Türkiye`de insan hakları yönetimi -il ve ilçe insan hakları kurulları üzerine bir alan çalışması

Abstract

Uzunca süredir Türkiye ve Dünya gündemini meşgul eden insan hakları ihlallerine bir çözüm bulma arayışında ve daha demokratik bir ülkede yaşama arzunun gerçekleştirilmesine yönelik çabalarda, bu konuda söz sahibi olan kişi ve kurumların, insan hakları kavramına bakış açılarının tespiti ile genel olarak Türkiye'deki insan hakları algısı ve yönetiminin sorgulanması gerektiği açıktır. Bu noktada ulusal ve uluslararası arenada insan hakları ihlallerine çözüm olabilecek hukuksal düzenlemeleri ve insan hakları belgelerini incelemek; insan haklarının yargısal koruma mekanizmalarının yanısıra, yargı-dışı koruma mekanizmaları olarak da adlandırılan idari koruma mekanizmalarına yönelik Türkiye'deki kurumsallaşma çabalarını ve insan haklarının il ve ilçe düzeyinde yaygınlaştırılmış yönetim ağlarını inceleyerek, insan hakları alanındaki mevcut yönetim anlayışını belirlemek ve bu anlayışın hak ihlallerine ne ölçüde çözüm olabildiğini/olamadığını tespit etmek ve çözülemeyen sorunlar için yeni çözüm arayışları ortaya koymak gerekmektedir.Çalışmamızın birinci bölümü; çalışmanın konusu, önemi, amacı ile yöntem ve metodolojisinden oluşmaktadır.İkinci bölümde, insan hakları kavramı düşünsel, felsefi ve tarihsel temelleri ile gelişim süreci açısından incelenmiş olup, insan haklarının ulusal ve uluslararası düzeyde gelişimi ile Türkiye'deki insan hakları hukuku ve tartışmalarının yanısıra, insan hakları sorununun kaynaklarına ve bu sorunun çözümüne yönelik açılımlara da yer verilmiştir. İnsan haklarının uluslararasılaşması bağlamında taraf olduğumuz AİHS ile Türkiye'nin AİHM karşısındaki durumu, Türkiye'de insan hakları yönetiminin örgütsel yapısı ve sivil yapılanmalar ile özellikle 1980'li yıllardan başlayarak insan haklarının Türkiye'deki durumuna ilişkin veriler içeren ulusal ve uluslararası insan hakları raporları da bu bölümde ele alınmıştır.Çalışmanın Üçüncü Bölümünde yer alan ?Türkiye'de İnsan Hakları Algısı ve Yönetimi? başlıklı araştırma, çalışmamızın temel konusunu oluşturmakta olup bu araştırmada, insan hakları konusunda birinci derecede söz sahibi olan ve bulundukları il ya da ilçede insan hakları kurulu başkanlığını yürüten mülki amirlerin ve insan hakları kurullarının insan hakları kavramına bakış açılarından yola çıkılarak, Türkiye'deki genel insan hakları algısı ve yönetimine ilişkin sonuçlar çıkarılmaya çalışılmaktadır.Dördüncü Bölümde, araştırma sürecinde incelenen veriler çerçevesinde ulaşılan bulgular ile bu bulgular doğrultusunda geliştirilen öneriler ve yapılan değerlendirmeler bulunmaktadır.ANAHTAR SÖZCÜKLERİnsan Hakları, Uluslararasılaşma, Koruma Mekanizmaları, Örgütsel Yapı, Hak İhlalleri, Sivilleşme, İnsan Hakları Kurulları, Raporlar, İstatistikler, Yönetim, İnsan Hakları Algısı.

To find solutions for human rights? violations have long been on Turkey?s and the World?s agenda and attemps to realize the wish of live in a more democratic country, it show that human rights perception and management in Turkey should be questioned in general and the attitudes of human rights? concept of people and organizations who are regarded as authorities in this subject should be determined. In this respect; judicial regulations which stand to be probable solutions for human rights? violations and human rights? documents in national and international respects should be examined; by examining in addition to judicial protection mechanisms of human rights, the institutionalization attempts of the managerial protection mechanisms in Turkey which named non-judicial protection mechanisms and human rights management systems which are made prevalent through states and cities also, the comprehession of current management in human rights and what extent it could/couldn?t be a solution for the human rights? violations should be determined; and for unsolved problems, new solutions should be suggested.The first part of this study consists of the subject, significance, purpose and methodology of the study.In the second part, the concept of human rights is examined in terms of its intellectual, philosophical and historical bases and the process of its development; in addition to the development of human rights in national and international respects and human rights law and discussions in Turkey, this part also includes the origins of human rights problems and the initializations through the solutions for the problem. ECHR (European Convention of Human Rights) to which we adhere in terms of internationalization of human rights and Turkey?s position in response to ECHR (European Court of Human Rights); in addition to organizational structure of human rights management in Turkey and formation of civil society, national and international human rights reports which include data about situation of human rights in Turkey especially since 1980s, are also considered in this part.The study titled ?The Perception of Human Rights and Its Management in Turkey? which is handled in the third part of the study, constitutes the main topic of our study where we try to find out some results about general human rights perception and its management in Turkey by making use of head of civilian administrations? perspectives who are regarded as authorities, have first right to say about human rights and the state or town where they are present at doing the president of the human rights committees.In the fourth part, in addition to the findings which are reached through the data examined in the process of the study, also suggestions and evaluations which are developed by making use of the findings are included.KEY WORDSHuman Rights, Internationalization, Protection Mechanisms, Organizational Structure, Violation of Rights, Civilianization, Committees of Human Rights, Reports, Statistics, Management, Perception of Human Rights.