Sıcak haddelemede tempcore sisteminin üretilen çubukların mekanik özelliklerine etkisi

Abstract

ÖZET SICAK HADDELEMEDE TEMPCORE SİSTEMİNİN ÜRETİLEN ÇUBUKLARIN MEKANİK ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ Bu çalışmada amaç, Yazıcı Demir-Çelik fabrikasının haddehane ünitesinde sıcak haddelenen ve tempcore prosesiyle üretilen nervürlü inşaat çeliklerinin mekanik özelliklerine tempcore prosesinin etkilerini incelenmesidir. Geleneksel yöntemlerle üretilen inşaat çeliklerinde yüksek akma gerilmesi elde edilebilmesine rağmen süneklik ve kaynak edilebilirlik çok sınırlı kalmaktadır. Yüksek akma gerilmesi elde edebilmek için yüksek karbon ve mangan kullanılmakta fakat bunlar sünekliği ve kaynak edilebilme özellikleri ters yönde etkilemektedir. Yani akma gerilmesini yüksek tutmak isterken süneklik ve kaynak edilebilirlik ister istemez düşürülmektedir. Tempcore prosesi sıcak haddelenen çubuğun finiş tezgahım terk etmesinin ardından kısa bir süre içerisinde su ile ani soğutularak yüzeyden belli bir derinliğe kadar martenzit yapı oluşumunu sağlamak ve sıcak haddelemenin etkisiyle çekirdek kısmında mevcut olan yüksek ısı sayesinde bu martenzit yapının temperlenmesi olayıdır. Bu temperleme sonucunda çubuğun kabuğunda temperlenmiş martenzitik, merkezde ferrit+perlit ve kabuk ile merkez arasındaki bölgede temperlenmiş beynitik yapı oluşmaktadır. Oluşan bu yapıların farklılıkları çubuğun mukavemetin artması karşısında toklukta bir azalma yerine bir miktar artışa neden olmaktadır. 2003, 62 sayfa Anahtar Kelimeler: Haddehane, tempcore prosesi, akma gerilmesi, süneklik, kaynak edilebilirlik, finiş tezgahı, martenzit, temperleme, ferrit, perlit, beynitik

ABSTRACT THE EFFECT OF TEMPCORE PROCESS ON THE MECHANICAL PROPERTIES OF HOT MILLED BARS The aim of this study is to determine the effect of tempcore process on the mechanical properties of the reinforcing steels which are produced in the rolling mill of Yazıcı Iron and Steel factory. Although the reinforcing steels produced by conventional methods have high yield strength values, their ductility and welability are very limited. Carbon and manganese are added in high amounts to increase the yield strength of structural steels. However, these elements degrade the ductility and weldability. In other words, as the yield strength increases by alloying, the ductility and weldability decrease. Tempcore process involves a rapid water quenching just after the steel bar leaves the finishing stand of the rolling mill. By this rapid quenching a martensitic structure is formed up to a certain depth from the surface while the core temperature remains relatively high. Qy this high temperature, the martensitic structure is tempered except a thin layer on the surface. Thus, three different regions are formed, namely a tempered martensitic layer on the surface, an inner core with a ferritic+pearlitic sturucture and the region between surface and inner core with a tempered bainite structure. By the presence of three regions with different microstructures, the increase in the yield strength does not degrade the toughness, instead the toughness also increases slightly. 2003, 62 pages Keywords: Rolling mill, tempcore process, yield strength, ductility, weldability, finishing stand, martensite, tempering, ferrite, pearlite, bainite