Enerji fiyatlarının sermaye piyasası üzerine etkisi: İMKB 100 Endeksi üzerine bir uygulama

Abstract

Enerji fiyat değişimlerinin ekonomi üzerine etkisi bulunduğuna dair kanıtlar bulunmasının yanısıra sermaye piyasasını etkilediği yönünde de genel bir kanı hakimdir. Bu çalışma, enerji fiyatlarının sermaye piyasasıyla olan etkileşimini belirlemek üzere yapılmıştır.Çalışmada enerji fiyatları ile sermaye piyasası arasındaki uzun dönemli ilişki, Johansen Eşbütünleşme Testi ve Hata Düzeltme Modeli ile incelenmiştir. 2001/01- 2010/12 dönemi için aylık verilerden yararlanılmıştır. Çalışmanın bağımlı değişkeni İMKB 100 Endeksi'dir. Bağımsız değişkenler ise petrol fiyatları, doğal gaz fiyatları ve sanayi üretim endeksidir.Çalışmanın sonucunda, petrol fiyatlarındaki bir birimlik şok etkisinin İMKB 100 Endeksi üzerinde yaklaşık üç birimlik düşüşe yol açtığı görülmüştür. Aynı zamanda, petrol fiyat şoklarının sanayi üretim endeksini de ters yönlü etkilediği bulunmuştur. Buna karşın, doğal gaz fiyatlarının İMKB 100 Endeksi üzerinde pozitif yönlü etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

As well as the presence of evidence that energy price changes have an impact on the economy, there is a general opinion that energy prices have an impact on capital market too. This study is important for identifying the interaction between energy prices and the capital market.In this study, long term relationship between energy prices and the capital market is determined with Vector Error Correction Model and Johansen Cointegration Test. Monthly data is used for the term of 2001/01-2010/12. While dependent variable of the study is ISE 100 Index; oil prices, natural gas, prices and industrial production index are used as independent variables.As a result of the study, an oil price shock has been shown to lead to decline in nearly three-unit in the ISE 100 Index.Also the result of this study has shown that an oil price shock has an opposite affect on the industrial production. In contrast, it is found that one unit increase in natural gas prices has positive effect on ISE 100 Index.