Kırıkhan (Hatay) ve çevresinde pamuk alanlarında erken dönemde görülen emici böcekler ve bunların zararlılık durumlarının belirlenmesi

Abstract

ÖZET KIRIKHAN (HATAY) VE ÇEVRESİNDE PAMUK ALANLARINDA ERKEN DÖNEMDE GÖRÜLEN EMİCİ BÖCEKLER VE BUNLARIN ZARARLILHC DURUMLARININ BELİRLENMESİ Hatay ili, Kırıkhan İlçesi ve çevresinde 2004 yılında pamuklarda erken emici böcek türlerinin zararlılık durumlarını belirlemek amacı ile bu çalışma iki ayrı tarlada yürütülmüştür. Bu yörelerde 5 da.'lık tarlalar ayrılmış, bunlar ilaçlanmamıştır. Bunun dışında kalan tarlanın diğer bölümü normal olarak ilaçlanarak mücadele yapılmıştır. Ayrıca mücadele yapılan bölümden kontrol parselleri oluşturmak üzere 25 'er bitkilik sıradan 6' şar bitki seçilmiştir. Bu seçilen sıralar mevsim içerisinde her 15 (onbeş) günde bir kez olmak üzere Acetamiprid etki maddeli pestisit ile 25 gr/da. dozda 5 kez uygulanmıştır. Her hafta yukarıdaki parsellerden böcekli ve kontrol olmak üzere böcek sayılan, bitkiler üzerindeki geıiaratif organlar ve ayrıca dökülen generatif organlar ayrı ayrı sayılarak tespit edilmiştir. Veriler böcekli ve kontrol parsellerinde istatistiki analize tabi tutulmuştur. Erken gelişim döneminde zararlı türler olarak Thrips tabaci Lindeman, (Thysanoptera, Thripidae) ve Empoasca decipiens Paoli, Asymetrasca decedens Paoli (Homoptera, Cicadellidae) bulunmuştur. Sonuç olarak; ilaçlama yapılan parsellerde yapılan sayımlarda, böcek sayıları sıfır değere yakın olarak bulunmuş, ilaçlama yapılmayan parsellerde ise ortalama Kırıkhan Mevkiinde yaprak basma E. decipiens Paoli + A. decedens Paoli 4,54; T. tabaci Lind. 2,90; Soğuksu Mevkiinde E. decipiens Paoli + A. decedens Paoli 3,36; T. tabaci Lind. 2,03 olarak tesbit edilmiştir. Yapılan istatistiki analizlerde kontrol parselleri ile böcekli parsellerin arasında dökülen ve bitki üzerinde bulunan tarak, çiçek ve koza sayıları arasında herhangi bir farka rastlanmamıştır. Bu nedenle pamukta erken dönemde görülen emici zararlılara karşı Kırıkhan ve çevresinde ilaçlamanın gereksiz olduğu kanaatine varılmıştır. 2005,55 Sayfa Anahtar Kelimeler: Erken Emiciler, Pamuk, Tarak Çiçek, Koza

II ABSTRACT SUCKING INSECTS OCCURRING IN EARLY STAGES OF COTTON IN KIRIKHAN (HATAY) AND DETERMINING THEIR PEST STATUS This study was carried out to investigate the pest status of sucking insects on early stages of cotton in two different fields around Kırıkhan in Hatay province. Approximately 5 da of each field was seperated and not treated with any insecticide. Rows having 25 cotton plants were marked as control plots and 6 plants were randomly selected withing each plot and weekly counts were done these plants. The rest of the fields were treated with a pesticide a. i. Acetamiprid with a dose of 25 gr/da every 1 5 days totalling 5 times thourghout the season. Insects, generative organs on the plants and generative organs fallen were counted in treated and untreated plots. Data then subjected to statistical analysis. Thrips tdbaci Lindeman, (Thysanoptera, Thripidae) and Empoasca decipiens Paoli, Asymetrasca decedens Paoli (Homoptera, Cicadellidae) were idendified as pest of early stages of cotton in study plots. It was found out that the insect numbers in treated plots were almost zero, whereas in untreated plots they were E. decipiens Paoli + A. decedens Paoli 4,54; T. tabaci Lind. 2,90; in Kırıkhan and E. decipiens Paoli + A. decedens Paoli 3,36; T. tabaci Lind. 2,03 in Soğuksu. Statistical analysis carried out on the numbers of fallen generative organs and the remaining ones on the plants revealed that there was not any significant difference between treated and untreated plots. It is suggested that insecticide application for the early sucking pests of cotton is not necessary around Kırıkhan. 2005, 55 pages Key Words: Early Sucking Insect, Cotton, Squares, Blossom, Bolls