Kamu gelirleri ve kamu harcamaları arasındaki ilişki üzerine ekonometrik bir analiz: Türkiye örneği

Abstract

Bu tez çalışmasının temel amacı `Vergi-Harcama`, `Harcama-Vergi`, `Mali Uyum` ve `Mali Tarafsızlık` hipotezlerini Türkiye ekonomisinde 1980-2014 dönemi itibariyle ampirik olarak araştırmaktır. Yani bu çalışmada kamu harcamaları ile kamu gelirleri arasındaki ilişki Türkiye ekonomisi için incelenmektedir. Çalışmada değişkenlerin durağanlık analizlerinin incelenmesinde ADF ve PP birim kök testleri kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki uzun dönem ilişkinin tespit edilmesi için Johansen eş-bütünleşme yöntemi kullanılırken, değişkenlerin uzun dönem katsayılarının tahmini DOLS metodu ile araştırılmıştır. Aynı zamanda seriler arasındaki nedensellik ilişkisini test etmek amacıyla da Vektör Hata Düzeltme Modeli (VHDM)'ne dayalı Granger nedensellik testi uygulanmıştır.DOLS modeli tahmin sonuçları uzun dönemde kamu harcamaları ile kamu gelirleri arasında karşılıklı bir ilişkinin olduğunu ispatlamaktadır. Diğer taraftan VHDM Granger nedensellik testi sonuçları ise kamu harcamaları ile kamu gelirleri arasında uzun dönemde iki yönlü bir nedensellik ilişkisinin varlığını ortaya koymaktadır. Bu sonuçlar Türkiye ekonomisinde 1980-2014 döneminde `Mali Uyum` hipotezinin geçerli olduğunu göstermektedir. Bu sonuçlar aynı zamanda Türkiye ekonomisi için önemli maliye politikası önerileri sunabilmektedir.

The main purpose of this thesis is to investigate the hypotheses of `Tax-Spending`, `Spending-Tax`, `Fiscal synchronization` and `Fiscal neutrality` empirically in the Turkish economy over the period of 1980-2014. In other words, the relationship between government expenditures and government revenues in this study is examined for the Turkish economy. The ADF and PP unit root tests are used to analyze the stationarity properties of variables. The Johansen cointegration method is used to determine the long-term relationship between the variables, while the long-term coefficients are estimated by the Dynamic Ordinary Least Squares (DOLS) method. In addition, the Granger causality test based on the Vector Error Correction Model (VECM) is applied to test the causality relationship between the series.The results of the DOLS model prove that there is a mutual relationship between government expenditures and government revenues in the long run. On the other hand, the results of the VHDM Granger causality test reveal the existence of a long-run bidirectional causal relationship between government expenditures and government revenues. These results show that the `Fiscal synchronization` hypothesis is valid in the Turkish economy during 1980-2014 period. These results can also present significant fiscal policy proposals for the Turkish economy.