Anjiografik olarak koroner arterleri normal bulunan, metabolik sendromu olan ve olmayan kişilerde egzersiz kapasitesi ve kalp hızı rezervi

Abstract

Kalp hızı tedricen artan egzersize yanıt olarak artar. Bu artış sinoatrial düğüme gelen sempatik ve parasempatik liflerin fonksiyonlarındaki değişimle düzenlenir. Kalp hızının cevabındaki yetersizlik ve azalmış egzersiz kapasitesi kardiyak olaylar ile ilişkilidir. Metabolik sendromun sıklığı toplumda giderek artan obezite, diyabet ve hipertansiyon hastalıkları ile birlikte giderek artmaktadır. Metabolik sendrom nedeniyle egzersize anormal kalp hızı yanıtı olduğu bilinmektedir. Ancak, kalbin kronotropik cevabını gösteren kalp hızı rezervini metabolik sendromlu hastalarda değerlendiren literatürdeki yayınlar çelişkilidir. Bu yüzden bu çalışmada, metabolik sendromu olan ve olmayan bireylerde kalp hızı rezervini (KHR) yüzde (%) ve atım/dk olarak değerlendirilmesi amaçlandı.Bu çalışmaya metabolik sendromu olan 80 hasta (31 erkek, ortalama yaş: 53.8± 8.3 yıl) ve metabolik sendromu olmayan 78 (34 erkek, ortalama yaş: 51.5± 9.6 yıl) kişi dahil edildi. Demografik veriler, bel çevresi, vücut kitle indeksi (VKİ), kan basıncının yanı sıra kanda açlık kan şekeri (AKŞ), üre, kreatinin, trigliserit, total kolesterol, düşük yoğunluklu lipoprotein (DYL) kolesterol, ve yüksek yoğunluklu lipoprotein (YYL) kolesterol değerleri elde edildi. Egzersiz testi standart Bruce protokolüne göre yapıldı. Kalp hızı rezervi, egzersiz sonrası birinci dakikada kalp hızı toparlanması ve egzersiz kapasiteleri ölçüldükten sonra kayıt edildi. İstatiksel analiz için PASW İstatistik 18 analiz programı kullanıldı. Veriler Mann- Whitney U testi ve Student t testi ile karşılaştırıldı. Kategorik değişkenler için Ki-Kare testi kullanıldı. Kalp hızı rezervinin korelasyon analizi için Spearman rank korelasyon ve Pearson korelasyon analiz testi kullanıldı. Metabolik sendromun egzersiz ile ilişkili prediktörlerini belirlemek için P <0.1in altında olan değişkenler tek değişkenli ve çok değişkenli lojistik regresyon analizine dahil edildi. İki grup arasında yaş, cinsiyet, sigara kullanımı, dislipidemi oranları, üre, kreatinin, ürik asit, total kolesterol, DYL-kolesterol, bazal istirahat kalp hızı, maksimum egzersiz kalp hızı değişkenleri açısından anlamlı fark yoktu (tüm değerler için p> 0.05). Metabolik sendromu olanlarda VKİ, bel çevresi, hipertansiyon ve diyabet sıklığı, AKŞ, serum trigliserit düzeyi, ürik asit düzeyi ve istirahat sistolik kan basıncı düzeyi daha yüksek idi (tüm değerler için p <0.05). YYL-kolesterol değeri ise düşüktü (p<0.001). Metabolik sendromlu olanlarda KHR atım/dk (62.5± 18 e karşın 71± 19.5 atım/ dk, p= 0.005) ve KHR (%) değerleri (78±22 e karşın 88.5±24 %, p= 0.005), kalp hızı toparlanması [19(3-66) e karşın 25.7 (4-96), p=0.002] ve egzersiz kapasitesi [8.5 (4.6-13.5) e karşın 10 (4.8-15.7), p= 0.03] değerleri metabolik sendromu olmayanlara göre daha düşüktü. Tek yönlü ve çok yönlü lojistik regresyon analizi sonucunda, AKŞ (β±SE: 0.07±0.019, p<0.001), YYL-kolesterol(β±SE: -0.114±0.036, p=0.02), serum trigliserit değerleri (β±SE: 0.019±0.005, p<0.001), bel çevresi (β±SE: 0.235±0.12, p=0.049) ve istirahat sistolik kan basıncı (β±SE: 0.097±0.03, p=0.001) metabolik sendromun öngördürücüleri idi. Kalp hızı rezervi (atım/dk) ve (%) değerleri tek yönlü lojistik regresyon analizinde anlamlı çıkmasına rağmen çok yönlü regresyon analizinde anlamlı değildi.Sonuç olarak; Metabolik sendromlu hastalarda metabolik sendrom olmayan bireylere göre egzersiz kapasitesi, kalp hızı toparlanması ve kalp hızı rezervi azalmıştır. Ancak, azalmış kalp hızı rezervi metabolik sendromun öngördürücü değişkenlerinden biri değildir. Anahtar kelimeler: Metabolik sendrom, kalp hızı rezervi, egzersiz kapasitesi.

Heart rate progressively increases due to the effects of increasing exercise intensity. This increase is regulated through the function of sympathetic and parasympathetic nerves which innervate the sinoatrial node. The lack of a heart rate response to exercise and decreased exercise capacity are related to cardiac events. The prevalence of metabolic syndrome gradually increases with obesity, diabetes and hypertension. Metabolic syndrome is one of the reasons for the development of an abnormal exercise response. However, a number of conflicting studies in the literature demonstrate whether a relationship exists between metabolic syndrome and heart rate reserve. Thus, in this study, we aimed to evaluate the values of heart rate reserve (%) and the beats per minute in individuals both with and without metabolic syndrome.The study included 80 patients with metabolic syndrome (31 males, mean aged 53.8 ±8.3 years) and 78 patients without metabolic syndrome (34 males, mean aged 51.5 ±9.6 years). The following data were obtained: demographics, abdominal circumference, body mass index (BMI), blood pressure, fasting blood glucose, urea, creatinine, serum triglyceride, total cholesterol, low-density lipoprotein cholesterol (LDL) and high-density lipoprotein cholesterol (HDL) levels. The exercise test was performed using the standard Bruce protocol. Heart rate reserve and heart rate recovery at the first minute during the recovery phase and the exercise capacity were calculated and recorded. PASW Statistics 18 software was used to analyse the data. The data were compared with the Mann-Whitney U test and the Student's t test. The chi-squared test was used for the categorical variables. Spearman rank correlation and Pearson correlation analysis were employed to estimate the relationship between heart rate reserve and other parameters such as age, systolic blood pressure, fasting glucos and lipid parameters. Data with a value of p<0.1 were included in the univariate and the multivariate logistic regression analyses in order to detect the predictors of metabolic syndrome. In the variables between the two groups, no differences were present in age, gender, smoking, dyslipidemia ratio, blood urea, creatinine, uric acid, total cholesterol, LDL cholesterol, resting heart rate or peak heart rate (for all variables p>0.05). Compared to those without metabolic syndrome, patients with metabolic syndrome had a higher BMI, abdominal circumference, hypertension ratio, diabetes ratio, fasting glucose, serum triglyceride, uric acid, resting systolic blood pressure values (for all variables p<0.05) and lower HDL-cholesterol levels (p<0.001). The values of heart rate reserve beats per minute (62.5 ±18 vs 71 ±19.5 beats/ min, p= 0.005), heart rate reserve percentage [19(3-66) vs 25.7 (4-96), p=0.002] and exercise capacity [8.5 (4.6-13.5) vs 10 (4.8-15.7), p= 0.03] were lower in patients with metabolic syndrome compared to those without. According to the results of univariate and multivariate logistic regression analyses, fasting glucose (β ±SE: 0.07 ±0.019, p<0.001), HDL cholesterol (β±SE: -0.114 ±0.036, p=0.02), serum triglyceride level (β ±SE: 0.019 ±0.005, p<0.001), abdominal circumference (β±SE: 0.235 ±0.12, p=0.049) and resting systolic blood pressure (β ±SE: 0.097 ±0.03, p=0.001) were found to be significant predictors of metabolic syndrome. Although the values of heart rate reserve percentage and beats/minute were significant for the presence of metabolic syndrome, they were not found to be predictors for metabolic syndrome.Compared to those without metabolic syndrome, the patients with metabolic syndrome had a lower exercise capacity, heart rate recovery and heart rate reserve. However, decreased heart reserve was not a predictor for metabolic syndrome.Key words: Metabolic syndrome, heart rate reserve, exercise capacity.