevher mikroskopisi ve ağır mineral tane preparatı çalışmalarına göre yatağın birincil cevher mineralleri manyetit ve pirittir. Daha az oranlarda bulunan kalkopirit, şeelit, zinober, hematit, ilmenit, rutil, nabit altın/elektrum bunlara eşlik etmektedir. En yaygın gang minerali ise kuvarslardır. Granat, epidot, piroksen, amfibol, klorit, aktinolit, tremolit ve turmalin izlenen diğer gang mineralleridir. İİİAğır mineral tane preparatlannın dağılım diyagramlarında; altın tane sayısındaki artış; şeelit, manyetit ve hematit ile doğru, zinober ile ters orantılı olduğu ve cevherleşmenin yüksek sıcaklıklı hidrotermal (mesotermal) evreden, düşük sıcaklıklı hidrotermal (epitermal) evreye kadar uzanan mineral paraj enezini birlikte içerdiği görülmüştür. Anahtar Kelimeler : Plaser altın, Ağırmineral, Bate çalışması, Üçkapılı (Niğde) Granitoyidi iv

SUMMARY INVESTIGATION OF MNERALOGIC AND GENETIC PROPERTIES OF GOLD MINERALIZATION İN ÜÇKAPILI ( Nİ?DE ) UNCU Salih Niğde University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Geological Engineering Supervisor : Prof. Dr. İbrahim ÇOPURO?LU June 2001, 67 pages Paleozoic - Mesozoic Niğde Group metamorphic rocks crop out in the study area, which are overlain by early. Pliocene İncesu ignimbrite and Quaternary aluvions. Üçkapılı granitoid and its late products intrude the entire rock succession. Üçkapılı anomalous gold field, covers an area of about 30 km2, which occupies Gökkuyu to the south and Çökük and Gavurgölü areas to the North. Gold occurs as placer depositions in the Çökük district, where gold is concentrated within the trenches left by past mining operations. However, gold is contained by the alluvial deposits covering large areas in the Gavurgölü district. Primary mineralizations are restricted to schist - marble, quartzite - marble contacts, and technically controlled by breccia zones striking E - W and NW - SE where occasional oxidation and carbonatization products of iron and copper occur as breccia. Based on the ore microscopy and heavy mineral investigation, primary ore mineral are found to be magnetite and pyrite. Miner chalcopyrite, scheelite, cinnober, hematite, ilmenite, rutile, native gold in the form of electrum were also observed. Ganque minerals include garnet, epidote, pyroxene, amphibole, chlorite, actinolite, tremolite and tourmaline.Gold distribution has positive correlation with scheelite, magnetite and hematite. Where as it is inversely within related to cinober. Mineral associations indicate gold mineralization occurred within high temprature hydrothermal to low temperature hydrothermal stages. Key Words : Placer gold, Heavymineral, Concentration Work, Üçkapılı (Niğde) Granitoid. vı