Türkiye`nin değişen siyaset ve kamu yönetimi anlayışları çerçevesinde Meb Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının tarihsel gelişimi

Abstract

Bu çalışmada amaçlanan Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığını geçirmiş olduğu yapısal,örgütsel ve işlevsel değişimi incelemektir. Bunu yaparken, kurulun siyasal ve yönetsel değişimlere bağlı olarak geçirdiği dönüşüm incelenmiştir. Cumhuriyet tarihi içerisinde kurul doğrudan Milli Eğitim Bakanı'na bağlı olması nedeniyle oldukça politik konuma sahip olmuştur. Özellikle 1920-1950 arasında, eğitim politikalarını ve Türk eğitim sistemini biçimlendirmede doğrudan etkili olmuştur. Ancak 1950'den sonra çok partili siyasal yaşama geçilmesi ile birlikte kurul bu konum ve işlevini yitirmiştir. Bu tarihten sonra kurul siyasi değişimlere ve yönetim alanındaki yeniden yapılanmalara açık ve tamamıyla eğitim politikalarını belirlemelerde devre dışı bırakılan bürokratik bir yapılanmaya dönüştürülmüştür.Çalışmanın birinci bölümünde, Cumhuriyet'in kuruluşundan çok partili siyasal yaşama geçene kadarki dönemde kurulun yapısı, etkinlikleri ve ulusal eğitim politikalarını biçimlendirmedeki rolü incelenmiştir.İkinci bölümde 1950'den 1980'e kadarki dönem bir bütün olarak ele alınmış olup, değişen hükümetler karşısında kurulun geçirdiği değişim ele alınmıştır. Bu bölümde ayrıca bir ara başlık olarak 1960 askeri darbesi ve 1971 askeri muhtırası sonrası kurulan ara rejimler dönemlerinde kurulun yapısı ve işlevlerine değinilmiştir.Çalışmanın üçüncü bölümünde küreselleşme ve neo-liberal politikalar bağlamında Talim ve Terbiye Kurulu'nun cumhuriyetin kuruluşundaki misyonunu tamamen yitirip, teknokratik bir birime dönüştürüldüğü vurgulanmıştır. Bu döneme ilişkin olarak ayrıca 1980 askeri darbesinden sonra ulusalcı eğitim anlayışından Türk-İslam sentezi ideolojisini benimseyen bir eğitim anlayışına geçildiği ve eğitimde dini tartışmaların merkeze oturtulduğu vurgulanmıştır.

What is aimed in this study is to analyse the structural, organizational and functional changes of Education and Training Commission. In doing this, the effects of political and administrative developments on commission have been taken into consideration. It may be said that, this commision has an affective political position since the establisment of Turkish Republic. Especially, it has determined the education policies and Turkish education system between 1920-1950. However, together with passing to multiparty politics after 1950, there has been a decline in its political and administrative effectivity. After this period, it has been open to political and administrative manipulations, and hence it has been dissmissed from formulation of education policies.In the first part of this study, within an historical perspective, the structure, functions and its effect on determining the education policies from 1920 to 1950, in other words from the foundation of Turkish Republic to multiparty political life.In the second part, paralel to analysis doing in the first part, the changing structure and functions of the commission has been analysed from 1950 to 1980. In addition to this, the position of the commision has been tried to evaluated during the 1960 and 1971 coup d?etat.In the third part of the study, it has been tried to analyse how the education and training comission lost its mission in the Context of globalization and neo-liberal policies launched since 1980s. In this sense, it has been point out that, together with this challenge, it has been transformed a bureaucratic and technogratic unit. Additionally, it has been focused on how the nationalist education ideology transformed to Turkish-İslamist ideology.