Türkiye`de 1960 ? 1980 müdahale dönemi ekonomileri: iktisat politikaları ve makro ekonomik göstergeler açısından bir analiz

Abstract

Tüm dünyada içe dönük ve ekonomiye kamu müdahalesine dayalı politikalar yerini liberal politikalara bırakmıştır. Bu kapsamda ithal ikamesine dayalı iktisat politikaları da yerlerini ihracata dönük sanayileşme politikalarına bırakmıştır. Bu değişimin yaşanmasında ithal ikamesine dayalı politikaların iktisadi olarak sürdürülememesinin payı büyüktür. İthal ikameci sanayileşme politikalarına yönelinmesine yol açan en temel neden, özellikle 1946-1953 döneminde dışa açılan ekonominin kısa sürede tıkanması ve daha önceki planlı sanayileşme tecrübesinin göstermiş olduğu başarıya dayanmaktadır.Türkiye'de planlama ve sanayileşme süreci bir bütün olarak ele alınmaktadır. Ekonomik evrelerin konjonktürüne bağlı olarak ülkesel kalkınma süreci genel olarak bir iktisat politikası stratejisine sahiptir. Türkiye'nin ulus-devlet ve ulusal ekonomi süreci birbiriyle örtüşerek öncelikle bir iktisat politikası olarak karşımıza çıkan ?devletçilik? bu dönemde genel anlamıyla ?planlı kalkınma? veya ?karma ekonomi? olarak yürürlüğe girmiştir. İthal ikamesine dönük sanayileşme tercihinde belirleyici olan olgu ise, bu sanayileşme modelinin ?planlar eşliğinde? gerçekleştirilmesine dayandırılmış olmasıdır. Dolayısıyla söz konusu tercihin uygulanmasında farklılığı, bu yönelişin planlara dayandırılması ve daha öncesinde de uygulanmış olması oluşturmaktadır.Türkiye'de 1960-1980 Müdahale Dönemi Ekonomileri: İktisat Politikaları ve Makro Ekonomik Göstergeler Açısından Bir Analiz? isimli bu çalışmada, 1960-1980 yılları arasında uygulanan müdahale ekonomileri ele alınmış, yine bu dönemlere tekabül eden Birinci, İkinci ve Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planlarının değerlendirilmesi yapılmıştır. Araştırmanın uygulama kısmında ise 1960-1980 arası büyümeye yönelik zaman serisi analizi yapılmış hesaplanmış tahmini değerler gerçek değerler ile karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak öngörülen değerler gerçek değerlere göre yüksek çıkmıştır. Yine benzer şekilde 1960- 2006 yılı büyümeye yönelik model geliştirilmiş ve var olan değerler ile karşılaştırılmıştır. Ve 1980-2006 dönemi tahmini değerlerin var olan değerlere göre yüksek olduğu sonucuna varılmıştır.

Inward-looking policies and the economy all over the world based on the location of public intervention has left liberal policies. Within this scope, economics which depends on import substitutions has given their places to industrialisation polity directed to export. In this change, the role of import substitution polity is crucial. The maın basıc factor which cause to switch to the ımport substıtutıonıs to,especially 1946-1953 period, lock in economy opened to foreign countries and successs in industrialisation experience in past.Planning and industrialization process has been discussed as a whole in Turkey.Territorial development depending upon conjuncture of economic stages has its own strategies. People-state concept matching up with national economy together,economics polity `Etatism`, entered into force as a general name `planned development` or `mixed economy` people-state concept matching up with national economy together. However; the thing is that the significative event in industrialisation decision toward import substitution is depended upon realizing this industrialization model `in company with plans.` So, differences in applying respective preferance consist of depending drift on plans and applied before.1960-1980 Intervention times economy in Turkey: in this work` Economics Polity and an Analysis in terms of Macro Economic Indıcators`, 1960-1980 Intervention times economy is dealed; and First, Second and Third 5-years development plans corresponding to this period are reviewed. In the application part of the research for the time series analysis of growth in 1960-1980 has been calculated from the estimated values were compared with actual values. As a result, predicted values were higher than actual values. Similarly 1960 - 2006 year model for growth compared with the existing values.And in the 1980-2006 period, it is concluded that the estimated values are higher than existing values.