Ortaokul 5, 6, 7 ve 8. sınıf fen bilimleri dersi yazılı sınav sorularının ölçme ve değerlendirmeye uygunluğu açısından incelenmesi

Abstract

Bilgi çağının yaşandığı günümüz dünyasında, ülkeler arasında bilim ve teknoloji alanında bir yarış söz konusudur. Ancak bu mücadelede yer alabilmek nitelikli eleman yetiştirmeyi gerekli kılmaktadır. Bu sebeple eğitim sisteminde amaç, verilen bilgileri ezberleyen bireyler değil de daha üst düzey bilişsel becerilere sahip bireylerin yetiştirilmesidir. Fen bilimleri dersi, çağın ihtiyaç duyduğu niteliklere sahip bireylerin yetiştirilmesine hizmet etmesi adına çok önemli bir derstir. Bu sebeple fen bilimleri dersinde uygulanan ölçme ve değerlendirme araçlarının niteliği son derece önemlidir. Bu araştırmanın amacı ortaokul 5 ve 6. sınıf fen bilimleri, 7 ve 8. sınıf fen ve teknoloji dersi yazılı sınavlarında yer verilen soruları Bloom Taksonomisi'nin bilişsel alan basamaklarına dağılımı açısından, öğretim programında yer alan kazanımları kapsama derecesi açısından ve öğretim programında yer alan kazanımlarla örtüşme derecesi açısından incelemektir. Çalışmada betimsel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Veri analizinde doküman inceleme yönteminin kullanıldığı bu çalışmada, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında, Hatay ili Reyhanlı ilçesinde yer alan 18 ortaokulda, 1. ve 2. dönem uygulanan fen bilimleri ve fen ve teknoloji dersi yazılı sınavlarında yer verilen 10.182 adet soru incelenmiştir.Çalışma sonunda, Bloom Taksonomisi Basamakları'na dağılım açısından toplamda soruların %20,94 oranında bilgi, % 52,6 oranında kavrama, %24,02 oranında uygulama, %2,43 oranında analiz, % 0 oranında sentez ve % 0,0098 oranında ise değerlendirme düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla fen ve teknoloji ve fen bilimleri dersi yazılı sınavlarında yer verilen soruların %97,56 oranında alt bilişsel düzeyde ve %2,44 oranında üst bilişsel düzeyde olduğu görülmüştür. Yazılı sorularının öğretim programında yer alan kazanımları kapsama dereceleri açısından gerçekleştirilen analiz sonucunda, yazılıların kazanımları kapsama oranlarının ortalama %18,96 olduğu belirlenmiştir. Ayrıca yazılılarda yer verilen kazanımlardan hedefini gerçekten gerçekleştirebilecek düzeyde olanların oranının ise %58,17 olduğu tespit edilmiştir.

In today's world, having the information age, there is a race in science and technology among the countries concerned. However, being able to take part in this struggle requires high qualified staff. For this reason, the aim of the education system is to educate individuals who have higher cognitive skills than those who memorize the information. The science class is a very important lesson for serving to educate the individuals having the qualities that the age needs. That is why the quality of the measurement and evaluation tools applied in science class is very important.The purpose of this research is to examine the questions in the sciences courses of 5th and 6th grade, science and technology courses 7th and 8th grade in terms of distribution of cognitive domain stages of Bloom Taxonomy, the degree of covering the objectives of curriculum and the level of corresponding to the objectives of curriculum. Survey model which is one of the descriptive research method was used in this study. In this study, which used document analysis method in data analysis; in the 2014-2015 academic year, 10.182 questions in written exams of science and science and technology implemented in the first and second semester at 18 secondary schools in Reyhanlı district of Hatay province were examined.At the end of the study; when analyzing the written exam questions with regard to distribution to stages of Bloom Taxonomy, the findings show that 20,94% of the questions were at the stage of knowledge, 52.6% were at the stage of comprehension, 24,02% were at the stage of application, 2,43% were at the stage of analysis, 0% was at the stage of the synthesis, and 0,0098% were at the stage of evaluation. Therefore, it was seen that 97,56% of the questions in the written exam of science and science and technology courses were at the lower cognitive level and 2,44% were at the upper cognitive level. As a result of the analysis of the written exam questions regarding the degree of covering the objectives of curriculum, it was determined that the coverage rates of written exam questions were 18,96% on average. In addition, it was determined that the proportion of those who are able to reach to goals in the written exams is 58.17%.