Antakya şehir çöplerinden elde edilen kompostun toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri ile domateste verime etkisi

Abstract

ÖZET ANTAKYA ŞEHİR ÇÖPLERİNDEN ELDE EDİLEN KOMPOSTON TOPRAKLARIN BAZI FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ İLE DOMATESTE VERİME ETKİSİ Bu araştırmada evsel kökenli çöplerden elde edilen kompostun, toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri ile domates verimine etkisi incelenmiştir. Bu amaçla, Antakya Belediyesi sınırlan içinde kalan bazı mahallelerdeki (Kanatlı, Sümerler, Eski- Antakya) Çöp Kumbaralarından yaklaşık 30 ton atık toplanmıştır. Yapılan ön denemelerde ise kompostlaştınlacak materyal için en uygun karışım oram belirlenmiştir. Parsellere 2, 4, 6 ve 8 ton /da kompost olmak üzere dört farklı kompost dozu uygulanmıştır. Ayrıca, kontrol parseli dışında, ahır gübresi (8 ton /da) ve kimyasal gübre (10.5 kg N/da ve 8 kg P20s/da) uygulanan iki parsel daha incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, toprağın hacim ağırlığındaki en fazla azalma ahır gübresinin uygulandığı deneme parsellerinde gerçekleşmiştir. Bununla birlikte, artan kompost dozlarına bağlı olarak, hacim ağırlığı değerleri üst katmanlarda düzenli bir azalma eğilimi göstermiş ve 1.38 gr/cm3'ten 1.35 gr/cm3'e kadar inmiştir. Toplam gözeneklilik değerlerinde, özellikle 0-10 cm katmanında, organik madde uygulamasıyla beklenen yönde bir artış olmuştur. Bu artış, kompostun en yüksek dozunda yaklaşık %4, ahır gübresinde ise % 6 düzeyinde gerçekleşmiştir. pH değerlerindeki azalmalar kompostun artan dozlanyla bir paralellik göstermiştir. Kompost ve ahır gübresinin toprağın çözünebilir toplam tuz içeriğini çok az miktarda da olsa artırdığı gözlenmiştir. Çöp kompostu ve ahır gübresinin uygulandığı deneme parsellerinde, organik madde değerleri önemli ölçüde artış göstermiştir. Üst katmanda (0-10 cm) daha belirgin olan bu artış, % 1.18 değerinden % 3.33'e kadar çıkabilmiştir. En yüksek kompost dozu, üst katmandaki yarayışlı su miktarını yaklaşık % 3 düzeyinde arttırmıştır. Diğer taraftan, en yüksek domates verimi 6 ton kompost/da uygulamasından elde edilirken, kompostun diğer dozları ahır gübresinden fazla, kimyasal gübreye yakın verim değerleri sağlamıştır. 2000, 67 sayfa Anahtar kelimeler: Çöp (katı atıklar), kompost, toprak özellikleri.

VI ABSTRACT THE EFFECT OF COMPOST PREPARED FROM ANTAKYA CITY'S DOMESTIC GARBAGE ON SOME PHYSICAL AND CHEMICAL PROPERTIES OF SOIL, AND TOMATO YIELD This research was aimed at investigating the effect of composted material prepared from domestic garbage on some of the physical and chemical properties of soil, soil-water relationships and tomato yield. For this purposes, approximately 30 tons of domestic garbage was collected from the central Antakya and its suburbs (Kanatlı, Sümerler, Eski Antakya) in order to prepare compost. The most suitable mixing ratio of the material to be composted was determined in the pre-experiments. In the research, 2, 4, 6 and 8 ton/da compost were applied to the fields, respectively. In addition, animal manure of 8 ton/da and chemical fertilizer of NP (10.5 kg/da and 8 kg P2Os/da), respectively, were applied to two different plots separately to compare the effects of the compost. According to the results, the bulk density values were the lowest in animal manure. Depending on the increased compost rate, the bulk density values tended to decrease gradually in the upper layers of the soil, which decreased from 1.38 gr/cm3 to 1.35 gr/cm3. As expected, the total porosity values, especially for 0-10 cm, increased due to the organic matter application. The highest rate of compost and animal manure application resulted in 4% and 6% net increase in total porosity, respectively. The decrease in pH values matched well with the higher compost rate applications. It was also observed that the compost and animal manure increased the total soluble salt content slightly. In the plots where the garbage compost and animal manure were applied, the organic matters content was found to be considerable high. This increase was notable in the upper layer of 0-10 cm with the increasing level from 1.18% to 3.33%. The highest compost rate increased the amount of available water by 3% in the upper layer of the soil. In relation to the tomato yield, the highest yield was obtained from the plots of 6 ton compost/da. The rest of the applied compost doses resulted in higher yield production in comparison to animal manure and similar to the chemical fertilizer applications. 2000, 67 Pages Key words: Garbage (solid wastes), compost, soil properties.