Toprak suyunun buharlaşma hızını belirlemede kullanılan bir simülasyon modelinin test edilmesi

Abstract

ÖZET TOPRAK SUYUNUN BUHARLAŞMA HIZINI BELİRLEMEDE KULLANILAN BİR SİMÜLASYON MODELİNİN TEST EDİLMESİ Çıplak bir topraktan gerçek buharlaşmayı tahmin etmek için Aydın (1998a) tarafından geliştirilen basitleştirilmiş bir model test edilmiştir. Arazi çalışmaları, Antakya (Türkiye) koşullarında killi bir toprak parselinde sürdürülmüştür. Model, potansiyel ve gerçek buharlaşma ile toprağın en üst katmanındaki toprak- su potansiyeli arasındaki ilişkileri esas almaktadır. Modelin girdi parametreleri, basit ve göreceli olarak kolay elde edilebilen ve potansiyel buharlaşmayı hesaplamada kullanılan iklim verileri ile toprak yüzeyine yakın bir derinlikte ölçülen matrik potansiyel değerleridir. Hesaplanan ve ölçülen buharlaşma değerleri arasındaki bazı farklara rağmen, bulgular arasındaki uyum kabul edilebilir düzeydedir. Bu uyum, modelin dayandığı varsayımların doğruluğunu desteklemektedir. Model potansiyel olarak kullanışlıdır. Ancak toprak profilin üst kısmına yakın toprak suyu potansiyelinin ölçümü tabaka için özellikle kuru koşullarda güçtür. 2004, 37 sayfa Anahtar Kelimeler : Toprak -suyu buharlaşması, toprak-su potansiyeli, modelleme.

II ABSTRACT TEST OF A SIMULATION MODEL FOR ESTIMATING EVAPORATION OF SOIL WATER A simplified model originally proposed by Aydin (1998a) for estimating actual evaporation from a bare soil was tested. Field experiment was carried out on clay soil in Antakya, Turkey. The model is based on the relations among potential and actual soil evaporation and soil water potential at the top surface layer of the soil, with some simplifying assumpions. Input parameters of the model are simple and relatively obtainable viz. climatic parameters for the calculations of potential soil evaporation and matric potential measured near the soil surface. Despite of some differences between calculated and measured soil evaporation, the agreement was reasonable. This agreement seems to support the model assumptions, and the model is potentially valuable, but the objective measurement of soil water potential near the surface of the profile is difficult especially for drier upper layer. 2004, pages 37 Key Words: Soil evaporation, soil water potential, modelling