Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemi Anayasalarının hazırlanışı ve değişiklikler

Abstract

Osmanlı Devleti'nin çöküşünü engellemek için padişahın mutlak yetkilerinin azaltılması ve meşruti bir Anayasal düzene geçilmesi gerekiyordu. Bu meşruti Anayasal düzene geçebilmek için Batı Avrupa'da başlayan anayasacılık hareketleri esas alınmış ve sonuç olarak tarihimizdeki ilk Anayasa olan 1876 tarihli Kanun-i Esasi düzenlenmiştir. Kanun-i Esasi'nin ilk hali esas olarak maddi ve şekli anlamda bir Anayasa olmasına rağmen padişahın mutlak yetkilerini tam anlamı ile sınırlamıyordu. Bu nedenle Kanun-i Esasi'de 1909 tarihli olanı başta olmak üzere çeşitli tarihlerde değişiklikler yapıldı.Osmanlı Devleti'nin çöküşü ile birlikte Ankara'da olağanüstü yetkilerle oluşturulan Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından hukuken Osmanlı Devleti'ni yok saymasa da dönemin koşulları içinde oluşturulan 1921 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu ile yeni devlet rejiminin habercisi olan 1921 Anayasası kabul edildi. 1921 Anayasası'nda yapılan değişikliğin doğal olarak en önemlisi 29 Ekim 1923 tarihli yeni rejimin ?Cumhuriyet? olarak ilan edildiği değişikliktir. Yeni rejimin ilan edilmesi ile Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin yeni bir Anayasaya ihtiyacı vardı. İkinci Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edilen 1924 Anayasası yeni devlet rejimini aynen kabul etmiş ve yapılan değişikliklerle Laiklik ilkesi kabul edilmiş, kadınlara seçme seçilme hakkı tanınmıştır.1924 Anayasası'nın benimsediği çoğunlukçu demokrasi anlayışı nedeniyle ülkede siyasi çatışmalar ve şiddet olayları artmış ve bunun sonucunda yapılan 27 Mayıs 1960 tarihli askeri müdahale ile yeni bir Anayasanın ilk adımı atılmıştır. Kurucu meclis tarafından oluşturulan 1961 Anayasası temel hak ve hürriyetlere önem veriyor, çoğulcu demokrasi anlayışını benimsiyordu. Ancak 1961 Anayasası'nın toplumun geniş kesimince kabul edilmemesi ve ayrıca siyasi tıkanıklara cevap verememesi nedeni ile siyasi çatışma ortamı ve şiddet olayları yeniden doğmuş 1971 ve 1973 yılında yapılan değişiklikler de fayda göstermemiş, sonuç olarak Türkiye Cumhuriyeti Devleti yeni bir askeri müdahale ile tanışmıştır. 12 Eylül 1980 tarihli askeri müdahale ile yeni bir kurucu meclis oluşturulmuş ve bu kurucu meclis 1982 Anayasası'nı oluşturmuştur. 1961 Anayasası'na tepki olarak oluşturulan günümüzde de varlığını sürdüren 1982 Anayasası otorite-hürriyet dengesinde, otoritenin ağırlığına yer vermiş ve bu nedenden ötürü başta 2001 değişiklikleri olmak üzere on altı defa değişikliğe uğramıştır.

To prevent the collapse Ottoman Sultan of the state reduction of absolute and constitutional authority to a constitutional order had to be passed. To be able to pass this constitutional order and the basis of western Europe have started moving and as a result constitution history as our first constitution in 1876 was held on the law-i basic Act as a basic for the first phase of the material and form the basic of a constitutional monarch, although that didrit limit the absolute powers in the strict sense . Therefore the 1909 law on the basic that the initial changes were made on various dates.Collapse of the Ottoman Government with extra ordionary powers of the Ankara Grand National Assembly created by the law of the Ottoman state in terms of the period didrit be count created in 1921 primarily to organizations with a new state law regime is the Messenger of the 1921 constitution was adopted.Constitutional changes in 1921 as the most important natural dated on 29 th October 1923 Republic of Turkey with the new regime declared anew state constitution was needed. Was declared as a republic of the new regime will change . The second accepted by large Turkey 1924 national congress of the new state constitution was a dapted the same regine and a dopted the principle of secularism in the different suffrage to women is recognized.The constitution a dopted in 1924 because of the understanding of democracy in the country where the majority of political conflicts and increased violense and military intervention as a result the dated on 27 th may 1961 by the constituent assembly of the basic rights and freedom the constitution gives to the importance of pluralist democracy was a dopted. But the 1961 constitution,broad segments of society isnt acceptable and and alse pcolitical choked to answer beceuse of my political conflict enviroment and to reviolence was born in 1971 and in 1973 for the amendment didrit benefit as a result the state Turkey Republic a new military intervention has been met on 12 th september 1980 military intervention and this created a new constitution creoted as a response to the 1961 constitution and 1982 constitution in now a days their existence given to the weight of reason on sixteen times in 2001 changes were subject to change.